70 Pułk Piechoty (II RP)
70 Pułk Piechoty (70 pp) – oddział piechoty Armii Wielkopolskiej i Wojska Polskiego II RP.
| |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Święto | |
| Nadanie sztandaru | |
| Kontynuacja | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
kpt. Władysław Wawrzyniak |
| Ostatni | |
| Działania zbrojne | |
| powstanie wielkopolskie wojna polsko-bolszewicka bitwa nad Wkrą (14–18 VIII 1920) bitwa nad Niemnem (20–26 IX 1920) kampania wrześniowa bitwa nad Bzurą (9–18 IX 1939) bój pod Górą Świętej Małgorzaty (9–10 IX 1939) | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj
W grudniu 1919 batalion zapasowy pułku stacjonował w Pleszewie[1]. 10 lutego 1920 przemianowano 12 Pułk Strzelców Wielkopolskich nadając pułkowi nazwę 70 pułku piechoty.
Mapy walk pułku edytuj
Kawalerowie Virtuti Militari edytuj
| Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari[2] | ||
|---|---|---|
| sierż. sztab. Feliks Adamski | st. szer. Jan Dryjański | st. szer. Franciszek Jelonek |
| sierż. Józef Kostka | kpr. Stanisław Lis | sierż. Władysław Majcher |
| por. Tomasz Paul | sierż. Stanisław Pietrzak | por. Stefan Edward Tomaszewski |
| por. Franciszek Twardowski | mjr Władysław Wawrzyniak | ś.p. kpt. Wojciech Wężyk |
Pułk w okresie pokoju edytuj
16 grudnia 1920 pułk przybył do Biedruska[3]. Od 30 kwietnia do 22 czerwca 1921 stacjonował w Krotoszynie, a później został przesunięty i rozlokowany częściowo w Ostrowie Wlkp., częściowo w Pleszewie i Szczypiornie[3]. 4 sierpnia tego roku pułk został przeniesiony do Leszna[3]. 17 października 1921 pułk wymaszerował z Leszna do nowych garnizonów: dowództwo pułku razem z I batalionem i batalionem sztabowym do Jarocina, natomiast II i III batalion do Pleszewa[3].
W okresie międzywojennym 70 pułk piechoty stacjonował w Pleszewie[4] na terenie Okręgu Korpusu Nr VII[5]. Wchodził w skład 17 Dywizji Piechoty[6]. W okresie od 17 października 1921 do czerwca 1924 dowództwo pułku, I batalion i batalion sztabowy stacjonowały w garnizonie Jarocin, natomiast II i III batalion oraz kadra batalionu zapasowego w garnizonie Pleszew. 3 czerwca 1924 dowództwo pułku przeniesione zostało do Pleszewa, a dwa lata później wszystkie pododdziały pułku przeniesione zostały z Jarocina.
Na podstawie rozkazu wykonawczego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Piechoty o wprowadzeniu organizacji piechoty na stopie pokojowej PS 10-50 z 1930 roku, w Wojsku Polskim wprowadzono trzy typy pułków piechoty. 70 pułk piechoty zaliczony został do typu I pułków piechoty (tzw. „normalnych”). W każdym roku otrzymywał około 610 rekrutów. Stan osobowy pułku wynosił 56 oficerów oraz 1500 podoficerów i szeregowców. W okresie zimowym posiadał batalion starszego rocznika, batalion szkolny i skadrowany, w okresie letnim zaś batalion starszego rocznika i dwa bataliony poborowych[7]. Po wprowadzeniu w 1930 nowej organizacji piechoty na stopie pokojowej, pułk szkolił rekrutów dla potrzeb batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza[8].
| Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939[9][a] | |
|---|---|
| Stanowisko | Stopień, imię i nazwisko |
| Dowództwo pułku | |
| dowódca pułku | płk Alfred Konkiewicz |
| I zastępca dowódcy | ppłk Aleksander Kiszkowski |
| adiutant | kpt. Wacław Kałuski |
| starszy lekarz | mjr dr Kazimierz II Chmielewski |
| młodszy lekarz | por. lek. Stanisław Sikora |
| II zastępca dowódcy (kwatermistrz) | mjr Leonard Krukowski |
| oficer mobilizacyjny | kpt. Zdzisław Zioło |
| zastępca oficera mobilizacyjnego | por. Kazimierz Zamarlicki |
| oficer administracyjno-materiałowy | kpt. Czesław Ciszewski |
| oficer gospodarczy | kpt. int. Franciszek Naskręt |
| oficer żywnościowy | chor. Michał Józefiak |
| oficer taborowy[b] | kpt. tab. Leon Latanowicz |
| kapelmistrz | ppor. adm. (kapelm.) Jan Malmurowicz |
| dowódca plutonu łączności | por. Stefan Jan Dąbek |
| dowódca plutonu pionierów | por. Antoni Dembowski |
| dowódca plutonu artylerii piechoty | por. art. Witold Piłkowicz |
| dowódca plutonu ppanc. | por. Adam Szcześniak |
| dowódca oddziału zwiadu | ppor. Paweł Jerzy Jączkowski |
| I batalion | |
| dowódca batalionu | mjr Julian Siedlecki |
| dowódca 1 kompanii | por. Marian Bródka |
| dowódca plutonu | ppor. Edmund Sikorski |
| dowódca 2 kompanii | kpt. Bolesław II Dąbrowski |
| dowódca plutonu | ppor. Józef Jan Uryga |
| dowódca 3 kompanii | kpt. Kazimierz Jan Dziurzyński |
| dowódca plutonu | por. Marian Piotr Siarkiewicz |
| dowódca 1 kompanii km | kpt. Adam Józef Kobosowicz |
| dowódca plutonu | por. Julian Paweł Schilf |
| dowódca plutonu | por. Czesław Stawski |
| II batalion | |
| dowódca batalionu | mjr Władysław Józef Legutko |
| dowódca 4 kompanii | kpt. Ludwik Paweł Stolarczyk |
| dowódca plutonu | ppor. Stanisław Jan Obrzut |
| dowódca 5 kompanii | kpt. Bolesław Jan Jagoszewski |
| dowódca plutonu | ppor. Wacław Michał Richter |
| dowódca plutonu | ppor. Stefan Zięba |
| dowódca 6 kompanii | por. Wiktor Krawczyk |
| dowódca plutonu | ppor. Zygmunt Florian Przybył |
| dowódca 2 kompanii km | p.o. por. Marian Bielawny |
| III batalion | |
| dowódca batalionu | mjr Stanisław Michno |
| dowódca 7 kompanii | kpt. kontr. Jan Kawtaradze |
| dowódca plutonu | ppor. Kordus Józef |
| dowódca 8 kompanii | kpt. Edward Mamunow |
| dowódca plutonu | ppor. Solak Władysław |
| dowódca plutonu | ppor. Władysław Syrek |
| dowódca 9 kompanii | kpt. Jan Kowalczyk |
| dowódca plutonu | por. Jan Pałys |
| dowódca plutonu | ppor. Zygmunt Florian Przybył |
| dowódca plutonu | ppor. Andrzej Chyczewski |
| dowódca 3 kompanii km | por. Ignacy Tyczyński |
| dowódca plutonu | ppor. Jerzy Jan Bobrowicz |
| dowódca plutonu | chor. Stanisław Talbierz |
| na kursie | por. Julian Stefan Rowiński |
| por. Paweł Tyśluk | |
| Dywizyjny Kurs Dla Podoficerów Nadterminowych 17 DP | |
| dowódca | kpt. Stefan II Wojciechowski |
| dowódca plutonu | por. Bolesław Rejer |
| dowódca plutonu | por. Roman Sadłowski |
| 70 obwód przysposobienia wojskowego „Pleszew” | |
| kmdt obwodowy PW | kpt. adm. (piech.) Antoni Kostrzewa[c] |
| kmdt powiatowy PW Jarocin | kpt. kontr. piech. Michał Hybiak |
| kmdt powiatowy PW Środa | kpt. piech. Zygmunt Antczak |
Kampania wrześniowa edytuj
W czasie wojny obronnej 1939 wchodził w skład macierzystej dywizji walczącej w ramach Armii „Poznań”[6].
Mapy walk pułku edytuj
| Struktura organizacyjna i obsada personalna we wrześniu 1939[12][13][14][15] [16] | |
|---|---|
| Stanowisko | Stopień imię i nazwisko |
| Dowództwo | |
| dowódca pułku | płk Alfred Konkiewicz |
| I adiutant | kpt. Wacław Kałuski |
| II adiutant | ppor. Zbigniew Kopczyński |
| oficer informacyjny | ppor. Stanisław Strykowski |
| oficer łączności | por. Stefan Dąbek †22 IX 1939 Łomianki |
| kwatermistrz | kpt. Czesław Ciszewski |
| oficer płatnik | ppor. Antoni Wojciechowski |
| oficer żywnościowy | chor. Michał Józefiak |
| naczelny lekarz | por. lek. Stanisław Jakubowski |
| kapelan | ks. kap. Mieczysław Łoziński |
| dowódca kompanii gospodarczej | ppor. Celestyn Obst |
| I batalion | |
| dowódca I batalionu | mjr Julian Siedlecki †11 IX 1939 k. Giecza |
| adiutant batalionu | por. Kazimierz Matuszewski |
| dowódca 1 kompanii strzeleckiej | kpt. Stefan Wojciechowski |
| dowódca 2 kompanii strzeleckiej | por. Bronisław Eustachy Zając |
| dowódca 3 kompanii strzeleckiej | por. Wiktor Krawczyk |
| dowódca 1 kompanii ckm | kpt. Adam Kobosowicz 4 IX 1939 ranny |
| od 4 IX kpt. Stefan Wojciechowski †22 IX Łomianki | |
| II batalion | |
| dowódca II batalionu | mjr Władysław Legutko |
| adiutant batalionu | por. Bogdan Miądowicz |
| dowódca 4 kompanii strzeleckiej | por. Antoni Kazimierz Stanisław Dembowski |
| dowódca 5 kompanii strzeleckiej | ppor. rez. Stanisław Mistygacz 11 IX ranny |
| dowódca 6 kompanii strzeleckiej | kpt. Michał Baran |
| dowódca III plutonu | ppor. rez. Józef Marian Woźny †18 IX Iłów |
| dowódca 2 kompanii ckm | kpt. Ludwik Stolarczyk |
| III batalion | |
| dowódca III batalionu | mjr Stanisław Michno |
| adiutant batalionu | ppor. Witold Brzeziński |
| dowódca 7 kompanii strzeleckiej | kpt. Jan Kowalczyk |
| dowódca 8 kompanii strzeleckiej | kpt. Kamil Piotr Gudowski |
| dowódca 9 kompanii strzeleckiej | por. Józef Zdrajkowski 12 IX ranny |
| dowódca 3 kompanii ckm | kpt. Edward Mamunow †24 V 1941 Oflag VII A Murnau |
| pododdziały specjalne | |
| dowódca kompanii przeciwpancernej | por. Adam Szczęśniak |
| dowódca I plutonu | por. rez. Edmund Kurcjusz Puchowski |
| dowódca II plutonu | ppor. rez. Ildefons Jan Hieronim Robiński |
| dowódca III plutonu | ppor. rez. Zdzisław Marian Dzikowski |
| szef kompanii | sierż. Julian Kulesza |
| dowódca kompanii zwiadowców | kpt. Kazimierz Jan Dziurzyński |
| dowódca plutonu konnych zwiadowców | por. kaw. rez. Jan Krzyżanowski |
| dowódca plutonu kolarzy | por. rez. Bernard Zygmunt Bruchwalski |
| dowódca plutonu artylerii piechoty | por. art. Witold Piłkowicz |
| zastępca dowódcy plutonu artylerii piechoty | ppor. rez. mgr Franciszek Gumółka |
| dowódca plutonu pionierów | por. Paweł Tymirski-Tyśluk |
| dowódca plutonu przeciwgazowego | por. Marian Bielawny 12 IX 1939 ranny |
Prawdopodobnie ostatnim żyjącym uczestnikiem kampanii wrześniowej w szeregach 70 pułku piechoty był zmarły w 2017 roku Florian Gluba (ur. 1922)[17].
Symbole pułku edytuj
- Sztandar
W niedzielę 3 sierpnia 1930 na stadionie sportowym w Pleszewie inspektor armii, generał dywizji Edward Śmigły-Rydz wręczył chorągiew dowódcy oddziału, pułkownikowi dyplomowanemu Mieczysławowi Mozdyniewiczowi[18][d]. Chorągiew została ufundowana przez społeczeństwo powiatów: pleszewskiego, jarocińskiego i średzkiego[19].
Dopiero 19 listopada 1930 Prezydent RP zatwierdził wzór lewej strony płachty chorągwi 70 pp[20]. Aktualnie sztandar znajduje się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie[6].
- Odznaka pamiątkowa
4 lipca 1930 Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 70 pp[21]. Odznaka o wymiarach 39 x 39 mm ma kształt równoramiennego krzyża, biało emaliowanego, z brzegami otoczonymi złotą obwódką. Na środku krzyża okrągła tarcza z orłem wz. 1927 na złotym tle. Na ramionach krzyża numer i inicjały oraz dawna nazwa pułku 70 P.P. 12 P.STRZ. WLKP.. Między ramionami krzyża srebrne liście laurowe. Oficerska - jednoczęściowa, wykonana w srebrze, złocona i emaliowana. Projekt: Jan Małeta[4].
Żołnierze pułku edytuj
- Dowódcy pułku[22]
- kpt. Władysław Wawrzyniak (12 XI 1918 – 24 VII 1920)
- ppłk Jan Januszewski (25 VII – 6 VIII 1920[e])
- por. Tomasz Paul (7 – 23 VIII 1920)
- ppłk Jan Prymus (22 VIII 1920 – 7 VII 1921)
- ppłk SG Stanisław Nilski-Łapiński (8 VII 1921 – †16 II 1922)
- ppłk / płk piech. Eugeniusz Godziejewski (18 IV 1922 – 31 VII 1927)
- płk dypl. Mieczysław Mozdyniewicz (6 VIII 1927 – IX 1935[23])
- płk Alfred Konkiewicz (XI 1935 – 19 IX 1939)
- Zastępcy dowódcy pułku (od 1938 – I zastępca dowódcy)
- ppłk piech. Stanisław Sobieszczak (10 VII 1922[24] – 1924 → dowódca 80 pp)
- ppłk piech. Michał I Terlecki (1925[25])
- mjr / ppłk piech. Ryszard Żołędziowski (5 V 1927 – 28 I 1931 → kierownik 9 Okr. Urz. WFiPW[26])
- ppłk piech. dr Rudolf Czerkiewski (I 1931[26] – 7 VI 1934 → praktyka poborowa w PKU Jarosław[27][28])
- ppłk piech. Aleksander Kiszkowski (7 VI 1934[29] – VIII 1939 → dowódca OZ 17 DP)
- II zastępca dowódcy pułku (kwatermistrz)
- mjr piech. Leonard Krukowski (1939)
Żołnierze 70 pułku piechoty – ofiary zbrodni katyńskiej edytuj
Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej znajdują się między innymi w bazach udostępnionych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego[30] oraz Muzeum Katyńskie[31][f][g].
| Nazwisko i imię | stopień | zawód | miejsce pracy przed mobilizacją | zamordowany |
|---|---|---|---|---|
| Baranowski Józef | por. rez. | nauczyciel | kier. szkoły w Piaskach | Charków |
| Cerekwicki Szczepan | ppor. rez. | nauczyciel | szkoła w Ludwinowie | Katyń |
| Chmielewski Marian | ppor. rez. | lekarz | z-ca dyr. Sanatorium „Górka” w Busku | Charków |
| Czapiewski Stanisław | ppor. rez. | dziennikarz | Charków | |
| Frąckowiak Ignacy | ppor. rez. | nauczyciel | Charków | |
| Fibak Leonard Erazm | ppor. rez. | technik farmacji | apteka w Poznaniu | Katyń |
| Kaczmarek Jan | ppor. rez. | absolwent UW | kmdt. JHP w Radomiu | Charków |
| Kasprzak Jarogniew | ppor. rez. | ekonomista | Charków | |
| Krukowski Henryk[34] | ppor. rez. | prawnik | Krajowe Ubezpieczenia Ogniowe w Poznaniu | Katyń |
| Łopiński Florian | ppor. rez. | ekonomista, mgr | Charków | |
| Michalak Jan | ppor. rez. | nauczyciel | Katyń | |
| Mossakowski Zygmunt[35] | kapitan | żołnierz zawodowy | oficer placu Tarnopol (54 pp) | Katyń |
| Nuszel Kazimierz | ppor. rez. | prawnik | Sąd Apelacyjny w Poznaniu | Katyń |
| Olszewski Alfons (ur. 1899) | ppor. rez. | firma w Rawiczu | Katyń | |
| Siekański Helidor | ppor. rez. | urzędnik | Urząd Skarbowy w Jarocinie | Charków |
| Skoraszewski Roman | por. rez. | komornik | Sąd Grodzki w Kościanie | Charków |
| Stekiel Kazimierz | ppor. rez. | Charków | ||
| Śramski Adam | ppor. rez. | absolwent WSH | Urząd Skarbowy w Poznaniu | Katyń |
| Talaga Franciszek | por. rez. | nauczyciel | Charków | |
| Tyczewski Stanisław | ppor. rez. | nauczyciel | kier. szkoły w Jeżewie k. Gostynia | Charków |
| Włostowski Hieronim[36] | ppor. rez. | absolwent UAM | urzędnik w Nowogródku | Katyń |
Upamiętnienie edytuj
Tradycje pułku kultywuje 17 Wielkopolska Brygada Zmechanizowana im. gen. broni Józefa Dowbor-Muśnickiego.
-
Tablica w kościele garnizonowym w Londynie
Uwagi edytuj
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[10].
- ↑ Oficer taborowy był jednocześnie dowódcą kompanii gospodarczej.
- ↑ Gwiazdką oznaczono oficera, który pełnił jednocześnie więcej niż jedną funkcję[11].
- ↑ Kazimierz Satora, Opowieści wrześniowych sztandarów, s. 133, podał błędnie, że ceremonia wręczenia chorągwi miała miejsce 30 sierpnia 1930 r.
- ↑ Pułkownik Jan Januszewski zmarł z ran 18 sierpnia w Poznaniu. Od 10 kwietnia do 31 maja 1920 roku dowodził Słuckim Pułkiem Strzelców. 11 czerwca 1920 roku został zatwierdzony w stopniu podpułkownika z dniem 1 kwietnia 1920 roku, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro–węgierskiej. Pełnił wówczas służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego „Grodno”. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 23 z 23 czerwca 1920 roku, poz. 595. → Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918–1920, Wojskowe Biuro Historyczne, Warszawa 1934, s. 296.
- ↑ Jeśli nie zaznaczono inaczej, miejsce służby żołnierzy zawodowych przed mobilizacją podano za: Ryszard Rybka, Kamil Stepan; Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939[32].
- ↑ Jeśli nie zaznaczono inaczej, informacje o żołnierzach znajdujących się na Białoruskiej Liście Katyńskiej pochodzą z książki: Maciej Wyrwa; Nieodnalezione ofiary Katynia? : lista osób zaginionych na obszarze północno-wschodnich województw II RP od 17 września 1939 do czerwca 1940[33].
Przypisy edytuj
- ↑ Odziemkowski 2010 ↓, s. 226.
- ↑ Englicht 1929 ↓, s. 27.
- ↑ a b c d Nowaczyk 1930 ↓, s. 12.
- ↑ a b Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 116.
- ↑ Almanach Oficerski 1923/24 ↓, s. 52.
- ↑ a b c Satora 1990 ↓, s. 133.
- ↑ Jagiełło 2007 ↓, s. 63-65.
- ↑ Jagiełło 2007 ↓, s. 64.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 630-631 i 680.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VIII.
- ↑ Janicki 2017 ↓, s. 89.
- ↑ Piotr Bauer; Bogusław Polak: Obrona Polski 1939. s. 474–475.
- ↑ Rezmer 1992 ↓, s. 490-491.
- ↑ Szymański 1990 ↓, s. 41-43.
- ↑ Szymański 1990 ↓, s. 45.
- ↑ Zmarł ostatni żołnierz 70 Pułku Piechoty. zpleszewa.pl. [dostęp 2017-03-11]. (pol.).
- ↑ Gazeta Pleszewska Nr 63 z 6 sierpnia 1930 r., s. 4.
- ↑ Satora 1990 ↓, s. 130.
- ↑ Dziennik Rozkazów Ministra Spraw Wojskowych Nr 40 z 23 grudnia 1930 r., poz. 466.
- ↑ Dziennik Rozkazów Ministra Spraw Wojskowych Nr 20 z 4 lipca 1930 r., poz. 425.
- ↑ Prugar-Ketling (red.) 1992 ↓, metryka.
- ↑ Z Wielkopolski. Jarocin. Pożegnanie pułk. dypl. Mozdyniewicza. „Nowy Kurier”, s. 7, Nr 269 z 21 listopada 1935.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 544.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 274.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 13.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 159.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 255, zatwierdzony na stanowisku komendanta PKU Jarosław.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 153.
- ↑ Katyń – miejsca pamięci. [dostęp 2022-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-19)].
- ↑ Muzeum Katyńskie – Księgi Cmentarne.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓.
- ↑ Wyrwa 2015 ↓.
- ↑ Księgi Cmentarne – wpis 1840.
- ↑ Księgi Cmentarne – wpis 2445.
- ↑ Księgi Cmentarne – wpis 4119.
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Józef Englicht: Zarys historji wojennej 70-go pułku piechoty wielkopolskiej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24 zeszyt 2, dział III. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
- Piotr Bauer i Bogusław Polak, Armia "Poznań" w wojnie obronnej 1939, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1983, ISBN 83-210-0385-0.
- Zdzisław Jagiełło: Piechota Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Bellona, 2007. ISBN 978-83-11-10206-4.
- Paweł Janicki: Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939. 17 Dywizja Piechoty. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2017. ISBN 978-83-7945-609-3.
- Jan Nowaczyk: Zarys dziejów pułku. W: Jednodniówka 70 pułku piechoty (12 p. strz. Wlkp.). Pleszew: Nakładem 70 pp, sierpień 1930.
- Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
- Bronisław Prugar-Ketling (red.): Księga chwały piechoty. Warszawa: Departament Piechoty MSWojsk., Warszawa 1937–1939. Reprint: Wydawnictwo Bellona, 1992.
- Waldemar Rezmer: Armia „Poznań” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-07753-3.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
- Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
- Andrzej Szymański: Z dziejów 70 Pułku Piechoty. Pleszew: Pleszewskie Towarzystwo Kulturalne Muzeum Regionalne w Pleszewie, 1990.
- Maciej Wyrwa: Nieodnalezione ofiary Katynia? : lista osób zaginionych na obszarze północno-wschodnich województw II RP od 17 września 1939 do czerwca 1940. Pruszków: Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, 2015. ISBN 978-83-64486-31-9.