7 Szpital Okręgowy

7 Szpital Okręgowyjednostka organizacyjna służby zdrowia Armii Wielkopolskiej i Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

7 Szpital Okręgowy
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1919

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

Szpital Główny
Szpital Okręgowy Dowództwa Okręgu Generalnego „Poznań”
Szpital Okręgowy Nr VII

Dowódcy
Pierwszy

ppłk lek. dr Kazimierz Bonawentura Nowakowski

Ostatni

płk lek. dr Felicjan Wołkowiński

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Poznań

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

służba zdrowia

Podległość

Okręg Korpusu Nr VII

Szpitale okręgowe WP w 1939
Poświęcenie nowego pawilonu 7 Szpitala Okręgowego WP w Poznaniu – uczestnicy uroczystości; 31 stycznia 1935
Poświęcenie nowego pawilonu 7 Okr. Szpitala WP – płk dr Teofil Kucharski wpisuje się do księgi pamiątkowej
Rozpoczęcie II kursu dla sióstr Pogotowia Sanitarnego PCK w sali konferencyjnej Szpitala Wojskowego w Poznaniu. W pierwszym rzędzie m.in. ppłk dr Teofil Kucharski (3), szef sanitarnego DOK VII płk dr Ksawery Maszadro (2)

Historia szpitala

edytuj

Zadaniem 7 Szpitala Okręgowego w Poznaniu było leczenie wojskowych i osób uprawnionych do leczenia wojskowego Okręgu Korpusu nr VII[1]. Szpital dysponował ambulatorium dentystycznym, chirurgicznym, okulistycznym, laryngologicznym oraz przychodnią ogólną dla chorych. Komendant szpitala posiadał uprawnienia dowódcy pułku[2].

Minister spraw wojskowych wydał rozkaz nr O.I.Szt.Gen. 7980 Org. Częściowa likwidacja zakładów służby zdrowia, w którym między innymi nakazał dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII zredukować z dniem 25 lipca 1924 roku liczbę łóżek w szpitalu do 400[3].

W 1931 roku został zlikwidowany 7 batalion sanitarny, a w jego miejsce została utworzona Kadra Zapasowa 7 Szpitala Okręgowego[4].

Struktura organizacyjna

edytuj

Organizacja szpitala w 1923[5]:

  • komendant, kancelaria i komisja gospodarcza,
  • oficer administracji budynków i magazynów,
  • oddziały chorych i pracowni klinicznych: chorób wewnętrznych, zakaźny, chirurgiczny, ginekologiczny, dermatologiczny, oddział neurologiczny, okulistyczny i laryngologiczny;
  • pracownia bakteriologiczna
  • pracownia rentgenowska,
  • prosektorium,
  • ambulatorium dentystyczne,
  • apteka okręgowa,
  • trzy plutony obsługi sanitarnej.

Szpital posiadał 600 łóżek.

Mobilizacja 1939 roku

edytuj

7 Szpital Okręgowy był jednostką mobilizującą. Komendant szpitala był odpowiedzialny za przygotowanie mobilizacji, a komendant kadry zapasowej za jej przeprowadzenie.

Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” kadra zapasowa 7 Szpitala Okręgowego przed wykonaniem nałożonych na nią zadań mobilizacyjnych sama mobilizowała się w alarmie, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym, do etatu wojennego Kadry Mobilizującej Nr 7. Kadra mobilizująca była organizacją przejściową. Po wykonaniu zadań mobilizacyjnych ulegała likwidacji.

Kadra Mobilizująca Nr 7 formowała trzy komplety jednostek służby zdrowia dla wielkich jednostek piechoty stacjonujących na terenie OK VII (14 DP, 17 DP i 25 DP)[a], część kompletu jednostek służby zdrowia Armii „Poznań” oraz trzy szpitale wojenne, które w wypadku wojny z Niemcami („Z”) rozwijały się na obszarze krajowym (OK Nr II i OK Nr IX), a w wypadku wojny z Rosją („W”) pozostawały na terenie OK Nr VII.

Jednostki służby zdrowia zmobilizowane przez 7 Szpital Okręgowy

  • Kadra Mobilizująca Nr 7
  • 7 Szpital Okręgowy (komenda według etatu szpitala wojennego typ II)
  • szpital wojenny typ I nr 701 (miejsce rozwinięcia: „W” – Słupca, „Z” – Chełm, OK Nr II)
  • szpital wojenny typ I nr 702 (miejsce rozwinięcia: „W” – Konin, „Z” – Białowieża, OK Nr IX)
  • szpital wojenny typ I nr 703 (miejsce rozwinięcia: „W” – Koło, „Z” – Kowel, OK Nr II)
  • szpital polowy nr 701 dla 14 DP
  • szpital polowy nr 702 dla 17 DP
  • szpital polowy nr 703 dla 25 DP
  • kompania sanitarna nr 701 dla 14 DP
  • polowa kolumna dezynfekcyjno-kąpielowa nr 701 dla 14 DP
  • polowa kolumna dezynfekcyjno-kąpielowa nr 702 dla 17 DP
  • polowa kolumna dezynfekcyjno-kąpielowa nr 703 dla 25 DP
  • polowa pracownia bakteriologiczno-chemiczna nr 701 dla 14 DP
  • polowa pracownia bakteriologiczno-chemiczna nr 702 dla 17 DP
  • polowa pracownia bakteriologiczno-chemiczna nr 703 dla 25 DP
  • polowa pracownia dentystyczna nr 701 dla 14 DP
  • polowa pracownia dentystyczna nr 702 dla 17 DP
  • polowa pracownia dentystyczna nr 703 dla 25 DP
  • zespół przeciwgazowy nr 701 dla Armii „Poznań”
  • zespół przeciwgazowy nr 702 dla Armii „Poznań”
  • zespół przeciwgazowy nr 703 dla Armii „Poznań”
  • zespół przeciwgazowy nr 704 dla Armii „Poznań”
  • samodzielny zespół chirurgiczny Nr 71 dla Armii „Poznań”
  • samodzielny zespół chirurgiczny Nr 72 dla Armii „Poznań”
  • samodzielny zespół chirurgiczny Nr 73 dla Armii „Poznań”
  • samodzielny zespół chirurgiczny Nr 74 dla Armii „Poznań”

Kadra szpitala

edytuj
Komendanci szpitala
Pomocnicy komendanta szpitala – komendanci kadry zapasowej

Obsada personalna i struktura w marcu 1939 roku

edytuj

Ostatnia „pokojowa” obsada personalna szpitala[14][b]

  • komendant szpitala – płk doc. dr Teofil Kazimierz Kucharski
  • rezerwa personalna szpitala – mjr dr Michał Tobiasz
  • starszy ordynator oddziału chirurgicznego – ppłk dr Tadeusz Józef Bętkowski
  • ordynator oddziału – mjr dr Santarius Karol
  • starszy ordynator oddziału wewnętrznego – ppłk dr Stanisław Linke
  • starszy ordynator oddziału ocznego – mjr dr Witold Waligórski
  • starszy ordynator oddziału usznego – ppłk dr Jan Maluj
  • starszy ordynator oddziału skórno-wenerycznego – mjr dr Kazimierz Rudolf Frltz
  • starszy ordynator oddziału nerwowo i psychicznie chorych – ppłk dr Mieczysław Naramowski
  • starszy ordynator oddziału ginekologicznego – płk dr Felicjan II Wołkowiński
  • kierownik pracowni rentgenowskiej – ppłk dr Stanisław Władysław Kozłowski
  • kierownik pracowni bakteriologiczno-chemicznej – mjr dr Roman Sulimski
  • kierownik przychodni dentystycznej – kpt. lek. dent. Jerzy Pawluć
  • kierownik apteki – kpt. mgr Julian Nietupski
  • praktyka szpitalna – por. mgr Zdzisław Kazimierz Głód
  • pomocnik komendanta ds. gospodarczych – kpt. Franciszek Marian Usarz
  • oficer gospodarczy – kpt. int. Józef I Łuczak
  • dowódca plutonu gospodarczego – kpt. Aleksander Henryk Lewandowski(*)[c]:
  • kapelan – kpl. ks. Mieczysław Paszkiewicz
  • na kursie – por. piech. Karol Leon Rypień

Kadra zapasowa 7 Szpitala Okręgowego

Osobny artykuł: 7 batalion sanitarny.
  • komendant kadry – ppłk dr Bronisław Franciszek Decowski
  • lekarz kadry – ppor. lek. Zygmunt Rymkiewicz
  • oficer mobilizacyjny – kpt. Stanisław Wacławik
  • oficer ewidencji personalnej – por. Stanisław Baranowski
  • oficer materiałowy – por. mgr Witold Jan Bonifacy Sołodonis
  • zastępca oficera materiałowego – vacat
  • dowódca kompanii szkolnej – kpt. Marian Ziembiński
  • dowódca I plutonu – kpt. Aleksander Henryk Lewandowski(*)[c]

Żołnierze Szpitala – ofiary zbrodni katyńskiej

edytuj

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[17]

Nazwisko i imię stopień zawód miejsce pracy przed mobilizacją zamordowany
Struś Filip podporucznik rezerwy lekarz Katyń
Bittner Karol Wiktor podporucznik rezerwy lekarz doktor Katyń
Czajkowski Adolf kapitan rezerwy dr nauk med. praktyka w Kaliszu Katyń
Elke Maksymilian podporucznik rezerwy farmaceuta Katyń
Kamiński Feliks porucznik rezerwy dr filozofii, chemik Wielkopolska Izba Rolnicza Katyń
Konopiński Alfons porucznik rezerwy lekarz praktyka w Poznaniu Katyń
Lewandowski Henryk[18] kapitan lekarz żołnierz zawodowy Katyń
Manowski Tadeusz[19] kapitan lekarz żołnierz zawodowy Katyń
Moenke Edmund podporucznik rezerwy lekarz Ubezpieczalnia Społeczna w Poznaniu Katyń
Nietupski Julian[20] kapitan aptekarz żołnierz zawodowy Katyń
Owsianny Stanisław kapitan rezerwy lekarz praktyka w Szamotułach Katyń
Perż Kazimierz[21] podporucznik rezerwy lekarz Katyń
Plewniak Wojciech[22] kapitan rezerwy lekarz praktyka w Kaliszu Katyń
Rola-Szadkowski major posp. rusz. lekarz, dr praktyka w Poznaniu Katyń
Rost Franciszek major rezerwy lekarz Katyń
Siniecki Władysław[23] porucznik rezerwy pracownik naukowy UAM w Poznaniu Katyń
Skarżyński Wojciech podporucznik rezerwy farmaceuta, mgr praktyka w Poznaniu Katyń
Synoradzki Telesfor porucznik posp. rusz. lekarz, dr medycyny dyr. Szpitala Miejskiego w Koźminie Katyń
Tobiasz Michał[24] major lekarz żołnierz zawodowy Katyń
Trocki Jan Franciszek[25] porucznik rezerwy lekarz szpital w Koninie Katyń
Urbański Wiktor kapitan posp. rusz. lekarz dyr. Lecznicy Dziecięcej w Gnieźnie Katyń
Wasilewski Romuald podporucznik rezerwy farmaceuta Państwowy Zakład Higieny w Poznaniu Katyń
Winiszewski Paweł podporucznik rezerwy lekarz Zakład Psychiatryczny w Owińskach Katyń
Wysocki Kazimierz porucznik rezerwy farmaceuta, mgr apteka w Opalenicy Katyń
Zelba Feliks Józef podporucznik rezerwy lekarz praktyka w Brodach Iłżeckich Katyń
Zerbe Franciszek kapitan rezerwy lekarz praktyka w Poznaniu Katyń
Żuralski Tadeusz podporucznik rezerwy lekarz Szpital w Poznaniu Katyń
Boesche Kazimierz podporucznik rezerwy lekarz internista w Poznaniu Charków
Bojakowski Klemens[26] major rezerwy lekarz, dr nauk medycznych praktyka w Uniejowie Charków
Frąckiewicz Stanisław[27] kapitan w st. sp. lekarz, dr nauk medycznych (e) Charków
Gintrowicz Jan podporucznik w st. sp. urzędnik Charków
Gruner Julian porucznik rezerwy lekarz, dr nauk medycznych Uniwersytet Warszawski Charków
Gutkowski Jan porucznik rezerwy lekarz, dr nauk medycznych praktyka w Jeziornej Charków
Harembski Wincenty porucznik rezerwy lekarz poseł na sejm II RP Charków
Kaczmarek Stefan podporucznik rezerwy farmaceuta, mgr kier. apteki w Kościerzynie Charków
Kosmalski Tadeusz podporucznik rezerwy farmaceuta, mgr praktyka w Tarnowskich Górach Charków
Loodtt Stanisław podporucznik rezerwy urzędnik Charków
Motylewski Stefan kapitan rezerwy lekarz, dr nauk medycznych Charków
Mroczkiewicz Stefan podporucznik rezerwy farmaceuta, mgr Charków
Ossowski Wadysław kapitan rezerwy lekarz praktyka w Poznaniu Charków
Paśko Adolf[28] major rezerwy lekarz, dr nauk medycznych praktyka w Osiecznej Charków
Rossa Antoni porucznik rezerwy lekarz, dr nauk medycznych praktyka w Poznaniu Charków
Słoniński Zygmunt[29] major rezerwy lekarz, dr nauk medycznych Charków
Wieleński Bolesław[30] major rezerwy lekarz, dr nauk medycznych praktyka w Poznaniu (e) Charków
Zieliński Stanisław kapitan rezerwy lekarz, dr nauk medycznych Charków
Ziembiński Marian[31] kapitan lekarz żołnierz zawodowy Charków
Żochowski Antoni podporucznik rezerwy farmaceuta, dr Uniwersytet Poznański Charków
Karwowski Stanisław[32] porucznik rezerwy dr nauk medycznych Uniwersytet Poznański (e) Kalinin
  1. Z wyjątkiem dwóch kompanii sanitarnych, które były mobilizowane przez 69 pp dla 17 DP (ksan nr 702) i przez 29 pp dla 25 DP (ksan nr 703).
  2. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[15].
  3. a b Gwiazdką oznaczono oficera, który pełnił jednoczenie więcej niż jedną funkcję[16].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj