Abadan

Abadan
‏آبادان‎
Państwo	Iran
Ostan	Chuzestan
Populacja (2006); • liczba ludności	; 415 140
Nr kierunkowy	0631
	Położenie na mapie Iranu Abadan
	30°21′N 48°17′E/30,350000 48,283333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Abadan (pers. ‏آبادان‎) – miasto w południowo-zachodnim Iranie (Chuzestan), przy granicy z Irakiem, położone w północnej części wyspy o tej samej nazwie, leżącej w delcie rzeki Szatt al-Arab (będącej przedłużeniem Tygrysu i Eufratu).

Jeden z ważniejszych na świecie portów naftowych położony 50 km od Zatoki Perskiej oraz ważna rafineria (w latach 70. zaliczana do największych na świecie) połączona pięcioma rurociągami z polami naftowymi na przedpolu gór Zagros, zaopatrująca także sąsiednie porty naftowe Bandar-e Chomejni oraz Chark. Także port lotniczy i politechnika. W porcie głębokowodny terminal do załadunku tankowców. Miasto dotkliwie zniszczone podczas wojny iracko-irańskiej (1980-88). Po 1988 r. odbudowane.

Historia

Miasto zostało założone w VIII w. przez świętego męża Abbadana^[2], na początku panowania dynastii Abbasydów (750-1258) i było ważnym ośrodkiem handlowym jako port morski położony na brzegu Zatoki Perskiej. Miasto było znane ze swoich złóż soli i mat wełnianych^[2]. Narastanie delty Szatt al-Arab odsunęło miasto od brzegów morza i doprowadziło do jego całkowitego upadku, przeistaczając je w dużą wieś. Imperium osmańskie oraz Persja długo toczyły spór o władzę nad miastem. Ostatecznie w 1847 zdobyła je Persja^[2]. Praktycznie po raz drugi powstało po 1908 r. po odkryciu chuzestańskich złóż ropy naftowej. W 1909 Angielsko-Perska Spółka Naftowa zbudowała w mieście rafinerię. Rafineria rozpoczęła swoją działalność w 1913. Do roku 1956 gospodarka w Abadan opierała się już prawie całkowicie na przetwórstwie ropy naftowej i przemyśle stoczniowym. Zespół rafineryjny był obsługiwany przez sieć rurociągów biegnących z pól naftowych na południe. Trasy rurociągów były stopniowo rozbudowywane z Abadan do Teheranu i Szirazu^[2].

W późnych latach siedemdziesiątych rafineria w Abadan była prawdopodobnie największą rafinerią na świecie^[2].

W 1980 miasto zostało prawie całkowicie zniszczone w wyniku inwazji Iraku na Chuzestan. Irakowi nie udało się zdobyć miasta, ale liczne pociski artyleryjskie i bombardowania zniszczyły rafinerię oraz całe miasto^[2].

W 1988 po zakończeniu wojny irańsko-irackiej, ponownie uruchomiono rafinerię ropy naftowej w Abadan, lecz już na mniejszą skalę. Zrekonstruowano fabryki i uruchomiono produkcję petrochemiczną. W 1993 w mieście otwarto ponownie port^[2].

Ludzie związani z Abadanem

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Abadanem.

Przypisy

↑ Wielka Encyklopedia Oxford, t. 1, Polskie Media Amer.Com, ss., ISBN 978-83-7425-901-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g KURPISZ, Britannica – edycja polska, t.1, 1997 .

Bibliografia

Wielka Encyklopedia PWN. T. I. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.

[1] Wielka Encyklopedia Oxford, t. 1, Polskie Media Amer.Com, ss., ISBN 978-83-7425-901-9.

[:0-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g KURPISZ, Britannica – edycja polska, t.1, 1997 .

[1]

[2]