Abakus (architektura)

Abakus (gr. ábaks, łac. abacus) – czworoboczna płyta będąca najwyższą częścią głowicy kolumny[1], pośrednicząca wraz z nią w przenoszeniu ciężaru belkowania na trzon kolumny.

Abakus kolumny romańskiej
Schemat porządku jońskiego

W porządku doryckim i toskańskim płytka jest kwadratowa i oparta na echinusie, w jońskim i korynckim ma kształt prostokąta o zdobionych i zaokrąglonych krawędziach. W porządku doryckim abakus w połączeniu z echinusem tworzy właściwą głowicę[2]. Na abakusie spoczywa najniższa część belkowania, czyli architraw.

Przypisy edytuj

  1. Abakus, [w:] Bania i inni, Sztuka świata. T. 17, Słownik terminów : A -K, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 7, ISBN 978-83-213-4726-4, OCLC 829853214 [dostęp 2021-01-18].
  2. Witold Szolginia: Architektura i Budownictwo, Ilustrowana Encyklopedia dla Wszystkich. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo Techniczne, 1975.