Abraham Szmul Buchner (ur. 1789 w Krakowie, zm. 1869 w Częstochowie[1]) – nauczyciel w warszawskiej w Szkole Rabinów, był zwolennikiem żydowskiego ruchu oświeceniowego Haskala, który sprzeciwiał się konserwatywnemu chasydyzmowi.

Abraham Buchner
Data i miejsce urodzenia

1789
Kraków

Data i miejsce śmierci

1869
Częstochowa

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Życiorys edytuj

Buchner przyjechał do Warszawy jako prywatny nauczyciel języka niemieckiego, francuskiego i hebrajskiego i przy wsparciu księdza katolickiego Alojzego Ludwika Chiariniego znalazł zatrudnienie w Warszawskiej Szkole Rabinów. Wkrótce mimo sprzeciwu tradycyjnej burżuazji żydowskiej i Dozoru Bóżniczego, którzy sprzeciwiali się jego niekonwencjonalnemu podejściu do wiary został nauczycielem. Kiedy jego syn Józef został ochrzczony w 1842, Dozór Bóżniczy poprosił o jego rezygnację, ale władze tego nie zaakceptowały. Triumfujący Buchner w 1848 opublikował broszurę "Die Nichtigkeit des Talmud". W odpowiedzi dyrektor Szkoły Warszawskiej Mojżesz Tenebaum opublikował w następnym roku: "Der Talmud und seine Wichtigkeit". Rabin okręgu warszawskiego Chaim Dawidsohn wystosował pismo do władz oświatowych, w którym wskazał na szkodliwość działalności Abrahama Buchnera. W 1858 władze przyznały Dawidsohnowi rację i Buchner został zwolniony z zajmowanego stanowiska i przeprowadził się do Częstochowy[2].

Publikacje edytuj

  • Doresch Tob (Katechizm dla izraelskiej młodzieży, 1825);
  • Ocar laschon ha-kodesch (Dictionary of the Hebrew Language, 1830);
  • Jesode ha-dat (Podręcznik religii żydowskiej, 1836);
  • More le-Cedaka (1837);
  • Prawdziwy judaizm, czyli zbiór podstaw religijnych i moralnych Izraelitów, zaczerpnięty z klasycznych dzieł rabinów (1846);
  • Kwiaty wschodnie: zbiór zasad wyjętych z Talmudu, (1848).

Przypisy edytuj

Linki zewnętrzne edytuj