Adam Benis

polski dyplomata i historyk

Adam Jerzy Benis (ur. 9 marca 1898 w Krakowie[1], zm. 24 stycznia 1936 w Warszawie[2]) – polski dyplomata, historyk, badacz stosunków polsko-egipskich.

Życiorys edytuj

Adam Jerzy Benis
Data i miejsce urodzenia

9 marca 1898
Kraków

Data i miejsce śmierci

24 stycznia 1936
Warszawa

Zawód, zajęcie

historyk, dyplomata

Odznaczenia
   

Był synem Artura Benisa[1]. Uczył się w szkołach średnich w Neuchâtel i Genewie[1]. Odbył studia na wydziałach prawnym i humanistycznym na uniwersytetach w Genewie, Fryburgu, Paryżu, Wiedniu i Warszawie[1]. Od 1917 pracował w polskim biurze prasowym i misji Rady Regencyjnej w Bernie[3]. Był delegatem i doradcą w sprawie zagadnień gospodarczych na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku[4]. W tym samym roku pracował jako referent w Departamencie Politycznym Komitetu Narodowego Polskiego[3].

Zatrudniony był przez wiele lat w służbie dyplomatycznej, m.in. do 1923 był sekretarzem w Poselstwie RP w Paryżu[5]. Z dniem 1 października 1931 został mianowany attaché honorowym Poselstwa RP w Kairze[6], z dniem 1 czerwca 1932 sekretarzem Poselstwa[7]. Z funkcji tej został odwołany z dniem 28 lutego 1934[8] i z dniem 1 marca 1934 został mianowany radcą ministerialnym i przydzielony do Biura Radcy Ekonomicznego w MSZ[9]. Jesienią 1934 udzielono mu w MSZ urlopu bezpłatnego, a z dniem 1 sierpnia 1935 został przeniesiony w stan nieczynny[10]. Wielokrotnie pełnił funkcję delegata do Ligi Narodów w Genewie[3].

Pracę dyplomatyczną w Kairze łączył z badaniami naukowymi z dziejów polskiej emigracji polistopadowej, kontaktów polsko-egipskich oraz stosunków Polski z krajami Lewantu. Publikował również artykuły w czasopismach. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Geograficznego oraz Królewskiego Towarzystwa Geograficznego Egiptu; w siedzibie tej instytucji wygłosił w 1934 odczyt na temat Muhammada Alego. Publikował artykuły w czasopismach. Zgromadził również materiał badawczy z interesujących go zagadnień poprzez kwerendy archiwalne w Polsce, Francji, Austrii i krajach arabskich, ale los tych notatek nie jest znany. Pośmiertnie wydana została jedynie jego praca Une mission militaire polonaise en Egypte (Kair 1938)[11][12]. Był współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Dobroczynnego w Kairze[3].

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 36.
  2. Rapaport family
  3. a b c d Śliwa 2019 ↓, s. 15.
  4. Eugeniusz Romer, Pamiętnik Paryski 1918–1919. przypisy Andrzej Garlicki, Ryszard Świętek, t. I Wrocław 2010, s. 25.
  5. Dziennik Urzędowy MSZ, nr 8 z 1923
  6. Dziennik Urzędowy MSZ, nr 19 z 1931
  7. Dziennik Urzędowy MSZ, nr 10 z 1932
  8. Dziennik Urzędowy MSZ, nr 20 z 1933
  9. Dziennik Urzędowy MSZ, nr 2 z 1934
  10. Dziennik Urzędowy MSZ, nr 5 z 1935
  11. Adam Jerzy Benis, Une mission militaire polonaise en Égypte. 1, Le Caire 1938.
  12. Adam Jerzy Benis, Une mission militaire polonaise en Égypte. 2, Le Caire 1938.
  13. Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1933 r. Klub Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej, Warszawa - 1933.
  14. Stanisław Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938 [dostęp 2020-04-01].

Bibliografia edytuj

  • Marek Dziekan, Polacy a świat arabski. Słownik biograficzny, Niezależne Wydawnictwo „Rocznik Tatarów Polskich”, Gdańsk 1998, s. 24
  • Joachim Śliwa, Starożytny Egipt oczami Polaków. Słownik biograficzny egiptologów, archeologów i badaczy pokrewnych dziedzin, podróżników i kolekcjonerów oraz literatów i malarzy zafascynowanych przeszłością i teraźniejszością Egiptu, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2019, s. 15, ISBN 978-83-7676-301-9.

Linki zewnętrzne edytuj