Wikipedia

Adam Królikiewicz

polski oficer, medalista olimpijski w jeździectwie

Adam Łukasz Królikiewicz (ur. 9 grudnia 1894 we Lwowie, zm. 4 maja 1966 w Konstancinie) – major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, pierwszy polski medalista olimpijski w konkurencji indywidualnej.

Adam Królikiewicz
Ilustracja
major kawalerii major kawalerii
Data i miejsce urodzenia

9 grudnia 1894
Lwów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

4 maja 1966
Konstancin-Jeziorna, Polska

Przebieg służby
Lata służby

1914–

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

Centrum Wyszkolenia Kawalerii

Stanowiska

komendant Szkoły Jazdy

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Kawaler 1. klasy Orderu Miecza (Szwecja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Gwiazdy Rumunii Kawaler Orderu Korony Włoch
Odznaka „Za wierną służbę” Odznaka 1. Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego
Multimedia w Wikimedia Commons
Adam Królikiewicz na koniu „Milord” podczas zawodów hippicznych w warszawskich Łazienkach w czerwcu 1930
Adam Królikiewicz (pierwszy z lewej) w towarzystwie pozostałych członków polskiej kadry jeździeckiej

ŻyciorysEdytuj

Pochodził ze starej rodziny mieszczańskiej wywodzącej się z Wojnicza k. Tarnowa. Był synem Karola (1855–1907) i Julii z Bronarskich (1863–1911). Jego braćmi byli: Marian (1880–1939), Kazimierz (1884–1976), architekt, Tadeusz (1887–1970), Mieczysław (1889–1986), Stanisław (1891–1978), oficer dyplomowany artylerii, Wacław (1900–1983), inżynier, oficer, oraz Oktawian (1903–1941), zabity przez Niemców.

Od 3 sierpnia 1914 służył w Legionach, od grudnia w I Brygadzie. Walczył pod Kunicami za co otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari. Od 5 lutego do 31 marca 1917 roku był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem dostatecznym. Posiadał wówczas stopień kaprala[1].

Od 1918 był w Wojsku Polskim, gdzie doszedł do stopnia majora. W roku 1932 pełnił służbę w 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, a w latach 1935–1939 był szefem nauki jazdy (ekwitacji) w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu[2]. W marcu 1939 obowiązki głównego instruktora jazdy konnej łączył z funkcją komendanta Szkoły Jazdy[3].

Był wybitnym jeźdźcem. Jego największym osiągnięciem sportowym było zdobycie brązowego medalu podczas igrzysk olimpijskich w Paryżu 1924 w skokach przez przeszkody, który był pierwszym polskim medalem olimpijskim w konkurencji indywidualnej. Startował wówczas na koniu Picador.

Był wśród laureatów pierwszej edycji Plebiscytu Przeglądu Sportowego w 1926. Zajął wówczas 7. miejsce.

Jego koniem był Jaś, którym opiekował się i po padnięciu wypreparował płk lekarz weterynarii Józef Kulczycki[4].

Po wojnie pracował jako trener i instruktor jeździecki. Opublikował m.in. wspomnienia Jasiek, Picador i ja (Kraków 1958). Adam Królikiewicz był też jednym z twórców polskiej odmiany naturalnej szkoły jazdy Federico Caprillego.

Brał udział w produkcjach filmowych. Był konsultantem ds. jeździectwa w filmie Podhale w ogniu z 1955, jako aktor wystąpił w filmie Rancho Texas z 1958.

Zmarł wskutek obrażeń odniesionych po upadku z konia na planie filmu Andrzeja Wajdy pt. Popioły, co wspomniał Daniel Olbrychski w swojej autobiografii Anioły wokół głowy'[5]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (sektor SC11-A-4)[6].

 
Grób Adama i Stanisława Królikiewiczów na cmentarzu Salwatorskim

Był żonaty z Tomisławą (1901–1994). Miał córkę Krystynę (1921–2017), a jego wnukiem jest Cezary Harasimowicz.

AwanseEdytuj

  • podporucznik – 1919
  • porucznik – 1920
  • rotmistrz – 1 grudnia 1924 r. ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 r. i 61 lokatą w korpusie oficerów kawalerii
  • major – 12 marca 1933 r. ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 r. i 9 lokatą w korpusie oficerów kawalerii

Ordery i odznaczeniaEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 12.
  2. ↑ Jerzy Krzyś, Ostatni szef ekwitacji, „Kalendarz Grudziądzki”, ISSN 1427-700X, 11, 2007, s. 125–129.
  3. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 462, 464.
  4. ↑ Robert Gawkowski: Rola konia w funkcjonowaniu Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2015-04-01].
  5. ↑ Daniel Olbrychski, Anioły wokół głowy, Wydawnictwo BGW, Warszawa 1992, ISBN 83-7066-387-7. Wbrew wspomnieniom Olbrychskiego i jego relacji ostatnich słów Królikiewicza, Karol Rómmel, olimpijczyk w jeździectwie, zmarł dopiero rok po majorze.
  6. ↑ Adam Królikiewicz. krakowsalwator.artlookgallery.com. [dostęp 2018-08-15].
  7. ↑ a b c d e f g Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 384.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 stycznia 1923, s. 32.
  9. ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 414.
  10. ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 25 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  12. ↑ M.P. z 1925 r. nr 62, poz. 234 „za zasługi, położone dla Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie rozwoju sportu i hipiki”.
  13. ↑ M.P. z 1928 r. nr 14, poz. 20 „za wybitne zasługi, położone na polu propagandy polskiego sportu konnego na konkursach hipicznych w Ameryce”.
  14. ↑ „Krzyż zasługi” dla zwycięskich kawalerzystów. „Żołnierz Polski”, s. 98, Nr 5 z 29 stycznia 1928. 
  15. ↑ Na podstawie fotografii [1].
  16. ↑ Na podstawie fotografii [2].
  17. ↑ Sveriges statskalender 1940. Bihang, s. 61
  18. ↑ Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 4, s. 20, 19 marca 1935. 

BibliografiaEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adam_Królikiewicz&oldid=69759065”