Adam Sołtysik

(1895-1971) chirurg ortopeda, pułkownik WP

Adam Wincenty Sołtysik (ur. 6 lipca 1895 w Lubatówce, zm. 3 marca 1971 w Saint George’s) – polski chirurg, podpułkownik lekarz Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych.

Adam Sołtysik
podpułkownik lekarz podpułkownik lekarz
Data i miejsce urodzenia

6 lipca 1895
Lubatówka

Data i miejsce śmierci

3 marca 1971
Saint George’s

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

8 Batalion Sanitarny,
6 Batalion Sanitarny,
6 Szpital Okręgowy,
6 Batalion Sanitarny

Stanowiska

lekarz

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska: obrona Lwowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa (kampania wrześniowa, kampania włoska)

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Walecznych (od 1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Kawaler Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)
Krzyż Obrony Lwowa

Życiorys edytuj

Urodził się 6 lipca 1895[1][2] w rodzinie Antoniego (zm. 1935) i Anny z Dąbrowskich (1864–1962)[3]. Po zakończeniu I wojny światowej, jako były oficer c. i k. armii został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony do stopnia podporucznika[4]. W listopadzie 1918 w stopniu podporucznika uczestniczył w obronie Lwowa w 1918 w trakcie wojny polsko-ukraińskiej, biorąc udział w walkach na II odcinku w pododcinku poczty na stanowisko nie tylko lekarza, ale także de facto adiutanta; przed 17 listopada został ranny i zastąpiony przez ppor. dr. Franciszka Kmietowicza[5][1]. Został awansowany na stopień kapitana lekarza w korpusie oficerów sanitarnych, grupie podlekarzy, ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[6]. W 1923 jako oficer nadetatowy 8 batalionu sanitarnego z Torunia i przydzielony na stanowisko lekarza Wyższej Szkoły Pilotów był odkomenderowany na studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[7]. Następnie został zweryfikowany w stopniu kapitana lekarza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[8]. W 1923, 1924 jako oficer nadetatowy 6 batalionu sanitarnego we Lwowie był przydzielony do Szpitala Okręgowego Nr VI w tym mieście[9], w którym pracował w kolejnych latach 20 i 30. (po przemianowaniu: 6 Szpital Okręgowy)[10][11]. W tym okresie został awansowany na stopień majora lekarza ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931[12]. Według stanu z marca 1939 w stopniu podpułkownika był starszym ordynatorem oddziału chirurgicznego 6 Szpitala Okręgowego[13]. Był cenionym lekarzem chirurgiem[14][1]. Do 1939 wchodził w skład komitetu redakcyjnego czasopisma „Chirurg Polski[15].

W okresie mobilizacji 1939 był przewidziany jako szef chirurgii szpitala ewakuacyjnego („EWA”)[16]. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 pracował jako naczelny chirurg w macierzystym 6 Szpitalu Okręgowym[16][17]. W późniejszym czasie był dowódcą 6 batalionu sanitarnego, wchodzącego w skład 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR i Armii Polskiej na Wschodzie w latach 1941–1943. Po wojnie pracował na Bahamach, gdzie cieszył się uznaniem[14]. Zamieszkał w Saint George’s w państwie Grenada, gdzie zmarł 3 marca 1971[2][1].

Był żonaty z Zofią z Gordziewiczów (1898–1979), dla jej syna Jerzego Lerskiego był ojczymem[16][2][18]. Oboje mieli syna Jana Kantego Marka (1925–1979)[2][3].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 19–20, s. 136, Lipiec 1971. Koło Lwowian w Londynie. 
  2. a b c d e f g h i Andrzej Suchcitz: Adam Wincenty Sołtysik. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-10-04].
  3. a b Adam Wincenty Sołtysik [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-01-18].
  4. Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 108.
  5. Adam Świeżawski: II odcinek w obronie Lwowa. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1–22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918–1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 503. ISBN 83-85218-56-4.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1204.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1168, 1528.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1083.
  9. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1006, 1050.
  10. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 714, 732.
  11. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 781.
  12. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 326.
  13. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 891.
  14. a b Wiadomości o lwowianach, Lwowie i Małopolsce Wschodniej. „Biuletyn”. Nr 15–16, s. 102, Czerwiec 1969. Koło Lwowian w Londynie. 
  15. Komitet redakcyjny. „Chirurg Polski”. Nr 1, s. 1, 1939. 
  16. a b c Jerzy „Jur” Lerski. Turysta generała Sikorskiego. „Biuletyn”. Nr 39–40, s. 93, 99, Grudzień 1980. Koło Lwowian w Londynie. 
  17. Jerzy Lerski: Emisariusz Jur. lwow.home.pl. [dostęp 2018-10-04].
  18. Lerski Jerzy, Emisariusz Jur. cracovia-leopolis.pl, 2009. [dostęp 2018-10-04].
  19. M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  20. M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.

Bibliografia edytuj