Adenanthos Labill. – rodzaj roślin z rodziny srebrnikowatych (Proteaceae). Obejmuje co najmniej 36 gatunków[4] występujące endemicznie w Australii[5].

Adenanthos
Ilustracja
Adenanthos detmoldii
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

srebrnikopodobne

Rząd

srebrnikowce

Rodzina

srebrnikowate

Rodzaj

Adenanthos

Nazwa systematyczna
Adenanthos Labill.
Novae Holl. Pl. Spec. 1: 28. Jan (sero) 1805[3]
Typ nomenklatoryczny

A. cuneatus Labill. („cuneata”) (vide J. Hutchinson, Gen. Fl. Pl. 2: 290. 1967)[3]

Adenanthos obovatus
Adenanthos meisneri

Etymologia edytuj

Nazwa rodzajowa pochodzi z języka greckiego i oznacza gruczoł („adena”) i kwiat („anthe”). Nazwa ta odnosi się do gruczołów znajdujących się u podstawy zalążni[4].

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Rośnie naturalnie w Australii w stanach Australia Zachodnia, Australia Południowa oraz Wiktoria[4].

Morfologia edytuj

Pokrój
Wiecznie zielone małe drzewo lub krzew. Dorasta do 3 m wysokości. Kora jest gładka, rzadko brodawkowata[5].
Liście
Są różnych kształtów na tej samej roślinie. Są małe lub średniej wielkości, skórzaste, całobrzegie. Na końcówkach liści obecne są gruczoły. Pozbawione są przylistków[5].
Kwiaty
Pojedyncze lub zebrane w krótkich gronach (zależnie od interpretacji). Ułożone są naprzemianlegle, naprzeciw podsadek. Kwiaty są małe lub średniej wielkości[5].
Owoce
Owoce spadają z rośliny przed następnym sezonem wegetacyjnym. Są niemięsiste. Owocolistki nie otwierają się samoczynnie, by wypuścić dojrzałe nasiona. Nasiona nie posiadają bielma. Zarodki są zróżnicowane. Nasiona posiadają 2(–8) liścienie[5].

Biologia i ekologia edytuj

Roślina dwupienna. Jest mezofityczna (przystosowana do klimatu umiarkowanie wilgotnego) lub kserofityczna. Kwiaty są zapylane przez owady, ptaki lub małe torbacze[5].

Systematyka edytuj

Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj z rodziny srebrnikowatych stanowiącej grupę siostrzaną dla platanowatych, wraz z którymi wchodzą w skład rzędu srebrnikowców, stanowiącego jedną ze starszych linii rozwojowych dwuliściennych właściwych[2]. W obrębie rodziny rodzaj stanowi klad bazalny w plemieniu Leucadendreae P.H. Weston & N.P. Barker, 2006. Plemię to klasyfikowane jest do podrodziny Proteoideae Eaton, 1836[6][7]

Wykaz gatunków[4]
Mieszańce międzygatunkowe[4]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-10] (ang.).
  3. a b Adenanthos. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
  4. a b c d e Adenanthos. The Plant List. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
  5. a b c d e f H.R. Coleman: Isopogon Knight. Flora Base, 3 października 2008. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
  6. Peter H. Weston, Nigel P. Barker. A new suprageneric classification of the Proteaceae, with an annotated checklist of genera. „Telopea”. 11, 3, s. 314–344, 2006. 
  7. Hoot, S.B. & Douglas, A.W. (1998). Phylogeny of the Proteaceae based on atpB and atpB-rbcL intergenic spacer region sequences. Australian Systematic Botany 11. p. 301-320