Adolphe Thiers
![]() |
Ten artykuł należy dopracować |
Louis Adolphe Thiers (ur. 18 kwietnia 1797 w Marsylii, zm. 3 września 1877 w Saint-Germain-en-Laye) – francuski polityk, historyk, zwolennik monarchii konstytucyjnej.
| ||
![]() | ||
Pełne imię i nazwisko | Louis Adolphe Thiers | |
Data i miejsce urodzenia | 18 kwietnia 1797 Marsylia | |
Data i miejsce śmierci | 3 września 1877 Saint-Germain-en-Laye | |
2. Prezydent Republiki Francuskiej Współksiążę Andory | ||
Okres | od 31 sierpnia 1871 („Głowa państwa” od 13 lutego) do 24 maja 1873 | |
Poprzednik | Louis Jules Trochu | |
Następca | Patrice Mac-Mahon | |
![]() | ||
Odznaczenia | ||
![]() ![]() |
Z zawodu adwokat i dziennikarz liberalny w Paryżu, gdzie pracował od 1821 roku. W roku 1830 wydał dziennik National. Jego działalność sprawiła, iż został inspiratorem protestu przeciwko ordonansom i współtwórcą rewolucji lipcowej. Pozyskał wkrótce masy ludowe, został po rewolucji 1830 radcą stanu i podsekretarzem stanu w ministerstwie skarbu, oraz deputowanym.
Działalność polityczną rozpoczął w okresie panowania Ludwika Filipa. Wsławił się wówczas jako przeciwnik radykalnych ugrupowań republikańskich, krwawo stłumił zorganizowane przez nie powstanie w 1834 roku.
Od 1832 minister spraw wewnętrznych, później handlu i robót publicznych. Od 1836 premier i minister spraw zagranicznych od lutego do sierpnia. Wkrótce przeszedł do opozycji, po czym w 1840 został premierem ministrem spraw zagranicznych od marca do października. Dążył do oparcia Francji o granice Renu, wobec jednakże zarzutów, że chce wywołać wojnę europejską, ustąpił z gabinetem i przeszedł znów do opozycji. Po 1848 przeciwnik Napoleona III wyznając poglądy orleanistyczne, w czasie zamachu stanu 1851 uwięziony, żył (1851-1852) na wygnaniu. Powróciwszy do Paryża poświęcił się badaniom naukowym, od 1863 znów deputowany, został znów przywódcą opozycji. W 1870 przeciwnik przedwczesnego wypowiedzenia wojny Prusom. Daremnie zabiegał w swej podróży o pomoc mocarstw dla Francji.
W opozycji do Napoleona III Bonaparte, którego nie doceniał, uważał za figuranta, którym łatwo będzie manipulować. W czasie wojny francusko-pruskiej w 1871 roku przyjął bardzo korzystne dla Francji warunki zawieszenia broni i poddał Paryż wojskom pruskim oraz krwawo stłumił Komunę Paryską, za co zyskał przydomek „Krwawego Karła”. Od 31 sierpnia 1871 stał na czele rządu, będąc prezydentem III Republiki, układał się z Bismarckiem o pokój; dzięki niemu Francja szybko spłaciła kontrybucję wojenną i już w 1873 została zwolniona od okupacji. Został obalony 24 maja 1873 przez Zgromadzenie Narodowe. Wraz z Republikanami doszedł ponownie do władzy 1877.
Jest autorem wielotomowych Historii Rewolucji Francuskiej (1823-1827, 6 tomów) oraz Historii Konsulatu i Cesarstwa (1845-1862, 20 tomów)[1]. Zwolennik konstytucjonalizmu, nieprzychylny nowościom socjalnym, wyznawał poglądy nacjonalistyczne. W dziełach swych sławił Napoleona, a ostro ganił radykalizm rewolucji.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Wydanie polskie w tłumaczeniu Leona Rogalskiego, t. I-XI, nakładem S. Orgelbranda, Warszawa 1846-1866; wydanie drugie polskie jako: A. Thiers, Historia Konsulatu i Cesarstwa, oprac. Michał Swędrowski, Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim 2013 i n.
BibliografiaEdytuj
- ISNI: 0000 0001 0801 5424
- VIAF: 71424155
- ULAN: 500326911
- LCCN: n50010130
- GND: 118801937
- NDL: 00766635
- LIBRIS: khwz1nr33xcfjng
- BnF: 12125381w
- SUDOC: 027649717
- NLA: 35545684
- NKC: jn20000701800
- BNE: XX1298667
- NTA: 068438931
- BIBSYS: 90191122
- Open Library: OL2556704A
- NLI: 000131025
- PTBNP: 136027
- CANTIC: a10163426
- CONOR: 215155043
- WorldCat