Adriana Szymańska

polska poetka

Adriana Szymańska (ur. 12 lutego 1943 w Toruniu[1]) – polska poetka, eseistka, krytyczka literacka, tłumaczka, autorka książek dla dzieci i dorosłych.

Adriana Szymańska (2013)

Życiorys

edytuj

Jest córką Stanisława Szymańskiego i Teresy Szymańskiej, z d. Mielickiej[1].

Ukończyła I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Toruniu i w 1966 studia polonistyczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1966-1969 pracowała jako bibliotekarka i nauczycielka języka polskiego w szkołach średnich. W latach 1969-1971 była kierownikiem literackim Teatru Polskiego w Bydgoszczy. W 1971 zamieszkała w Warszawie, w latach 1976-1977 pracowała jako asystent w Zakładzie Filologii Polskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Słupsku, następnie powróciła do Warszawy, w latach 1979-1987 była redaktorką w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”, gdzie prowadziła dział poezji[1].

Debiutowała jako poetka w 1964 na łamach Wiatraków, dodatku do pisma Fakty i Myśli, jej debiutem książkowym był tom Nieba codzienności (1968)[1].

W 1989 została członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, w 1999 polskiego PEN Clubu[1].

Jej mężem był od 1968 Zdzisław Polsakiewicz(inne języki) (małżeństwo zakończyło się rozwodem w 1973), a późniejszym partnerem życiowym – Zbigniew Bieńkowski (nie wzięli ślubu, gdyż poprzednia żona poety, Małgorzata Hillar, nie zgodziła się na rozwód)[2], ma z nim córkę Katarzynę Bieńkowską, tłumaczkę i poetkę, która ma córkę Klarę Drużycką (ur. 2008)[3].

W 2016 nie przyjęła Srebrnego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[4]. Mieszka w Pułtusku[5].

Nagrody i nominacje

edytuj
  • nagroda V Toruńskiego Maja Poetyckiego (1967)[1]
  • Puchar Lwa Kryształowego podczas Kłodzkiej Wiosny Poetyckiej (1974)[1]
  • 1993 – Nagroda Warszawskich Księgarzy za tom Kamień przydrożny
  • 1994 – Nagroda im. Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego za tomik Kamień przydrożny
  • 2000 – laur Wydawców i Biblioteki Raczyńskich za tom Lato 1999
  • 2016 – nominacja do Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego za tom Złoty dzięcioł[6]
  • 2018 – nominacja do Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego za tom Z księgi przejścia[7]
  • 2022 – finał Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego za tom Zielone rolety[8]
  • 2024 – nominacja do Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego za tom Epilog z Gwiazdą[9]
  • 2024 – Nagroda Literacka im. ks. Jana Twardowskiego za książkę "Epilog z Gwiazdą"[10]

Twórczość

edytuj
  • Nieba codzienności, 1968 (zbiór wierszy)
  • Imię ludzkie, 1974
  • Monolog wewnętrzny, 1975
  • Do krwi, 1977
  • To pierwsze, 1979
  • Nagła wieczność, 1984
  • Najpiękniejszy psi uśmiech i inne zwierzenia, 1986 (zbiór opowiadań)
  • Poezje wybrane, 1987
  • Taja z Jaśminowej, 1988
  • Kamień przydrożny, 1993
  • Święty grzech, 1995
  • Urojenia, 1995
  • Requiem z ptakami, 1996
  • Opowieści przestrzeni, 1999
  • Lato 1999, 2000
  • Postój, 2001
  • In terra, 2003
  • Być: 123 wiersze dawne i nowe, 2004
  • Skażona biel, 2004
  • Z dziennika dywersantki, 2006
  • Autoportret niedokończony, 2007
  • Dziedzice i barbarzyńcy: notatnik amerykański, 2007
  • Ucieczka = Escape, 2007
  • W podróży, 2007
  • Ta inna ja, 2008
  • Wtedy – dziś, 2010
  • Złoty dzięcioł, 2015
  • Z księgi Przejścia, 2017
  • Głód życia, głód wieczności, 2025

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Tom ósmy. Ste-V, wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2003, s. 223-224
  2. Aleksandra Nowak, „Nieprzerwany dialog”. Twórczość poetycka Adriany Szymańskiej, Rzeszów 2024, s. 33.
  3. Aleksandra Nowak, „Nieprzerwany dialog”. Twórczość poetycka Adriany Szymańskiej, Rzeszów 2024, s. 36.
  4. Pisarze uhonorowani „Glorią Artis” - siedmioro nie odebrało medali [online], www.rp.pl [dostęp 2016-02-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-24].
  5. Aleksandra Nowak, „Nieprzerwany dialog”. Twórczość poetycka Adriany Szymańskiej, Rzeszów 2024, s. 36.
  6. Orfeusz - Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego - nominowani 2016 [online], www.orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2017-02-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-03].
  7. Znamy nominacje do Nagrody Orfeusza [online], wirtualnywydawca.pl, 25 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-26] (pol.).
  8. Finaliści 11 edycji Nagrody Orfeusza [online], wirtualnywydawca.pl, 20 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-24] (pol.).
  9. Znamy nominacje do XIII edycji Nagrody Orfeusza [online], instytutksiazki.pl, 22 kwietnia 2024 [dostęp 2024-07-06] (pol.).
  10. Adriana Szymańska laureatką Nagrody Literackiej im. ks. Jana Twardowskiego [online], dzieje.pl [dostęp 2024-12-10].

Linki zewnętrzne

edytuj