Wikipedia

Adrienne Thomas

niemiecka pisarka

Adrienne Thomas, właśc. Hertha Lesser (ur. 24 czerwca 1897 w Saint-Avold, zm. 5 listopada 1980 w Wiedniu) – niemiecka pisarka.

Adrienne Thomas
Hertha Lesser
Erika Theobald
Ilustracja
Adrienne Thomas, 1934
Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1897
Saint-Avold

Data i miejsce śmierci

5 listopada 1980
Wiedeń

Narodowość

niemiecka

Dziedzina sztuki

literatura piękna

Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

Adrienne Thomas urodziła się jako Hertha Strauch 24 czerwca 1897 roku w żydowskiej rodzinie w Saint-Avold w wówczas niemieckiej Lotaryngii (na terenie obecnej Francji)[1]. Rodzina Strauchów była właścicielem domu handlowego w Metz[2].

Dorastała w niemiecko-francuskiej strefie w Alzacji i Lotaryngii[1]. Od 1904 roku mieszkała w Metz, gdzie uczyła się w liceum a później w szkole przemysłowej[1]. Zrezygnowała z nauki, by pobierać prywatne lekcje śpiewu[1].

Po wybuchu I wojny światowej zgłosiła się na ochotnika do Czerwonego Krzyża i prowadziła dziennik z pracy na stacji kolejowej w Metz[1]. Jej zapiski zostały wydane w 2004 roku pod tytułem Aufzeichnungen aus dem Ersten Weltkrieg, Ein Tagebuch[1].

W 1917 roku z powodu częstych nalotów bombowych wraz z rodziną przeprowadziła się do Berlina[1]. Thomas zaczęła ponownie pobierać lekcje śpiewu[1]. Początkowo pracowała jako guwernantka, a później jako siostra Czerwonego Krzyża w szpitalu wojskowym[1]. W 1918 roku zły stan zdrowia uniemożliwił jej dalszą pracę w szpitalu[1]. Przeniosła się do ciotki we Frankfurcie, która ufundowała jej studia śpiewacze w prywatnym konserwatorium[1]. W 1921 roku poślubiła Artura Lessera, lekarza z Magdeburga, i wraz z mężem przeprowadziła się do jego rodzinnego miasta[1].

W Magdeburgu zarzuciła karierę śpiewaczą na rzecz pisarstwa. Jej pierwsze utwory były publikowane w „Vossische Zeitung”[1]. Następnie pisała dla takich czasopism jak „Die Frau”, „Neue Wiener Tagblatt”, „Basler Nachrichten” czy „Neue Jüdische Gazeta”[1]. W 1927 roku małżeństwo przeprowadziło się do Berlina[1]. W 1930 roku Lesser zmarł[1]. W tym samym roku Thomas wydała na podstawie swoich notatek z okresu I wojny światowej swoją pierwszą powieść, antywojenny utwór Die Katrin wird Soldat[1]. W pierwszym roku sprzedano 100 tys. egzemplarzy powieści[3]. Książka została przetłumaczona na 15 języków, a jej całkowity nakład wyniósł kilka milionów egzemplarzy[1]. W 1987 roku na podstawie utworu powstał film[1]. W 1933 roku, po dojściu nazistów do władzy, powieść została zakazana[1]. Thomas była jednym z pierwszych autorów, których naziści uznali za „niepożądanych”[3] – jej nazwisko znalazło się na liście autorów zakazanych w III Rzeszy[4], a utwory zakazane[2]. Pisarka wkrótce uciekła przez Szwajcarię do Francji, a później do Austrii[1]. W Austrii wydała kolejne powieści Andrea i Viktoria[1].

Po aneksji Austrii przez Rzeszę Niemiecką w marcu 1938 roku Thomas uciekła przez Czechosłowację, Węgry, Jugosławię i Włochy do Francji[1]. Dwa lata później została internowana w obozie dla kobiet w Paryżu, a wkrótce potem w obozie Gurs, z którego udało jej się uciec i we wrześniu 1940 roku wyjechać do Stanów Zjednoczonych[1]. Wyjazd do USA umożliwił jej pisarz Hermann Kesten (1900–1996), który wystarał się o wizę dla pisarki[1]. W USA Thomas utrzymywała się z tantiem za jej utwory wydane zagranicą[1]. W 1942 roku została sekretarką europejskiego oddziału Free World Association i pracowała dla magazynu „Free World”[1]. W USA wydała kolejne powieści, bazujące na doświadczeniach na wygnaniu, Reisen Sie ab, Mademoiselle! (1944) i Ein Fenster zum East River (1945)[1].

W 1947 roku pojechała za austriackim socjaldemokratą Juliusem Deutschem (1884–1968) do Austrii i osiadła w Wiedniu[1]. Pisała wówczas m.in. dla dziennika „Neues Österreich”[1]. W 1951 roku poślubiła Deutscha[1].

Thomas zmarła 5 listopada 1980 roku w Wiedniu[1].

Prace edytuj

Lista wybranych utworów podana za Neue Deutsche Biographie[1]:

  • Die Katrin wird Soldat!, 1930; wydanie polskie: Catherine! Świat się pali!, autoryzowany przekład Marcelego Tarnowskiego. Warszawa: Wydawnictwo „Nowa Powieść”, 1937[5]
  • Andrea. Erzählung für Jugendliche, 1937; wydanie polskie: Andrea. Powieść dla młodzieży. Przekład Anieli Waldenbergowej. Warszawa. Wydawnictwo J. Przeworskiego, 1939[6]
  • Viktoria. Erzählung für junge Menschen, 1937; wydanie polskie: Wiktoria. Powieść dla młodzieży. Przekład Anieli Waldenbergowej. Warszawa. Wydawnictwo J. Przeworskiego, 1939[7]
  • Von Johanna zu Jane, 1939
  • Reisen Sie ab, Mademoiselle!, 1944
  • Ein Fenster zum East River, 1945
  • Ein Hund ging verloren. Erzählung für Jugendliche, 1953
  • Markusplatz um vier, 1955

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag Neue Deutsche Biographie 2017 ↓.
  2. ↑ a b Cardinal, Goldman, Hattaway 1999 ↓, s. 40.
  3. ↑ a b Fembio ↓.
  4. ↑ Liste des schädlichen und unerwünschten Schrifttums, Universitäts- und Landesbibliothek Münster, 31 grudnia 1938 [dostęp 2020-03-08].
  5. ↑ Phillips 2011 ↓, s. 236.
  6. ↑ Phillips 2011 ↓, s. 237.
  7. ↑ Phillips 2011 ↓, s. 238.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adrienne_Thomas&oldid=72607920”