Afrikan Bogajewski

rosyjski generał porucznik, jeden z dowódców Armii Ochotniczej, ataman Republiki Dońskie

Afrikan Pietrowicz Bogajewski (ros. Африкан Петрович Богаевский, ur. 27 grudnia 1872?/ 8 stycznia 1873 w stanicy Kamieńskiej, zm. 21 października 1934 w Paryżu) – rosyjski generał porucznik, jeden z dowódców Armii Ochotniczej, ataman Republiki Dońskiej.

Afrikan Bogajewski
Африкан Петрович Богаевский
Ilustracja
generał lejtnant generał lejtnant
Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1873
stanica Kamieńska

Data i miejsce śmierci

21 października 1934
Paryż

Przebieg służby
Lata służby

18901920

Siły zbrojne

Lesser Coat of Arms of Russian Empire.svg Armia Imperium Rosyjskiego
Volunteer Army Insignia.svg Armia Ochotnicza
Flag of Don Cossacks.svg Wszechwielkie Wojsko Dońskie

Stanowiska

dowódca Zabajkalskiej Dywizji Kawalerii,
1 Dywizji Kawalerii Gwardii Imperium Rosyjskiego,
ataman Wszechwielkiego Wojska Dońskiego

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna domowa w Rosji

Odznaczenia
Broń Złota „Za Waleczność” Order Świętego Włodzimierza II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie) Krzyż św. Jerzego IV stopnia (Imperium Rosyjskie) Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Miecza (Szwecja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Lwa i Słońca (Persja) dla obcokrajowców Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania) Kawaler Orderu Orła Białego (Serbia) Krzyż Wielki Orderu Daniły I (Czarnogóra) Wielki Oficer Orderu Daniły I (Czarnogóra) Kawaler Orderu Daniły I (Czarnogóra)

ŻyciorysEdytuj

Pochodził z dworiańskiego rodu Kozaków dońskich. Urodził się jako syn Pietra Grigoriewicza Bogajewskigo, który wcześniej uczestniczył w obronnie Sewastopola (1854–1855) oraz w tłumieniu powstania styczniowego, a w 1878 r. odszedł ze służby w stopniu wojskowego starszyny. Bratem Afrikana był Mitrofan (1881–1918), działacz kozacki, historyk i pedagog[1].

Służba w Armii Imperium RosyjskiegoEdytuj

W 1890 ukończył Doński Korpus Kadetów, a w 1892 – Mikołajewską Szkołę Kawaleryjską i jako chorąży został skierowany do Atamańskiego Pułku Lejbgwardii Jego Wysokości. W 1895–1900 studiował w Mikołajewskiej Akademii Sztabu Generalnego, którą ukończył z wyróżnieniem. Następnie służył w sztabie Gwardii i Petersburskiego Okręgu Wojskowego. Od grudnia 1908 – pułkownik. W 1909–1914 – szef sztabu 2. Dywizji Kawalerii Gwardii. Od października 1914 do 1 stycznia 1915 – dowódca 4 Mariupolskiego Pułku Huzarów. 10 listopada 1914 został odznaczony Orężem Świętego Jerzego za walki w czasie operacji wschodniopruskiej. Od stycznia do października 1915 – dowódca Lejb-Gwardyjskiego Kombinowanego Pułku Kozaków. 22 marca 1915 mianowany generał majorem, a 27 maja 1915 przydzielony do świty Jego Cesarskiej Wysokości. Od 4 października do kwietnia 1917 – szef sztabu atamana pochodnego wszystkich wojski kozackich, wielkiego księcia Borysa Władimirowicza Romanowa. Od 7 kwietnia 1917 – dowódca Zabajkalskiej Dywizji Kawalerii. W tymże roku odznaczony Krzyżem Zasługi Wojskowego Orderu Świętego Jerzego z liściem laurowym za walki pod Tarnopolem. Latem 1917 – dowódca 1 Dywizja Kawalerii Gwardii. W sierpniu 1917 – zastępca szefa sztabu 4 Korpusu Kawaleryjskiego.

Armia OchotniczaEdytuj

Opuścił 1 Dywizję Kawalerii Gwardii w Kijowie. W Stanicy Ługańskiej został aresztowany przez bolszewików i z trudem uniknął egzekucji w grudniu 1917. Następnie przybył Nowoczerkaska. 5 stycznia 1918 dowodził wojskami w rejonie Rostowa pod komendą Kaledina. Od 11 lutego do marca 1918 dowodził Aleksiejewskim Pułkiem Partyzanckim w okresie pierwszego marszu kubańskiego. W marcu – dowódca 2. Brygady Armii Ochotniczej. Od maja 1918 do stycznia 1919 pełnił rolę ministra spraw zagranicznych w rządzie atamana Krasnowa. Od 28 sierpnia 1918 generał porucznik. 6 lutego 1919 – wybrany atamanem Wszechwielkiego Wojska Dońskiego na miejsce Krasnowa. Z podległymi sobie żołnierzami walczył pod dowództwem Antona Denikina i Piotra Wrangla, reprezentując Kozaków dońskich w Rządzie Południa Rosji. Po opuszczeniu Krymu z generałem Wranglem, w listopadzie 1920, znalazł się na emigracji.

EmigracjaEdytuj

Najpierw przebywał w Konstantynopolu, potem w Sofii, Belgradzie, a od 1923 w Paryżu, gdzie był współtwórcą i czołowym działaczem emigracyjnych organizacji kozackich. Publikował także w periodykach kozackich. Zmarł na zawał serca 21 października 1934 Paryżu. Został pochowany 28 października na cmentarzu prawosławnym w Sainte-Geneviève-des-Bois.

Jego wspomnienia z okresu lodowego marszu kubańskiego Ледяной поход (Воспоминания 1918 года) wydano w 1963 w Nowym Jorku[2] i m.in. w 2010 w Moskwie[3].

PrzypisyEdytuj

Literatura, linkiEdytuj