Agamowate

Agamowate, agamy (Agamidae) – rodzina zauropsydów z rzędu łuskonośnych (Squamata). Obejmuje ponad 350 gatunków klasyfikowanych w około 50 rodzajach. Mają dobrze rozwinięte kończyny i długi ogon. Charakterystyczną ich cechą, gdy są podniecone, jest kiwanie głową tak jak legwany, przez co zresztą nazywane są legwanami Starego Świata.

Agamowate

Agamidae
Gray, 1827
Przedstawiciel rodziny – A. mwanzae
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	gady
Rząd	łuskonośne
Podrząd	Iguania
Rodzina	agamowate
Typ nomenklatoryczny
Agama Daudin, 1802
Podrodziny
zobacz opis w tekście

Amphibolurus muricatus

Opis

Długość całkowita od 4 cm (Pogona microlepidota) do ponad 1 m (Hydrosaurus amboinensis); masa ciała do kg. Głowa zaokrąglona, krótka i szeroka, zwężenie szyjne wyraźne, grzbieto-brzuszne spłaszczenie tułowia, długi ogon w przekroju okrągły. Źrenice oczu okrągłe. Zęby choć akrodontyczne to w pewnym stopniu zróżnicowane na siekacze, kły i trzonowe, nie ulegają wymianie. U wielu gatunków rozmaite wytwory skórne. Formy leśne ubarwione zwykle zielono, a formy pustynne – brązowo, szaro lub czarno. Ubarwienie samców w okresie godowym bardzo kolorowe.

Biotop

Przystosowały się do życia w różnych środowiskach, od terenów pustynnych i stepowych przez deszczowe lasy tropikalne, po ludzkie osiedla. Niektóre gatunki przebywają stale na ziemi, inne wśród gałęzi drzew. Niektóre prowadzą ziemnowodny tryb życia, przy czym doskonale pływają i nurkują.

Pokarm

Odżywiają się głównie owadami i drobnymi zwierzętami, ale liczne są również gatunki roślinożerne.

Behawior

Agamy są aktywne podczas dnia. Niektóre gatunki, dzięki silnym kończynom tylnym potrafią skakać lub szybko biegać, posługując się tylko tymi kończynami. Inne, posiadające szerokie fałdy skórne, posiadają zdolność lotu ślizgowego.

Rozmnażanie

Jajorodne i jajożyworodne.

Występowanie

Afryka, Azja, Australia i południowa Europa. W Polsce nie występują.

Systematyka

Do rodziny agamowatych należą następujące podrodziny:

• Agaminae Gray, 1827
• Amphibolurinae Wagler, 1830
• Draconinae Fitzinger, 1826
• Hydrosaurinae Kaup, 1828
• Leiolepidinae Fitzinger, 1843
• Uromastycinae Theobald, 1868

Bibliografia

• Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
• Heying, H.: # Włodzimierz Juszczyk Mały Słowni Zoologiczny Gady i Płazy Wiedza powszechna Warszawa 1986 Agamidae. (On-line), Animal Diversity Web, 2003. [dostęp 2008-08-29]. (ang.).