Agamowate
Agamowate, agamy (Agamidae) – rodzina zauropsydów z rzędu łuskonośnych (Squamata). Obejmuje ponad 350 gatunków klasyfikowanych w około 50 rodzajach. Mają dobrze rozwinięte kończyny i długi ogon. Charakterystyczną ich cechą, gdy są podniecone, jest kiwanie głową tak jak legwany, przez co zresztą nazywane są legwanami Starego Świata.
Agamidae[1] | |||
Gray, 1827 | |||
![]() Przedstawiciel rodziny – A. mwanzae | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina |
agamowate | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Agama Daudin, 1802 | |||
Podrodziny | |||
|
OpisEdytuj
Długość całkowita od 4 cm (Pogona microlepidota) do ponad 1 m (Hydrosaurus amboinensis); masa ciała do kg. Głowa zaokrąglona, krótka i szeroka, zwężenie szyjne wyraźne, grzbieto-brzuszne spłaszczenie tułowia, długi ogon w przekroju okrągły. Źrenice oczu okrągłe. Zęby choć akrodontyczne to w pewnym stopniu zróżnicowane na siekacze, kły i trzonowe, nie ulegają wymianie. U wielu gatunków rozmaite wytwory skórne. Formy leśne ubarwione zwykle zielono, a formy pustynne – brązowo, szaro lub czarno. Ubarwienie samców w okresie godowym bardzo kolorowe.
BiotopEdytuj
Przystosowały się do życia w różnych środowiskach, od terenów pustynnych i stepowych przez deszczowe lasy tropikalne, po ludzkie osiedla. Niektóre gatunki przebywają stale na ziemi, inne wśród gałęzi drzew. Niektóre prowadzą ziemnowodny tryb życia, przy czym doskonale pływają i nurkują.
PokarmEdytuj
Odżywiają się głównie owadami i drobnymi zwierzętami, ale liczne są również gatunki roślinożerne.
BehawiorEdytuj
Agamy są aktywne podczas dnia. Niektóre gatunki, dzięki silnym kończynom tylnym potrafią skakać lub szybko biegać, posługując się tylko tymi kończynami. Inne, posiadające szerokie fałdy skórne, posiadają zdolność lotu ślizgowego.
RozmnażanieEdytuj
Jajorodne i jajożyworodne.
WystępowanieEdytuj
Afryka, Azja, Australia i południowa Europa. W Polsce nie występują.
SystematykaEdytuj
Do rodziny agamowatych należą następujące podrodziny[2]:
- Agaminae Gray, 1827
- Amphibolurinae Wagler, 1830
- Draconinae Fitzinger, 1826
- Hydrosaurinae Kaup, 1828
- Leiolepidinae Fitzinger, 1843
- Uromastycinae Theobald, 1868
PrzypisyEdytuj
- ↑ Agamidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ P. Uetz: Higher Taxa in Extant Reptiles. The Reptile Database. [dostęp 2022-02-22]. (ang.).
BibliografiaEdytuj
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
- Heying, H.: # Włodzimierz Juszczyk Mały Słowni Zoologiczny Gady i Płazy Wiedza powszechna Warszawa 1986 Agamidae. (On-line), Animal Diversity Web, 2003. [dostęp 2008-08-29]. (ang.).