Agatangel (Sawwin)
Agatangel, imię świeckie Aleksiej Sawwin (ur. 2 września 1938 w Burdinie, obwód lipiecki) – biskup Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego.
| Aleksiej Sawwin Алексей Са́ввин | |
| Metropolita odeski i izmaiłski | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
2 września 1938 |
| Metropolita odeski i izmaiłski | |
| Okres sprawowania |
od 1992 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Śluby zakonne |
kwiecień 1965 |
| Diakonat |
18 kwietnia 1965 |
| Prezbiterat |
22 kwietnia 1965 |
| Chirotonia biskupia |
16 listopada 1975 |
| Odznaczenia | |
 
| |
| Data konsekracji |
16 listopada 1975 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Współkonsekratorzy |
Sergiusz (Pietrow), Antoni (Wakaryk), Makary (Swystun), Warłaam (Iljuszczenko) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Życiorys
edytujEdukacja, życie mnisze
edytujW 1956 ukończył szkołę średnią. Dwa lata później rozpoczął naukę w seminarium duchownym w Kijowie, zakończoną w 1962 w analogicznej szkole w Odessie. W 1966 uzyskał tytuł kandydata nauk teologicznych Moskiewskiej Akademii Duchownej. Jeszcze jako jej student wstąpił do ławry Troicko-Siergijewskiej i w kwietniu 1965 złożył wieczyste śluby zakonne z imieniem Agatangel. 18 kwietnia tego samego roku został hierodiakonem, zaś cztery dni później – hieromnichem. Od 1966 był wykładowcą w seminarium duchownym w Odessie. W roku następnym otrzymał kolejno godność igumena (7 kwietnia) oraz archimandryty (1 czerwca). Został również rektorem seminarium duchownego w Odessie, którą to funkcję spełniał do 1975[1].
Biskup
edytuj16 listopada 1975 miała miejsce jego chirotonia na biskupa winnickiego i bracławskiego. Jeszcze w tym samym roku został również biskupem chmielnickim i pozostawał ordynariuszem tejże eparchii do 1992, od 1981 jako arcybiskup, zaś od 1989 – jako metropolita[1].
7 sierpnia 1991 objął katedrę iwano-frankowską, z której został na własne życzenie zwolniony po miesiącu wciąż zachowując godność biskupa chmielnickiego. Przeniesienie go do Iwano-Frankowska (eparchii liczącej ówcześnie siedem parafii) było efektem sprzeciwu biskupa Agatangela wobec planów metropolity kijowskiego Filareta, dążącego do autokefalizacji Kościoła prawosławnego na Ukrainie[2].
Po 1992
edytujBrał udział w spotkaniu biskupów Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego w kwietniu 1992 w Żytomierzu, którego uczestnicy zaapelowali o zwołanie soboru swojego Kościoła, zaś jego zwierzchnika metropolitę Filareta oskarżyli o krzywoprzysięstwo. W efekcie spotkania oraz soboru, jaki miał miejsce w tym samym roku, metropolita Filaret został uznany za winnego rozbijania Kościoła i pozbawiony urzędu[3]. W kwietniu 1992 ponownie objął katedrę winnicką, zaś od lipca tego samego roku jest metropolitą odeskim i izmaelskim, od 1993 także rektorem seminarium duchownego w Odessie[1].
W czasie pomarańczowej rewolucji razem z grupą innych prorosyjsko nastawionych hierarchów Kościoła (metropolici doniecki Hilarion oraz ługański Joannicjusz) popierał Wiktora Janukowicza, określając go jako prawowitego prezydenta[4]. W styczniu 2010 hierarcha, występując na międzynarodowej konferencji poświęconej sytuacji Kościoła prawosławnego na Ukrainie, stwierdził, iż Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego jest w niepodległej Ukrainie poddawany uciskowi, przejawiającej się poprzez „blokadę informacyjną” i „bezczeszczenie świątyń” w imię ukraińskiego nacjonalizmu. Określił również sposób myślenia wielu polityków ukraińskich jako „totalitarny”. Duchowny stwierdził, iż kolejne rządy Ukrainy świadomie sprowokowały rozłam w Kościele ukraińskim oraz zaogniały następnie konflikt między Patriarchatem Moskiewskim a niekanonicznym Patriarchatem Kijowskim. Pomarańczową rewolucję uznał za moment dalszego pogorszenia stosunków między Patriarchatem Moskiewskim a państwem, wskazując jako jej rezultat zdecydowane poparcie państwa dla Patriarchatu Kijowskiego[5]. W czasie ukraińskiej rewolucji na przełomie lat 2013 i 2014 był jednym z nielicznych hierarchów Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego, którzy popierali władzę Wiktora Janukowycza, określając Euromajdan jako miejsce, gdzie zbierały się „siły piekielne”[6]. Według informacji prasowych, po odejściu w stan spoczynku metropolity kijowskiego i całej Ukrainy Włodzimierza w lutym 2014 był brany pod uwagę jako kandydat na locum tenens metropolii, jednak sam wycofał się z głosowania[7].
Zasiadał w radzie obwodu odeskiego, gdzie reprezentował Partię Regionów. Wystąpił z niej w marcu 2014[8].
Media wielokrotnie opisywały prowadzone przez niego intrygi polityczne, jego ukrainofobiczną postawę i poparcie dla koncepcji „russkiego miru”[9][10][11]. Wokół Agatangela skupiała się ta część Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego, która świadomie chce utrzymywać związki z Moskwą[12]. Metropolita zmienił swoją postawę po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022[13]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Митрополит Одеський та Ізмаїльський Агафангел
- ↑ S. Plokhy, F. E. Sysyn: Religion and Nation in Modern Ukraine. Toronton and Edmonton: Canadian Institute of Ukrainian Studies Press, 2003, s. 122. ISBN 1-895571-36-7.
- ↑ Початок церковної свободи (15-річчя Житомирського передсоборного зібрання)
- ↑ ЦЕРКВА І ВИБОРИ: УРОКИ 2004 РОКУ
- ↑ A. Radziukiewicz, W kraju rozdwojonym, Przegląd Prawosławny nr 1 (295), styczeń 2010, ss. 21–22
- ↑ АРХИВ: Возможен ли в Украинской Церкви «белорусский сценарий»?
- ↑ МОНИТОРИНГ СМИ: "Этот может стоять за церковь до крови!" Местоблюстителем главы УПЦ МП избран митрополит Онуфрий
- ↑ Митрополит Агафангел вышел из фракции депутатов-«регионалов»
- ↑ «Ліца» антипатріотизму*
- ↑ «Почет» і «Дружба» від Путіна. Кого в Україні нагороджують російськими орденами
- ↑ Поштовх до самоусвідомлення. Імовірний прихід до стерна УПЦ МП одеського митрополита Агафангела змусить вірян цієї церкви робити політичний вибір — вони з Україною чи Росією?
- ↑ Historyczne zjednoczenie Kościołów prawosławnych Ukrainy [online], OSW, 17 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-19] (pol.).
- ↑ Ucieczka do przodu: Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego wobec wojny [online], OSW Ośrodek Studiów Wschodnich, 6 czerwca 2022 [dostęp 2022-10-02] (pol.).