Ailuroedus

	Ailuroedus
	Cabanis, 1851
	; Przedstawiciel rodzaju – miauczek zielony (A. crassirostris)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	altanniki
Rodzaj	Ailuroedus
	Typ nomenklatoryczny
	Ptilonorhynchus smithii Vigors & Horsfield, 1827 (= Lanius crassirostris Paykull, 1815)
Synonimy
	Alluroedus Bonaparte, 1854; Chlorokitta G.R. Gray, 1855; Aeluroedus P.L. Sclater, 1868; Aeluraedus Sharpe, 1876; Aelaeroedus Giebel, 1877; Chloroktita F.H. Waterhouse, 1889; Buccokitta Mathews, 1926;
	Alluroedus Bonaparte, 1854; Chlorokitta G.R. Gray, 1855; Aeluroedus P.L. Sclater, 1868; Aeluraedus Sharpe, 1876; Aelaeroedus Giebel, 1877; Chloroktita F.H. Waterhouse, 1889; Buccokitta Mathews, 1926;
Gatunki
	6 gatunków – zobacz opis w tekście
	6 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ailuroedus – rodzaj ptaków z rodziny altanników (Ptilonorhynchidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii, na Nowej Gwinei i sąsiednich wyspach^[10].

Morfologia

Długość ciała 24–31 cm, masa ciała 100–289 g (samce są nieco większe i cięższe od samic)^[11].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1851 roku niemiecki ornitolog Jean Cabanis w publikacji własnego autorstwa poświęconej kolekcji ornitologicznej Ferdinanda Heine znajdującej się w zbiorach Museum Heineanum^[2]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) miauczek zielony (A. crassirostris).

Etymologia

Ailuroedus (Alluroedus, Aeluroedus, Aeluraedus, Aelaeroedus): gr. αιλουρος ailouros „kot”; αοιδος aojda lub ωδος odos „śpiewak”, od αειδω aeidō „śpiewać”^[12].
Chlorokitta (Chloroktita): gr. χλωρος khlōros „zielony”; rodzaj Kitta Temminck, 1826 (altannik)^[13]. Typ nomenklatoryczny: Lanius crassirostris Paykull, 1815.
Buccokitta: zbitka wyrazowa epitetu gatunkowego Kitta buccoides Temminck, 1835^[14]. Typ nomenklatoryczny (oznaczenie monotypowe): Kitta buccoides Temminck, 1835.

Podział systematyczny

W zależności od ujęcia systematycznego do rodzaju zalicza się od sześciu^[15] do dziesięciu gatunków^[10]^[11]^[16]; tutaj podział systematyczny za Kompletną listą ptaków świata^[15]:

Ailuroedus stonii Sharpe, 1876 – miauczek cynamonowy
Ailuroedus buccoides (Temminck, 1836) – miauczek białouchy
Ailuroedus geislerorum A.B. Meyer, 1891 – miauczek białobrody
Ailuroedus crassirostris (Paykull, 1815) – miauczek zielony
Ailuroedus maculosus E.P. Ramsay, 1875 – miauczek plamisty
Ailuroedus melanotis (G.R. Gray, 1858) – miauczek czarnouchy

Uwagi

↑ ^a ^b ^c ^d Niepoprawna późniejsza pisownia Ailuroedus Cabanis, 1851.
↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Chlorokitta G.R. Gray, 1855.

Przypisy

↑ Ailuroedus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. T. 1: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 213 (przypis). (niem.).
↑ Ch.-L. Bonaparte. Conspectus systematis ornithologiæ. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Quatrième série. 1 (2), s. 113, 1854. (fr.).
↑ G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 148. (ang.).
↑ P.L. Sclater. Letters. „Ibis”. Second series. 4 (37), s. 501, 1868. (ang.).
↑ R.B. Sharpe. Mr. O. C. Stone’s expedition to New Guinea. „Nature”. 14 (355), s. 339, 1876. (ang.).
↑ Ch.G.A. Giebel: Thesaurus ornithologiae: Repertorium der gesammten ornithologischen Literatur und Nomenclator sämmtlicher Gattungen und Arten der Vögel, nebst Synonymen und geographischer Verbreitung. Cz. 3. Leipzig: Brockhaus, 1877, s. 782. (niem.).
↑ F.H. Waterhouse: Index generum avium: a list of the genera and subgenera of birds. London: R.H. Porter, 1889, s. 42. (ang.).
↑ G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 12. London: H.F. & G. Witherby, 1925–1927, s. 313. (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rassmusen (redaktorzy): Lyrebirds, scrubbirds, bowerbirds, Australasian treecreepers, Australasian wrens. IOC World Bird List: Version 13.1. [dostęp 2023-05-23]. (ang.).
↑ ^a ^b D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Bowerbirds (Ptilonorhynchidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, DOI: 10.2173/bow.ptilon1.01 [dostęp 2023-05-23] (ang.), Ailuroedus.
↑ The Key to Scientific Names ↓, Ailuroedus [dostęp 2023-05-23] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Chlorokitta [dostęp 2023-05-23] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Buccokitta [dostęp 2023-05-23] .
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ptilonorhynchidae Gray,GR, 1841 – altanniki - Bowerbirds (wersja: 2024-01-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-19].
↑ J. Boyd III: Ptilonorhynchidae: Bowerbirds. [w:] Taxonomy in Flux Checklist 3.06a [on-line]. John Boyd’s Home Page. [dostęp 2023-05-23]. (ang.).

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[npp-3] Niepoprawna późniejsza pisownia Ailuroedus Cabanis, 1851.

[9] Niepoprawna późniejsza pisownia Chlorokitta G.R. Gray, 1855.

[itis-1] Ailuroedus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[cab-2] J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. T. 1: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 213 (przypis). (niem.).

[bon-4] Ch.-L. Bonaparte. Conspectus systematis ornithologiæ. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Quatrième série. 1 (2), s. 113, 1854. (fr.).

[gray-5] G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 148. (ang.).

[scl-6] P.L. Sclater. Letters. „Ibis”. Second series. 4 (37), s. 501, 1868. (ang.).

[sha-7] R.B. Sharpe. Mr. O. C. Stone’s expedition to New Guinea. „Nature”. 14 (355), s. 339, 1876. (ang.).

[gie-8] Ch.G.A. Giebel: Thesaurus ornithologiae: Repertorium der gesammten ornithologischen Literatur und Nomenclator sämmtlicher Gattungen und Arten der Vögel, nebst Synonymen und geographischer Verbreitung. Cz. 3. Leipzig: Brockhaus, 1877, s. 782. (niem.).

[wat-10] F.H. Waterhouse: Index generum avium: a list of the genera and subgenera of birds. London: R.H. Porter, 1889, s. 42. (ang.).

[mat-11] G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 12. London: H.F. & G. Witherby, 1925–1927, s. 313. (ang.).

[ioc-12] F. Gill, D. Donsker & P. Rassmusen (redaktorzy): Lyrebirds, scrubbirds, bowerbirds, Australasian treecreepers, Australasian wrens. IOC World Bird List: Version 13.1. [dostęp 2023-05-23]. (ang.).

[botw-13] D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Bowerbirds (Ptilonorhynchidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, DOI: 10.2173/bow.ptilon1.01 [dostęp 2023-05-23] (ang.), Ailuroedus.

[14] The Key to Scientific Names ↓, Ailuroedus [dostęp 2023-05-23] .

[15] The Key to Scientific Names ↓, Chlorokitta [dostęp 2023-05-23] .

[16] The Key to Scientific Names ↓, Buccokitta [dostęp 2023-05-23] .

[mk-17] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ptilonorhynchidae Gray,GR, 1841 – altanniki - Bowerbirds (wersja: 2024-01-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-19].

[tif-18] J. Boyd III: Ptilonorhynchidae: Bowerbirds. [w:] Taxonomy in Flux Checklist 3.06a [on-line]. John Boyd’s Home Page. [dostęp 2023-05-23]. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[b]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]