Ailuroedusrodzaj ptaków z rodziny altanników (Ptilonorhynchidae).

Ailuroedus[1]
Cabanis, 1851[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – miauczek zielony (A. crassirostris)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

altanniki

Rodzaj

Ailuroedus

Typ nomenklatoryczny

Ptilonorhynchus smithii Vigors & Horsfield, 1827 (= Lanius crassirostris Paykull, 1815)

Synonimy
Gatunki

6 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii, na Nowej Gwinei i sąsiednich wyspach[10].

Morfologia edytuj

Długość ciała 24–31 cm, masa ciała 100–289 g (samce są nieco większe i cięższe od samic)[11].

Systematyka edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1851 roku niemiecki ornitolog Jean Cabanis w publikacji własnego autorstwa poświęconej kolekcji ornitologicznej Ferdinanda Heine znajdującej się w zbiorach Museum Heineanum[2]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) miauczek zielony (A. crassirostris).

Etymologia edytuj

  • Ailuroedus (Alluroedus, Aeluroedus, Aeluraedus, Aelaeroedus): gr. αιλουρος ailouros „kot”; αοιδος aojda lub ωδος odos „śpiewak”, od αειδω aeidō „śpiewać”[12].
  • Chlorokitta (Chloroktita): gr. χλωρος khlōros „zielony”; rodzaj Kitta Temminck, 1826 (altannik)[13]. Typ nomenklatoryczny: Lanius crassirostris Paykull, 1815.
  • Buccokitta: zbitka wyrazowa epitetu gatunkowego Kitta buccoides Temminck, 1835[14]. Typ nomenklatoryczny (oznaczenie monotypowe): Kitta buccoides Temminck, 1835.

Podział systematyczny edytuj

W zależności od ujęcia systematycznego do rodzaju zalicza się od sześciu[15] do dziesięciu gatunków[10][11][16]; tutaj podział systematyczny za Kompletną listą ptaków świata[15]:

Uwagi edytuj

  1. a b c d Niepoprawna późniejsza pisownia Ailuroedus Cabanis, 1851.
  2. Niepoprawna późniejsza pisownia Chlorokitta G.R. Gray, 1855.

Przypisy edytuj

  1. Ailuroedus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. T. 1: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 213 (przypis). (niem.).
  3. Ch.L. Bonaparte. Conspectus systematis ornithologiæ. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Quatrième série. 1 (2), s. 113, 1854. (fr.). 
  4. G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 148. (ang.).
  5. P.L. Sclater. Letters. „Ibis”. Second series. 4 (37), s. 501, 1868. (ang.). 
  6. R.B. Sharpe. Mr. O. C. Stone’s expedition to New Guinea. „Nature”. 14 (355), s. 339, 1876. (ang.). 
  7. Ch.G.A. Giebel: Thesaurus ornithologiae: Repertorium der gesammten ornithologischen Literatur und Nomenclator sämmtlicher Gattungen und Arten der Vögel, nebst Synonymen und geographischer Verbreitung. Cz. 3. Leipzig: Brockhaus, 1877, s. 782. (niem.).
  8. F.H. Waterhouse: Index generum avium: a list of the genera and subgenera of birds. London: R.H. Porter, 1889, s. 42. (ang.).
  9. G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 12. London: H.F. & G. Witherby, 1925–1927, s. 313. (ang.).
  10. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rassmusen (redaktorzy): Lyrebirds, scrubbirds, bowerbirds, Australasian treecreepers, Australasian wrens. IOC World Bird List: Version 13.1. [dostęp 2023-05-23]. (ang.).
  11. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Bowerbirds (Ptilonorhynchidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, DOI10.2173/bow.ptilon1.01 [dostęp 2023-05-23] (ang.), Ailuroedus.  
  12. The Key to Scientific Names, Ailuroedus [dostęp 2023-05-23].
  13. The Key to Scientific Names, Chlorokitta [dostęp 2023-05-23].
  14. The Key to Scientific Names, Buccokitta [dostęp 2023-05-23].
  15. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ptilonorhynchidae Gray,GR, 1841 - altanniki - Bowerbirds (wersja: 2024-01-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-19].
  16. J. Boyd III: Ptilonorhynchidae: Bowerbirds. [w:] Taxonomy in Flux Checklist 3.06a [on-line]. John Boyd’s Home Page. [dostęp 2023-05-23]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).