Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie (ang. Pedagogical University of Krakow) – publiczna uczelnia pedagogiczna w Krakowie. Jest kontynuacją utworzonej 11 maja 1946 Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, która rozpoczęła działalność 25 października 1946.
![]() Główny budynek uczelni przy ul. Podchorążych 2 | |
Data założenia |
11 maja 1946 |
---|---|
Typ | |
Państwo | |
Adres |
ul. Podchorążych 2 |
Liczba studentów |
11 655[2] |
Rektor |
prof. dr hab. Piotr Borek |
Położenie na mapie Krakowa ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
Według rankingu prowadzonego przez miesięcznik „Perspektywy” zajmuje konsekwentnie pierwsze miejsce wśród uczelni pedagogicznych w Polsce[3].
HistoriaEdytuj
Uczelnia w początkowym okresie przygotowywała nauczycieli szkół podstawowych. Cykl kształcenia obejmował 3 lata i kończył się egzaminem dyplomowym. Począwszy od roku akademickiego 1949/1950 rozpoczął również kształcenie nauczycieli szkół średnich i prowadził działalność w nowej strukturze organizacyjnej opartej na wydziałach. Równocześnie powołano instytucje i stanowiska akademickie: senat, rady wydziałów, rektora, prorektorów i dziekanów.
W 1954 roku uczelnia uzyskała status szkoły wyższej, w której studia trwały 4 lata, a absolwenci zdobywali pełne wykształcenie wyższe i dyplom magistra. Przemiany polityczne roku 1956 sprawiły, że Uczelnia otrzymała znaczną autonomię i po raz pierwszy dokonano wyboru rektora, dotychczas mianowanego. Został nim prof. dr Wincenty Danek. Pod jego kierownictwem nastąpił rozwój Wyższej Szkoły Pedagogicznej, który sprawił, że w środowisku oświatowym zyskała powszechnie opinię Uczelni przygotowującej wysoko wykwalifikowaną kadrę nauczycieli[potrzebny przypis]. Począwszy od roku akademickiego 1958/1959 studia przedłużono do 5 lat.
W 1959 uczelnia otrzymała prawa nadawania stopnia naukowego doktora (literaturoznawstwo, językoznawstwo, historia, filozofia, nauki o polityce, biologia, geografia, matematyka, pedagogika, sztuki piękne, fizyka), a w 1967 roku prawo przeprowadzania przewodów habilitacyjnych (literaturoznawstwo, językoznawstwo, historia, biologia).
W 1973 Wyższa Szkoła Pedagogiczna otrzymała imię Komisji Edukacji Narodowej.
Rok 1989 rozpoczął okres przeobrażeń ustrojowych i społecznych, stawiając przed środowiskiem akademickim nowe zadania, polegające na wypracowaniu modelu kształcenia i funkcjonowania w warunkach pełnej samodzielności i samorządności.
1 października 1999 roku weszła w życie ustawa o nadaniu uczelni nazwy Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, natomiast 20 listopada 2008 roku weszła w życie kolejna ustawa, tym razem nadając Uczelni nazwę Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
W ostatnich latach nastąpiła gruntowna przebudowa jego struktury organizacyjnej, nasilenie aktywności badawczej i rozwoju kadry naukowo-dydaktycznej, znaczące rozszerzenie oferty edukacyjnej, urozmaicenie i modernizacja procesu dydaktycznego.
KalendariumEdytuj
- 1946: powstanie Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej
- 1954: uzyskanie statusu szkoły wyższej
- 1973: nadanie Wyższej Szkole Pedagogicznej imienia Komisji Edukacji Narodowej
- 1999: zmiana nazwy na Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej
- 2008: zmiana nazwy na Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej
RektorzyEdytuj
- Stefan Szuman (1946–1948)
- Stanisław Skalski (1948–1949)
- Kazimierz Józef Piwarski (1949–1950)
- Zygmunt Mysłakowski (1950–1956)
- Wincenty Danek (1956–1971)
- Zenon Moszner (1971–1975)
- Bolesław Faron (1975–1980)
- Tadeusz Ziętara (1980–1981)
- Zenon Moszner (1981–1984)
- Mieczysław Rozmus (1984–1990)
- Zenon Uryga (1990–1993)
- Feliks Kiryk (1993–1999)
- Michał Śliwa (1999–2005)
- Henryk Żaliński (2005–2008)
- Michał Śliwa (2008–2016)
- Kazimierz Karolczak (2016–2020)
- Piotr Borek (od 2020)
WykładowcyEdytuj
AbsolwenciEdytuj
Struktura uczelniEdytuj
Uczelnię tworzy pięć wydziałów oraz dwadzieścia trzy instytuty.
Wydziały[4]Edytuj
- Wydział Nauk Humanistycznych
- Wydział Nauk Ścisłych i Przyrodniczych
- Wydział Nauk Społecznych
- Wydział Pedagogiki i Psychologii
- Wydział Sztuki
Instytuty[5]Edytuj
- Instytut Biologii
- Instytut Filologii Angielskiej
- Instytut Filologii Polskiej
- Instytut Filozofii i Socjologii
- Instytut Fizyki
- Instytut Geografii
- Instytut Historii i Archiwistyki
- Instytut Informatyki
- Instytut Malarstwa i Edukacji Artystycznej
- Instytut Matematyki
- Instytut Nauk o Bezpieczeństwie
- Instytut Nauk o Informacji
- Instytut Nauk o Polityce i Administracji
- Instytut Nauk o Wychowaniu
- Instytut Nauk Technicznych
- Instytut Neofilologii
- Instytut Pedagogiki Przedszkolnej i Szkolnej
- Instytut Pedagogiki Specjalnej
- Instytut Prawa i Ekonomii
- Instytut Psychologii
- Instytut Spraw Społecznych
- Instytut Sztuki i Designu
Budynki dydaktyczno-naukoweEdytuj
- Gmach główny przy ul. Podchorążych 2, zbudowany w latach 1971–1973, o powierzchni 23 672 m².
- Nowy budynek przy ul. Podchorążych 2.
- Budynek Wydziału Pedagogicznego znajduje się przy ul. Ingardena 4, zbudowany w latach 30. XX wieku w stylu modernistycznym.
- Zespół budynków przy ul. Mazowieckiej 43, zbudowany w 1906 roku, styl eklektyzm. Zespół wpisany do rejestru zabytków województwa małopolskiego pod nr A-1058, decyzja z 25 czerwca 1997 roku.
- Budynek dydaktyczny przy ul. Karmelickiej 41, zbudowany w 1871 roku według projektu Maksymiliana Nitscha w stylu neorenesansowym. Wpisany do rejestru zabytków województwa małopolskiego pod nr A-1026 decyzją z 8 maja 1996 roku.
- Budynek dydaktyczny przy ul. Studenckiej 5, z 1952 roku.
- Budynek dydaktyczny przy ul. Podbrzezie 3, z lat 30. XX wieku.
- Obserwatorium Astronomiczne mieści się na szczycie Suhora (1000 m n.p.m.) w Gorcach, na obszarze Gorczańskiego Parku Narodowego, zbudowane w latach 1986–1987.
- Kryta Pływalnia przy ul. Ingardena 4, oddana do użytku w 1999 roku.
- Budynek dydaktyczny na os. Stalowym 17, oddany do użytku w 2006 roku.
- Budynek dydaktyczno-konferencyjny przy ul. Jęczmiennej 9 (Dzielnica IV Prądnik Biały).
Zaplecze hotelowo-akademickie Uniwersytetu PedagogicznegoEdytuj
- Dom Studencki „Za Kolumnami”
- Dom Studencki „Krakowiak”
- Dom Studencki „Zaułek”
- Dom Studencki „Atol”
Uroczystości na uczelniEdytuj
- 14 października – Dzień Edukacji Narodowej (rocznica powstania Komisji Edukacji Narodowej – 14 października 1773)
- 11 maja – Święto Uczelni (ukonstytuowanie się Komitetu Organizacyjnego Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej – 11 maja 1946)
WładzeEdytuj
- Rektor: prof. dr hab. Piotr Borek
- Prorektor ds. Kształcenia i Rozwoju: dr hab. Robert Stawarz, prof. UP
- Prorektor ds. Nauki: dr hab. Michał Rogoż, prof. UP
- Prorektor ds. Studenckich: dr hab. Katarzyna Plutecka, prof. UP
Dziekani[6]Edytuj
- Dziekan Wydziału Nauk Humanistycznych: dr hab. Andrzej Kuropatnicki, prof. UP
- Dziekan Wydziału Nauk Społecznych: prof. dr hab. Roman Kochnowski
- Dziekan Wydziału Nauk Ścisłych i Przyrodniczych: dr hab. Grzegorz Formicki, prof. UP
- Dziekan Wydziału Pedagogiki i Psychologii: dr hab. Ireneusz Świtała, prof. UP
- Dziekan Wydziału Sztuki: dr hab. Łukasz Murzyn, prof. UP
Zobacz teżEdytuj
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
- Obserwatorium astronomiczne Uniwersytetu Pedagogicznego
- Szkoły wyższe w Polsce
- Niezależne Zrzeszenie Studentów Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
- Biblioteka Główna Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
- Chór Mieszany Akademii Pedagogicznej im. KEN „Educatus”
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b STATUT Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. 2020. [dostęp 2020-07-30].
- ↑ „Szkoły wyższe i ich finanse w 2018 r.”, Główny Urząd Statystyczny, 2019, s. 67, ISSN 1506-2163 (pol.).
- ↑ Dorota Rojek-Koryzna , Uniwersytet Pedagogiczny najlepszą uczelnią pedagogiczną w Polsce |, www.up.krakow.pl, 17 lipca 2020 [dostęp 2020-07-30] (pol.).
- ↑ Wydziały - Uniwersytet Pedagogiczny, www.up.krakow.pl [dostęp 2020-10-19] .
- ↑ Instytuty - Uniwersytet Pedagogiczny, www.up.krakow.pl [dostęp 2020-10-19] .
- ↑ Dziekani, Przewodniczący Rad Dyscyplin i Pełnomocnicy Rektora ds. Dyscyplin - Uniwersytet Pedagogiczny, www.up.krakow.pl [dostęp 2020-10-19] .
BibliografiaEdytuj
- Janusz Wojtycza: Rektorzy WSP/AP. [dostęp 2010-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].