Akiva Aryeh Weiss
Akiva Aryeh Weiss (hebr. עקיבא אריה ויס) (ur. 11 grudnia 1868 w Grodnie, 23 maja 1947 w Tel Awiwie) – syjonista, architekt, urbanista, założyciel miasta Tel Awiw.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka |
modernizm, styl międzynarodowy, styl Ziemi Izrela |
Życiorys edytuj
Akiva Weiss urodził się 11 grudnia 1868 r. w żydowskiej rodzinie w Grodnie, na dzisiejszej Białorusi. Dorastał w Łodzi, gdzie zdobył zawód złotnika i zegarmistrza[1]. Jego rodzinny zakład mieścił się przy ul. Piotrkowskiej 17 w Łodzi[2]. W 1906 r. wyemigrował z rodziną i sześciorgiem dzieci do Palestyny, gdzie został prezesem spółdzielni budowlanej Akhuzat Bayit, w ramach której stworzył projekt nowego żydowskiego miasta[3].
Weiss przewodniczył w 1909 r. tzw. loterii muszelkowej polegającej na losowaniu działek pod budowę domów w Tel Awiwie. W losowaniu wzięło udział 66 rodzin żydowskich, które losowały muszle zawierające numery działek[4]. Ten historyczny moment na swojej fotografii uchwycił Abraham Soskin.
Weiss był także założycielem przemysłu tekstylnego w mandacie Palestyny i zbudował jedną z pierwszych fabryk włókienniczych w Tel Awiwie, znaną jako dom Łodzia (ul. Nahmani 43, Tel Awiw), jej nazwa była inspirowana nazwą miasta, w którym Weiss spędził młodość[5]. Do dziś zachował się również dom Weissa z początku XX w., zaprojektowany przez niego samego. Obiekt jest zlokalizowany w granicach Białego Miasta, znajdującego się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, przy ul. Herzl 2. Weiss mieszkał w nim do swojej śmierci, a jego rodzina zamieszkiwała go do lat 60. XX w.[1].
Akiva Aryeh Weiss spoczywa na cmentarzu Trumpendor w Tel Awiwie[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c בית עקיבא אריה וייס - האנציקלופדיה העירונית (בהוצאת תל אביב 100) [online], sites.google.com [dostęp 2021-05-09] [zarchiwizowane z adresu 2021-07-20].
- ↑ Jubiler z Łodzi założył... Tel Aviv [online], Fakt24.pl, 21 maja 2019 [dostęp 2021-05-09] (pol.).
- ↑ Yekutieli Kohen, Edna (2009). עיר מראשיתה . Orah ḥadashah. s. 2. OCLC 432295641.
- ↑ Maria Shchelkunova, The Founding Fathers Of Tel Aviv [online], Culture Trip [dostęp 2021-05-09].
- ↑ Red House red flag? [online], Haaretz.com [dostęp 2021-05-09] (ang.).