Otwórz menu główne
Wikipedia

Alan Rickman

aktor brytyjski

Alan Rickman, właśc. Alan Sidney Patrick Rickman[1] (ur. 21 lutego 1946[2] w Londynie[3], zm. 14 stycznia 2016[4] tamże[5]) – brytyjski aktor filmowy i teatralny, a także reżyser i scenarzysta.

Alan Rickman
Ilustracja
Rickman (2011)
Imię i nazwisko Alan Sidney Patrick Rickman
Data i miejsce urodzenia 21 lutego 1946
Londyn
Data i miejsce śmierci 14 stycznia 2016
Londyn
Zawód aktor, reżyser, scenarzysta
Współmałżonek Rima Horton
(2012–2016, jego śmierć)
Lata aktywności 1978–2016
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Wikicytaty Cytaty w Wikicytatach
Rickman podczas Tribeca Film Festival (2007)

ŻyciorysEdytuj

Wczesne lataEdytuj

Urodził się w Londynie w rodzinie o walijsko-irlandzkich korzeniach jako syn metodystki Margaret Doreen Rose (z domu Bartlett) oraz katolika malarza i dekoratora Bernarda Rickmana[6]. Miał dwóch braci, starszego – projektanta graficznego Davida (ur. 1944) i młodszego – trenera tenisa Michela (ur. 1947) oraz młodszą siostrę – Sheilę (ur. 1950). Uczęszczał do Derwentwater Primary School w dzielnicy Londynu Acton, gdzie praktykowano metodę Montessori.

Był zdolnym i pracowitym dzieckiem i dzięki temu zdobył stypendium do Latymer School. Nauczył się tam podstaw sztuki aktorskiej, gdyż szkoła organizowała warsztaty teatralne, w których brał udział. Po skończeniu szkoły dostał się do Chelsea College of Art and Design, a następnie przez rok uczęszczał na kurs grafiki w Royal College of Art.

Po skończeniu Royal College of Art Alan wraz z grupą znajomych założył w Soho salon o nazwie „Graphiti”, który miał zajmować się projektowaniem okładek do płyt, plakatów itp. Pomysł okazał się klapą, więc Rickman poszedł na przesłuchanie do Royal Academy of Dramatic Art i został przyjęty. Grał między innymi w sztukach Ghost i Miarka za miarkę, za role w nich zdobył złoty medal Bancrofta. W 1977 dołączył do Royal Shakespeare Company[7]. Pracował kilkakrotnie dla BBC występując w ich produkcjach[8].

KarieraEdytuj

W 1978 występował w Romeo i Julii, a w 1979 zagrał Vidala w ekranizacji Teresy Raquin Émila Zoli, ale dopiero rola przebiegłego wikarego Obadiaha Slope’a w The Barchester Chronicles przyniosła mu większy rozgłos. W 1980 wyjechał do Stanów Zjednoczonych jako asystent reżysera przedstawienia komediowego Desperately Yours wystawianego na nowojorskim off-Broadwayu.

Przełomowa była dla niego końcówka lat 80.: Niebezpieczne związki, wyreżyserowane przez Christophera Hamptona, z Rickmanem, Lindsay Duncan i Juliet Stevenson w rolach głównych, zrobiły furorę najpierw na West Endzie, a następnie na Broadwayu. Wtedy dostał pierwszą rolę w filmie. Rola Hansa Grubera, przywódcy terrorystów ze Szklanej pułapki (1988) przyniosła mu sławę eksperta od czarnych charakterów. Przez długi czas nie mógł się uwolnić od tej etykiety, mimo że zagrał między innymi zmarłego kochanka w komedii romantycznej Prawdziwie, głęboko, do szaleństwa (1990) oraz zdradzanego męża w Z zamkniętymi oczami (1991). Dopiero dzięki rolom w filmach Rozważnej i romantycznej (1995) oraz To właśnie miłość (2003) aktor ujawnił inne, romantyczne oblicze.

Pierwszą prestiżową nagrodę BAFTA przyniosła mu rola szeryfa z Nottingham w Robin Hoodzie: Księciu Złodziei (1991). Zaś kreacja Antona Mesmera w eponimicznym filmie, twórcy teorii magnetyzmu zwierzęcego, przez jednych uznawanego za geniusza, przez innych za zwykłego oszusta, była pierwszą tytułową rolą Rickmana. W 1996 postanowił też spróbować swoich sił po drugiej stronie kamery, i napisał scenariusz do filmu, który wyreżyserował – Zimowego gościa. Film został uznany za udany debiut reżyserski, zdobywając nagrody na festiwalach filmowych w Wenecji i Chicago. Sławę wśród młodszej widowni przyniosła mu rola Severusa Snape’a, nauczyciela Eliksirów w Szkole Magii i Czarodziejstwa Hogwart w cyklu superprodukcji o przygodach Harry’ego Pottera.

Mimo statusu gwiazdy filmowej w dalszym ciągu wracał chętnie na deski teatralne. Rickman nazywał teatr swą „pierwszą miłością” i „miejscem magicznym”. Tutaj też odniósł liczne sukcesy: był dwukrotnie nominowany do Broadwayowskiej nagrody Tony Award dla najlepszego aktora (w 1987 za Niebezpieczne związki i w 2002 za Private Lives Noëla Cowarda). Za tę ostatnią rolę otrzymał także nagrodę dla najlepszego aktora scenicznego The Variety Club Show Business Award w 2002 oraz był nominowany do Laurence Olivier Award i London Evening Standard Theatre Award. W 2003 został wiceprzewodniczącym Royal Academy of Dramatic Art (RADA).

Życie prywatneEdytuj

W Chelsea College Alan poznał o rok od siebie młodszą Rimę Horton, z którą był związany od 1977. Para pobrała się w 2015[9].

Był zwolennikiem Partii Pracy[10].

Zmarł na raka trzustki 14 stycznia 2016 w wieku 69 lat[11].

FilmografiaEdytuj

AktorEdytuj

ScenariuszEdytuj

ReżyserEdytuj

Producent wykonawczyEdytuj

  • 2001: Willows (krótkometrażowy)

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Thomas S. Hischak: Disney Voice Actors: A Biographical Dictionary. McFarland, 2011, s. 179. ISBN 978-0-7864-8694-6. [dostęp 14 stycznia 2016].
  2. ↑ • Alan Rickman (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-01-14].
    • Alan Rickman (niem.). filmstarts.de. [dostęp 2016-01-14].
  3. ↑ David Thomson: The New Biographical Dictionary of Film: Sixth Edition. Knopf Doubleday Publishing Group, 2014, s. 2466 (z adresu www, liczba stron: 1168). ISBN 978-1-101-87470-7. [dostęp 14 stycznia 2016].
  4. ↑ • Alan Rickman, giant of British film and theatre, dies at 69 (ang.). The Guardian. [dostęp 2016-01-14].
    • Alan Rickman: Dead at 69 (ang.). tmz.com. [dostęp 2016-01-14].
  5. ↑ • Alan Rickman nie żyje. Aktor miał 69 lat, chorował na raka. Gazeta.pl, 2016-01-14. [dostęp 2016-01-14].
    • Alan Rickman (fr.). allocine.fr. [dostęp 2016-01-14].
  6. ↑ Alan Rickman (ang.). time.mk. [dostęp 2016-01-14].
  7. ↑ Anna Baranowska-Ślusarek: Alan Rickman nie żyje. Zmarł aktor znany m.in. z „Harry’ego Pottera”. rmf24.pl, 14 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-14].
  8. ↑ Jon Jacob: Alan Rickman at the BBC (ang.). bbc.co.uk, 14 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-14].
  9. ↑ Alan Rickman, 69, has 'secretly wed partner Rima Horton 50 years after they first met' (ang.). Daily Mail. [dostęp 2016-01-14].
  10. ↑ • Alan Rickman dead aged 69 after battle with cancer (ang.). dailymail.co.uk. [dostęp 2016-01-14].
    • Alan Rickman dies: British giant of stage and screen dies of cancer aged 69 – latest (ang.). The Telegraph. [dostęp 2016-01-14].
  11. ↑ • Actor Alan Rickman has died at age 69 (ang.). Washington Post. [dostęp 2016-01-14].
    • Harry Potter actor Alan Rickman dies of cancer aged 69 (ang.). belfasttelegraph.co.uk. [dostęp 2016-01-14].
    • Priya Joshi: Alan Rickman: Harry Potter star died of pancreatic cancer (ang.). ibtimes.co.uk. [dostęp 2016-01-15].

BibliografiaEdytuj

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alan_Rickman&oldid=55883262”