Wikipedia

Oleg Gruszecki

(Przekierowano z Aleh Gruszecki)

Oleg Gruszecki (biał. Алег Грушэцкі, ur. 8 maja 1974 w Mińsku) – białoruski pisarz, publicysta, dziennikarz, działacz społeczny. Jeden z założycieli „Stowarzyszenia białoruskich skautów”[1].

Oleg Gruszecki
Алег Леанідавіч Грушэцкі
Ilustracja
O. Gruszecki w Pałacu Republiki (2008)
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1974
Mińsk, Białoruś

Zawód, zajęcie

literat, publicysta

Miejsce zamieszkania

Mińsk

Alma Mater

Republikański Instytut Kształcenia Zawodowego

Wyznanie

katolickie

Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

 
Uroczyste wręczenie zaświadczenia о ukończeniu kursów języka polskiego z rąk Dyrektora Instytutu Polskiego w Mińsku, Radcy Ministra Ambasady RP w RB C. Karpińskiego (2019)

Jest synem Leonida (potomka rodu Gruszeckich herbu Lubicz[2]) i Lubowi z d. Żukowa. W 1996 r. ukończył Republikański Instytut Kształcenia Zawodowego (RIKZ) pracą „Zarządzanie przedsiębiorstwem w warunkach gospodarki rynkowej” (kwalifikacje „Menedżer-przedsiębiorca”). Następnie pracował w Zakładzie Środków Kompleksowej Automatyzacji SNP „Granat”, w którym był menedżerem działu marketingu.

W 2019 roku z powodzeniem ukończył kursy dwuletnie języka polskiego w Instytucie Polskim w Mińsku, wśród absolwentów, osiągających najlepsze wyniki[3][4].


Działalność skautowa edytuj

W sierpniu 1989 r. zorganizował pierwszą drużynę skautową. Utworzona drużyna przyjęła nazwę „Kosynierzy”, na cześć kosynierów Konstantego Kalinowskiego. Była to pierwsza próba odrodzenia białoruskiego skautingu. Na początku 1991 r. Gruszecki wydał pierwszą współczesną białoruską skautową gazetę „Skaut Białorusi”[5].

W 1991 r. Gruszecki był pierwszym (i na ten czas jedynym) białoruskim skautem, który reprezentował Białoruś na XVII Światowym Skautowym Jamboree (zlot skautów), który trwał od 8 do 16 sierpnia 1991 r. w Korei Południowej[1].

W 1992 r. stał się jednym z organizatorów Założycielskiego Sejmu „Stowarzyszenia Białoruskich Skautów”. 21 marca 1992 r., podczas Założycielskiego Sejmu, Oleg Gruszecki wybrany został członkiem Rady „SBS”. 14 sierpnia 1992 r. zdał egzaminy i otrzymał tytuł instruktora skautowego. 15 listopada 1992 r. na zebraniu mińskiej chorągwi imienia Witolda Kiejstutowicza został wybrany członkiem Rady Mińskiej Chorągwi.

Działalność twórcza edytuj

 
Narodowe Czytanie w Mińsku. Oleg Gruszecki czyta swoją rolę z Wiceministrem Kultury Republiki Białorusi Panem Tadeuszem Strużeckim (2017)
 
Obok Warszawskiej Syrenki (2017)

W młodości amatorsko zajmował się rysowaniem, studiował u białoruskiego rzeźbiarza Henika Łojki (autor pomnika Tadeusza Kościuszki na Białorusi).

Od 1992 r. pisał bardowskie i skautowe piosenki. W 1993 r. wystąpił na „III Białoruskim Festiwalu Bardowskiej Piosenki”[6] (poświęconym bitwie orszańskiej). Po festiwalu został zaproszony do nagrania swoich piosenek w „BiełRadyjo”. Jego piosenki, jako wiersze, po raz pierwszy zostały wydrukowane w czasopiśmie „Першацвет” (Nr 3, 1994)[7].

Gruszecki pisze bajki, fantasy i wiersze w języku białoruskim, współpracuje z licznymi białoruskimi mediami[8]. Swoje utwory oraz artykuły na tematy literaturoznawstwa, biograficzne i publicystyczne publikuje w białoruskich gazetach: „Litaratura i mastactwa”, „Nastaunickaja hazieta”, „Kultura”, „Zwiazda”, „Biełorusskaja niwa” („Sielskaja gazieta”), „Narodnaja Wola”, „Nowy Czas”, oraz polskiej „Gazecie Polskiej Codziennie”[9], polonijnej „Słowo Polskie”[10], a także w czasopismach „Maładosć”[11], „Wiasiołka”, „Pierszacwiet”, „Rodnaje słowa”, polskim miesięczniku historycznym „Mówią Wieki”[12], polskim roczniku naukowo-historycznym „Rocznik Lubelski”[13].

We wrześniu 2017 r. wziął udział w pierwszych polsko-białoruskich czytaniach w ramach polskiej akcji społecznej Narodowe Czytanie[14][15].

We wrześniu 2020 r. poparł apel białoruskich pisarzy dziecięcych przeciwko fałszerstwom wyborczym i aktom przemocy ze strony władz białoruskich oraz z wymogiem przywrócenia prawa[16][17]. W listopadzie 2020 r. podpisał się pod otwartym apelem białoruskiej społeczności pisarskiej (organizowanym przez Związek Pisarzy Białoruskich) „Dosyć przemocy, przyjmijcie wolę ludu!”, w którym również potępiono przemoc i represje ze strony władz białoruskich, a także zawierał wymóg, by władze uznały porażki i przyjęły wolę narodu[18].

Twórczość edytuj

Książki edytuj

  • „Kraj Pomiary” (biał. „Краіна Вымярэнія”; 2019) – bajka edukacyjna o sposobach i jednostkach miary. W 2019 r. książka znalazła się w TOP–10 najlepszych książek dla dzieci w języku białoruskim[19]. W 2020 r. książka znalazła się w TOP–12 najlepszych białoruskich wydani dla dzieci[20].
  • „Rycerz Janka i królewna Milena. Tajemnicze królestwo” (biał. „Рыцар Янка і каралеўна Мілана. Таямнічае каралеўства”; 2021) – fantasy na podstawie mitologii białoruskiej[21].
  • „Rycerz Janka i królewna Milena. Królestwo potrzebuje bohaterów” (biał. „Рыцар Янка і каралеўна Мілана. Каралеўству патрэбны героі”; 2022) – kontynuacja przygodowego fantasy[22].
  • „Rycerz Janka i królewna Milena. Ogień i lód” (biał. „Рыцар Янка і каралеўна Мілана. Агонь і лёд”; 2023) – ostatnia część trylogii[23].

W zbiorach edytuj

  • Żołnierz i wężałka // Panna młoda dla Bazylego: bajki (biał. „Жаўнер i вужалка // Нявеста для Базыля: казкі ”; 2017).
  • Dzieci wychowywał w miłości do książek. O nauczycielu Janku Maurze / / Janka Maura. Nasz wieczny Robinson: pociągnięcia do portretu (biał. „Дзяцей ён выхоўваў у любові да кніг. Пра педагога Янку Маўра // Янка Маўр. Наш вечны рабінзон: штрыхі да партрэта”; 2018).
  • Szynszyla (wiersz-łamaniec językowy) // Czytanie literackie. Klasa 4. Czytamy razem z bociankiem (Program szkolny) (biał. „Шыншыла (верш-скарагаворка) // Літаратурнае чытанне. 4 клас. Чытаем разам з буслікам. (Школьная праграма)”; 2020).

Bajki (opublikowane) edytuj

  • „Zmyślny kot i szlachecki syn” (biał. „Цямлівы кот і шляхецкі сын”; 2015)
  • „Żołnierz i wężałka” (biał. „Жаўнер і вужалка”; 2015)
  • „Księżniczka i czarny byk” (biał. „Каралеўна і чорны бык”; 2015)
  • „Smok wawelski” (biał. „Вавельскі цмок”; 2016; autorski przekład legendy „Smok wawelski”)
  • „Smok lepelski” (biał. „Лепельскі цмок”; 2016)
  • „Warszawska Syrenka” (biał. „Варшаўская сірэнка”; 2017; autorski przekład legendy o „warszawskiej syrence”)
  • „Smok miński” bajki (biał. „Мінскі цмок”; 2020)

Tłumaczenia z języka polskiego na białoruski edytuj

Filmografia edytuj

  • 2015: „GaraSz” – mechanik samochodowy
  • 2016: „PARTY-zan” – żołnierz, mieszkaniec przygranicznego rejonu

Nagrody edytuj

 
O. Gruszecki na ceremonii wręczenia nagród w konkursie prac naukowo-badawczych „Pamięć rodu: przeszłość oczami współczesnych”. Nagrodę wręcza szef urzędu do spraw młodzieży Ministerstwa Edukacji (2016)
  • 2015: II miejsce w konkursie „Towarzystwa Języka Białoruskiego” na temat „Nauki humanistyczne. Personalia”, za artykuł „Białoruskie fantasy”[24][25].
  • 2016: Dyplom I stopnia w konkursie prac naukowo-badawczych „Pamięć rodu: przeszłość oczami współczesnych” w temacie „Historia własnego rodu, rodziny” (organizator – naukowo-metodyczne czasopismo Ministerstwa Edukacji Białorusi „Rodnaje słowa”[26]).
  • 2017: I miejsce w konkursie „Kulturowy kąt” gazety „Litaratura i mastactwa”[27].

Życie prywatne edytuj

Jest katolikiem. Jest żonaty. Ma troje dzieci: 2 synów i córkę – Aleksego, Wadima i Marię[28]. Obaj synowie zakończyli Mińską Szkołę Kadetów Nr 2[8]. Córka Maria w październiku 2017 roku w wieku 5 lat brała udział w Konkursie Recytatorskim im. Adama Mickiewicza „KRESY 2017” (wystąpiła jako najmłodsza uczestniczka konkursu)[29], w 2018 roku zajęła III miejsce w kategorii do 6 lat na VIII Międzynarodowym Konkursie Plastycznego pt. „Wolność jest w nas! Dumni ze swojej Niepodległej!” (pod Patronatem Honorowym Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego)[30].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Алег Грушэцкі // Народная Воля : gazeta. — Mińsk.: 7 maja 2013. — № 36. — S. 8.
  2. ↑ Мікалай Яцкоў Мы — Грушэцкія! // Брылёўскі летапіс : gazeta. — styczeń, 2011. — № 2. — С. 4—5.
  3. ↑ Сярод лепшых выпускнікоў Польскага Інстытута – адзін з аўтараў «Новага Часа». Nowy Czas, 2019-06-08. [dostęp 2019-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-09)]. (biał.).
  4. ↑ Zakończenie kursów języka polskiego dla słuchaczy lat 2017/2019. Instytut Polski w Mińsku, 2019-06-07. [dostęp 2019-06-09].
  5. ↑ Скаўт Беларусі. [w:] Дэмакратычная апазыцыя Беларусі (1956-1991). Даведнік [on-line]. 1999. [dostęp 2016-12-13]. (biał.).
  6. ↑ Юрка Копцік: Гісторыя фестываля “Аршанская бітва” // Аршанская бітва і Аршанскі фэст: гісторыя — Orsza: Цэнтр імя Філона Кміты, 2007. — S. 21—22. — 36 s.
  7. ↑ Алег Грушэцкі: Што такое скаўтынг. (Прадмова.) Вось і вечар настаў. Хай заўжды будзе так. (Вершы.) // Першацвет : czasopismo. — Mińsk: Полымя, 1994. — № 3. — S. 58—61.
  8. ↑ a b Дзяніс Марціновіч: У лесе, без дзяўчат і мабільнікаў // Народная воля : gazeta. — Mińsk, 2016. — 12 sierpnia 2016. — № 59. — S. 4.
  9. ↑ Aleh Gruszecki: Polacy świętowali na Białorusi // Gazeta Polska Codziennie : gazeta. — Warszawa: Forum S.A., 11.08.2016. — № 187. — S. 13.
  10. ↑ Gruszecki O.: Polacy w Mińsku świętowali 100. rocznicę polskiej niepodległości. Słowo Polskie, 2018-11-15. [dostęp 2019-03-22].
  11. ↑ Наста Грышчук: Ударны ліпень // Літаратура і мастацтва : gazeta. — Mińsk: РВУ «Звязда», 7 sierpnia 2015. — № 31. — S. 6.
  12. ↑ Oleg Gruszecki: Agata Gruszecka. Rosyjska caryca pochodzenia polskiego // Mówią Wieki : miesięcznik. — Warszawa: Polskie Towarzystwo Historyczne, 2021. — Nr 3 (734). — S. 33—36
  13. ↑ Oleg Gruszecki: Agata Gruszecka – Polka na tronie rosyjskim // Rocznik Lubelski : rocznik. — Lublin: Polskie Towarzystwo Historyczne, 2021. — Nr 47. — S. 55—72
  14. ↑ Першыя польска-беларускія чытанні прайшлі ў Мінску. Nowy Czas, 03. [dostęp 2023-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 października 2023)]. (biał.).
  15. ↑ Чытанні «Вяселля» Ст. Выспяньскага ў Мінску. Instytut Polski w Mińsku, 2017-09-02. [dostęp 2017-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 października 2017)]. (biał.).
  16. ↑ Беларускія дзіцячыя пісьменнікі супраць гвалту. Zjednoczenie Białorusinów Świata Baćkauszczyna, 28. [dostęp 2020-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-09)]. (biał.).
  17. ↑ Алесь Рудакоў: Бялыніцкі пісьменнік далучыўся да звароту беларускіх літаратараў, якія пішуць для дзяцей. 6TV.by, 3. [dostęp 2020-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-20)]. (biał.).
  18. ↑ Хопіць гвалту, прыміце волю народа! Адкрыты ліст пісьменніцкай супольнасці. Związek Pisarzy Białoruskich, 2020-11-17. [dostęp 2021-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-10)]. (biał.).
  19. ↑ Ганна Кісліцына: 10 лучших детских книг 2019 года. Tut.By, 2019-12-13. [dostęp 2021-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-15)]. (ros.).
  20. ↑ Людміла Рублеўская: Якую кнігу пакласці дзіцяці пад ёлачку? Топ-12 беларускіх дзіцячых выданняў — 2020. Звязда, 2020-12-30. [dostęp 2021-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-30)]. (biał.).
  21. ↑ Выйшла новая кніга Алега Грушэцкага. Гэта фэнтэзі на аснове беларускага фальклору. Новы Час, 2021-05-04. [dostęp 2021-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-03)]. (biał.).
  22. ↑ Каралеўству патрэбны героі. Выйшаў з друку працяг дзіцячага беларускага фэнтэзі пра рыцара Янка і каралеўну Мілану. Новы Час, 2022-06-24. [dostęp 2022-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-26)]. (biał.).
  23. ↑ Рыцар Янка і каралеўна Мілана. Агонь і лёд. Чатыры чвэрці, 2023-08-17. [dostęp 2023-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-18)]. (biał.).
  24. ↑ Вынікі конкурсу артыкулаў у Вікіпедыі. NJB, 28 czerwca 2015. [dostęp 2016-12-14]. (biał.).
  25. ↑ Яўгенія Парашчанка Вынікі конкурсу артыкулаў у Вікіпедыю (biał.) // Наша слова : gazeta. — NJB, 30 czerwca 2015. — № 26 (1229). — S. 5.
  26. ↑ Вынікі рэспубліканскага конкурсу “Памяць роду: мінулае вачыма сучаснікаў” // Rodnaje słowa: czasopismo . — Mińsk: Ministerstwo edukacji Białorusi, 2016. — № 11. — S. 5.
  27. ↑ Культурны ракурс // Літаратура і мастацтва : gazeta. — Mińsk: ZPB, Dom wydawniczy „Zwiazda”, 6 stycznia 2017. — № 1. — С. 16.
  28. ↑ Юлія Сенькавец Анёлы не спяць // Минский курьер : gazeta. — Mińsk: Miński Miejski Komitet Wykonawczy, 21 grudnia 2012. — № 144. — S. 6.
  29. ↑ Конкурс дэкламавання імя Адама Міцкевіча прайшоў у Мінску. Nowy Czas, 14. [dostęp 2017-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-21)]. (biał.).
  30. ↑ Protokół jury VIII Międzynarodowego Konkursu Plastycznego. Fundacja Skarbowości im. Jana Pawła II, 2018-12-07. [dostęp 2019-06-09].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Oleg_Gruszecki&oldid=72403432”