Aleksandar Šapić, cyr. Александар Шапић (ur. 1 czerwca 1978 w Belgradzie[1]) – serbski piłkarz wodny, multimedalista igrzysk olimpijskich, mistrzostw Europy i świata, a także polityk, w latach 2022–2023 burmistrz Belgradu.

Aleksandar Šapić
Александар Шапић
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1978
Belgrad

Zawód, zajęcie

piłkarz wodny, polityk

Życiorys edytuj

Kariera sportowa edytuj

Piłkę wodną uprawiał od 1984 do czasu zakończenia kariery sportowej w 2009. Grał w utytułowanych klubach w Serbii, następnie w latach 2001–2006 we Włoszech, zaś w ostatnich latach kariery sportowej w Rosji. Dziewięciokrotnie zdobywał mistrzostwo kraju – sześciokrotnie w Federalnej Republice Jugosławii, dwukrotnie w Rosji i jednokrotnie we Włoszech[1]. W drużynie narodowej, w której debiutował w 1995, zdobył 981 bramek. Reprezentował kolejno Federalną Republikę Jugosławii, Serbię i Czarnogórę oraz Serbię[1].

Czterokrotnie wystąpił na letnich igrzyskach olimpijskich. W Atlancie w 1996 jego drużyna zajęła ósme miejsce. Na trzech kolejnych turniejach olimpijskich zdobywał natomiast medale – srebrny w Atenach w 2004 oraz brązowe w Sydney w 2000 i Pekinie w 2008[2].

Wywalczył czterokrotnie medale mistrzostw świata – złoty w 2005, srebrny w 2001 oraz brązowe w 1998 i 2003. Na mistrzostwach Europy trzykrotnie (2001, 2003, 2006) zajmował pierwsze miejsce, a dwukrotnie (1997, 2008) zdobywał srebrne. Zajął pierwsze (2006) i trzecie (2002) miejsce w zawodach z cyklu Pucharu Świata. Czterokrotnie (2005, 2006, 2007, 2008) wygrywał Ligę Światową, w zawodach tych zajął ponadto raz (2004) drugie miejsce. Wielokrotnie na różnych turniejach zdobywał tytuł najlepszego strzelca, w tym dwukrotnie na igrzyskach olimpijskich, a także po cztery razy na mistrzostwach świata i Europy. W 2005 otrzymał wyróżnienie MVP na mistrzostwach świata[1].

Jako zawodnik wzbudzał też kontrowersje. Przez konflikt z trenerem nie został powołany w 1999 na mistrzostwa Europy. W 2003 za incydent na meczu mistrzostw świata (słowny atak na arbitra) zawieszono go na okres sześciu miesięcy[3][4].

Działalność zawodowa i publiczna edytuj

W latach 2003–2004 był prezesem klubu sportowego piłki wodnej VK Crvena zvezda z Belgradu, a od 2006 do 2014 menedżerem w Rari Nantes Savona[1]. W 2003 ukończył studia z zakresu zarządzania na Uniwersytecie Megatrend. Na tej samej uczelni uzyskiwał magisterium (2008) i doktorat (2012). Zainicjował powołanie prowadzącej działalność charytatywną fundacji „Budi human”[3]. W latach 2009–2012 był asystentem burmistrza Belgradu Dragana Đilasa[1]. Działał w Partii Demokratycznej, z której wystąpił w 2014[3]. W 2012 objął stanowisko burmistrza gminy miejskiej Nowy Belgrad[3], utrzymując tę funkcję również w kolejnych kadencjach[5].

W 2018 został przewodniczącym ugrupowania pod nazwą Sojusz Patriotyczny Serbii (SPAS)[6]. W 2020 otwierał listę wyborczą swojej formacji[7], uzyskał wówczas mandat posła do Zgromadzenia Narodowego. Nawiązał w imieniu swojej formacji współpracę z Serbską Partią Postępową, do której wstąpił w 2021, rozwiązując swoje ugrupowanie[8]. W tym samym roku powołany na jednego z wiceprzewodniczących SNS[9].

W 2022 był kandydatem skupionej wokół postępowców koalicji na urząd burmistrza Belgradu. Uzyskał mandat radnego, a w czerwcu tegoż roku został przez zgromadzenie miejskie wybrany na funkcję burmistrza[10]. We wrześniu 2023 ustąpił z tego stanowiska celem umożliwienia rozpisania przedterminowych wyborów lokalnych[11]. Otworzył w nich miejską listę koalicji zorganizowanej przez SNS[12], ponownie uzyskując w wyniku głosowania mandat radnego.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Predsednik Gradske opštine Novi Beograd: Aleksandar Šapić. novibeograd.rs. [dostęp 2019-01-12]. (serb.).
  2. Profil na stronie sports-reference.com. [dostęp 2019-01-12]. (ang.).
  3. a b c d Aleksandar Šapić. istinomer.rs. [dostęp 2019-01-12]. (serb.).
  4. Polo's pin-up boy creates waves in and out of the pool. theage.com.au, 21 marca 2007. [dostęp 2019-01-12]. (ang.).
  5. Шапић трећи пут председник Општине Нови Београд. rts.rs, 6 października 2020. [dostęp 2020-10-08]. (serb.).
  6. Šapić: Neću u koalicije, SPAS nastao iz postojeće stranke. n1info.com, 24 lipca 2018. [dostęp 2019-01-12]. (serb.).
  7. Избори за народне посланике Народне скупштине, 21. јун 2020. године: Изборне листе. parlament.gov.rs. [dostęp 2020-06-25]. (serb.).
  8. Aleksandra Popović: Počinje Šapićeva borba za Beograd. danas.rs, 27 mja 2021. [dostęp 2021-08-09]. (serb.).
  9. Vučić predsednik SNS do izbora, izabrani novi potpredsednici. danas.rs, 27 listopada 2021. [dostęp 2022-08-27]. (serb.).
  10. SNS official Sapic elected Belgrade Mayor. n1info.com, 20 czerwca 2022. [dostęp 2022-06-28]. (ang.).
  11. Belgrade Mayor Sapic resigns. n1info.com, 29 września 2023. [dostęp 2023-12-15]. (ang.).
  12. Ko je na listi SNS za Beograd: Šapić prvi, tu su i Kešelj, Tipsarević, Iva Štrljić…. n1info.com, 3 listopada 2023. [dostęp 2023-12-19]. (serb.).