Aleksiej Bestużew-Riumin

Hrabia Aleksiej Pietrowicz Bestużew-Riumin (ur. 1693, zm. 21 kwietnia 1766) – rosyjski polityk.

Aleksiej Pietrowicz Bestużew-Riumin

Data i miejsce urodzenia	1693 Moskwa
Data śmierci	21 kwietnia 1766
Wicekanclerz Imperium Rosyjskiego
Okres	od 1744 do 1758
Poprzednik	Aleksiej Czerkaski
Następca	Michaił Iłłarionowicz Woroncow

Życiorys

Kanclerz Rosji od 1744 roku. Dzięki przychylności carycy Elżbiety Piotrownej miał dyktatorskie wpływy. Przekonał Elżbietę by walczyła przeciw Fryderykowi Wielkiemu w wojnie siedmioletniej. Wygnany z dworu w roku 1758, powrócił do łask w roku 1762.

Wśród dworu Elżbiety powstały w latach czterdziestych dwa stronnictwa na czele pierwszego stał stronnik dworu angielskiego, saskiego i wiedeńskiego wicekanclerz hrabia Bestużew-Riumin, drugą prowadził poseł francuski Jacques-Joachim Trotti, markiz de La Chétardie. Matka przyszłej carycy Katarzyny II Joanna Elżbieta Holstein-Gottorp (po mężu także von Anhalt-Zerbst) próbowała dopomóc Fryderykowi Pruskiemu podważając pozycję Bestużewa. Kanclerz wytrzymał starcie i zdobył przechwycony list Chetardie'go, w którym Francuz krytykował działania Elżbiety, by odesłać go do Paryża, Joannę zaś do Niemiec. Dama dworu Maria Czogłokowa została szpiegiem Bestużewa na dworze przyszłej carycy Katarzyny von Anhalt-Zerbst i jej męża Piotra Ulryka Holsztyńskiego „Wielkiego Księcia” rosyjskiego (potem car Piotr III Romanow), którego poślubiła w 1745 roku.

Bestużew i Elżbieta zawarli w roku 1745 traktat pokojowy ze Szwecją, w 1746 układ z Austrią o wspólnej pomocy. Z kolei Dania zaczęła ubiegać się o posiadłości holsztyńskie księcia próbując wymienić je na Oldenburg. Katarzyna planowała zdobycie władzy i zbliżenie Rosji z Anglią. Charles Hanbury Williams zapewnił przyszłej carycy znaczne środki. Ta często informowała go o stanie zdrowia Elżbiety. Bestużew, który wiedział o spisku brał ogromne łapówki. Posłowi angielskiemu nie udało się doczekać swego sukcesu w roku 1761 został zabity. W tym okresie Rosja wznowiła układ przeciw Prusom, ale z wyłączeniem ataku na Anglię. Kanclerz Bestużew odszedł w cień, a jego następcą na tym stanowisku został Michaił Woroncow. W tym samym czasie Bestużewa aresztowano. Lecz udało się mu pozbyć wszystkich akt, które mogłyby skompromitować Katarzynę. W procesie Bestużewa zażądano dla niego kary śmierci, za niepowodzenia na froncie. W miesiąc po zgonie Elżbiety (1762) ogłoszono wielką amnestię, a jedynym którego nie uwolniono, był Bestużew.

Po zamachu stanu z lipca 1762 Katarzyna II Wielka przywróciła Bestużewa do łask. Jednak wiodącej roli pozbawili go liczni faworyci Katarzyny.

Bibliografia

• Władysław A. Serczyk, Katarzyna II