Alfa Comae Berenices

gwiazda w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki

Alfa Comae Berenices (α Com, Diadem) – druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki, po Beta Comae Berenices. Jest odległa od Słońca o ok. 58 lat świetlnych.

Alfa Comae Berenices
α Com
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Warkocz Bereniki

Rektascensja

13h 09m 59,285s[1]

Deklinacja

+17° 31′ 46,04″[1]

Paralaksa (π)

0,05610 ± 0,00089[1]

Odległość

58,14 ± 0,93 ly
17,83 ± 0,29 pc

Wielkość obserwowana

4,32m[1]

Ruch własny (RA)

−433,13 ± 0,70 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

141,24 ± 0,51 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−16,05 ± 0,21 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

żółto-biały karzeł

Typ widmowy

F5 V / F6 V[1]

Masa

1,25 M[2]

Jasność

2,5 L[2]

Temperatura

6500 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 42 Com
2MASS: J13095936+1731456
Bonner Durchmusterung: BD +18°2697
Boss General Catalogue: GC 17833
Katalog Gliesego: GJ 501.0
Katalog Henry’ego Drapera: HD 114378J
Katalog Hipparcosa: HIP 64241
SAO Star Catalog: SAO 100443
Diadem

Nazwa edytuj

Gwiazda ta ma nazwę własną Diadem, która oznacza ozdobę noszoną na głowie, w odróżnieniu od wielu innych nazw gwiazd nie wywodzi się ze starożytności i ma nieznane pochodzenie[2]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Diadem dla określenia tej gwiazdy[3].

Charakterystyka edytuj

Diadem to para bardzo podobnych gwiazd, żółtobiałych karłów należących do typu widmowego F. Temperatury ich powierzchni to około 6500 K, nieco więcej niż temperatura fotosfery Słońca, są one od niego około 2,5 raza jaśniejsze i mają masy około 1,25 masy Słońca. Co najmniej jedna z gwiazd jest aktywna magnetycznie, co wiąże się z jej szybkim obrotem (okres obrotu to 3 doby). Gwiazdy w przyszłości staną się parą olbrzymów, a następnie zakończą życie jako podwójny biały karzeł[2].

Z Ziemi układ jest obserwowany niemal w płaszczyźnie orbit składników, choć niewielkie odchylenie (0,1°) wystarczy, aby nie była to gwiazda zmienna zaćmieniowa. Okrążają one wspólny środek masy w okresie 25,85 lat[2]. Gdy są one obserwowane w maksymalnym oddaleniu, dzieli je mniej niż sekunda kątowa (0,6″ w 1827[4]), a w największym zbliżeniu są niemożliwe do rozdzielenia przez teleskop. W przestrzeni dzieli je średnio 12 au, a mimośród orbit sprawia, że dystans ten zmienia się od 6 do 19 au[2]. Składniki mają obserwowaną wielkość gwiazdową 4,85[5] i 5,53m[6]. Parze Alfa Comae Berenices AB towarzyszy na niebie także słaby optyczny towarzysz, gwiazda o wielkości 11,45m odległa o 84,8″ (pomiar z 2014 r.), która ma jednak inny ruch własny[4][7].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Alfa Comae Berenices w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g Jim Kaler: DIADEM (Alpha Comae Berenices). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2017-05-10]. (ang.).
  3. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2017-05-10].
  4. a b Mason et al.: WDS J13100+1732AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
  5. alf Com A w bazie SIMBAD (ang.)
  6. alf Com B w bazie SIMBAD (ang.)
  7. UCAC2 38080308 w bazie SIMBAD (ang.)