Alfred Niwiński
Alfred Niwiński (ur. 28 listopada 1900 w Białymstoku, zm. kwietniu 1940 w Charkowie) – podporucznik rezerwy saperów Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[1].
| |
 podporucznik saperów
| |
| Data i miejsce urodzenia |
28 listopada 1900 |
|---|---|
| Data śmierci |
kwiecień 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
2 batalion mostów kolejowych |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
nauczyciel |
Życiorys edytuj
Urodził się 28 listopada 1900 roku w Białymstoku jako najstarszy syn Józefa i Almy Marii Foke. Po wybuchu I wojny światowej rodzina została ewakuowana w głąb Rosji, do Orła. Tam wstąpił do 1 Orłowskiej Drużyny Harcerskiej im. księcia Józefa Poniatowskiego. Był członkiem zastępu „Puhaczy” (wraz z Witoldem Ferchminem, Zenonem Zdanowiczem, Hipolitem Olechnowiczem, Alfredem Brenneisenem, Norbertem Brenneisenem, Władysławem Piaseckim, Gustawem Napiórkowskim), którego zastępowym był Witold Pilecki[2]. W roku 1918 rodzina wróciła do Białegostoku co umożliwiło mu kontynuację nauki. Ukończył liceum im. Króla Augusta w Białymstoku (1921)[3]. Walczy w szeregach 1 kompanii 6 Harcerskiego pułku piechoty od Wilna do przedmieść Warszawy[4]. W 1920 roku wziął udział w obronie Warszawy w wojnie polsko-bolszewickiej. W muzeum szkolnym zachowało się świadectwo Niwińskiego: „W roku 1920 podczas najazdu nieprzyjaciół stanął do obrony ojczyzny w szeregach armii ochotniczej”[5]. Po maturze kontynuował działalność harcerską – został pierwszym komendantem chorągwi w Białymstoku[5][6]. Funkcję komendanta sprawował w latach 1923–1924. 13 czerwca 1924 został sekretarzem Zarządu Oddziału Wileńskiego ZHP[7]. W 1925 Niwiński był zastępcą komendanta Chorągwi Wileńskiej ZHP, wizytujący w marcu 1925 chorągiew z ramienia Naczelnika Głównej Kwatery harcmistrz Tadeusz Maresz tak pisze o Niwińskim – „bardzo pracowity instruktor, ruchliwy, ambitny”[7]. Na początku 1926 na własną prośbę zostaje zwolniony z funkcji komendanta chorągwi prof. Dziewulski, a na jego miejsce Naczelnictwo ZHP powołuje dotychczasowego zastępcę – Niwińskiego. W lecie tego samego roku Niwiński prowadził obóz instruktorski nad Wilenką koło Mickun[8]. We wrześniu tego roku, Niwiński w związku z powołaniem do odbycia służby wojskowej ustąpił ze stanowiska komendanta chorągwi[9].
Studia na filologii polskiej na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie ukończył dyplomem i tytułem magistra. W 1927 roku został powołany do wojska, ukończył Szkołę Podchorążych Saperów Kolejowych w Jabłonnie pod Warszawą jako podporucznik ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku.
Podjął pracę jako nauczyciel Gimnazjum im Romualda Traugutta w Brześciu nad Bugiem[1].
W trakcie kampanii wrześniowej został powołany do 2 batalionu mostów kolejowych[1] pułku stacjonującego w Jabłonnie i skierowany na wschód. Wzięty do niewoli przez Sowietów, trafił do obozu w Starobielsku. Figuruje na liście straceń nr 2383[10][11]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej w latach 1995–1996 na podstawie zapisków w kalendarzyku porucznika Alojzego Babińskiego. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie, grób [14], 28/95; nr inw. 1865/96[12].
Życie prywatne edytuj
W 1932 poślubił Jadwigę Piech, z którą miał córki: Irenę i Krystynę. Mieszkali w Słonimiu, a potem w Brześciu nad Bugiem[5], przy ulicy Jagiellońskiej 12/8[12].
Upamiętnienie edytuj
- Minister Obrony Narodowej decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień porucznika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)
- W 2010 został upamiętniony dębem swojego imienia przy przedszkolu nr 12 w Legionowie[13] – certyfikat 3603/6443/WE/2010[14]
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 461.
- ↑ Krzysztof Tracki, Młodość Witolda Pileckiego, „Wydawnictwo Sic!”, 2014, s. 67–109.
- ↑ Alfred Niwiński - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], ogrodywspomnien.pl [dostęp 2019-02-24].
- ↑ Władysław Nekrasz, Harcerze w bojach, t. t. 2, 1931, s. 72.
- ↑ a b c Alicja Zielińska, Alfred Niwiński. Harcmistrz, żołnierz, nauczyciel [online], poranny.pl [dostęp 2019-02-24] (pol.).
- ↑ W Służbie Miłosierdzia [online], wsm.archibial.pl [dostęp 2019-02-24].
- ↑ a b Antoni Wasilewski, Zarys dziejów Wileńskiej Chorągwi Harcerzy, 1983, s. 32, 33.
- ↑ Antoni Wasilewski, dz. cyt., s. 38.
- ↑ Wasilewski A., op. cit., s. 39
- ↑ J. Tucholski, dz. cyt., s. 956.
- ↑ Hołd ofiarom Katynia [online], legionowo.pl [dostęp 2019-02-24] (pol.).
- ↑ a b Małgorzata Grupa, Szymon Kazimierczak, Dowody wydobyte z ziemi, Warszawa 2001, s. 63.
- ↑ Oficerowie upamiętnieni Dębami Katyńskimi [online], Mazowieckie To i Owo, 21 kwietnia 2016 [dostęp 2019-02-24] (pol.).
- ↑ Bohaterowie – Strona 349 – Katyń… ocalić od zapomnienia [online] [dostęp 2019-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-01] (pol.).
Bibliografia edytuj
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Władysław Nekrasz, Harcerze w bojach, Przyczynek do udziału młodzieży polskiej w walkach o niepodległość ojczyzny w latach 1914-1921, Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1931.
- Antoni Wasilewski, Zarys dziejów Wileńskiej Chorągwi Harcerzy, Warszawa: Niezależne Wydawnictwo Harcerskie, 1983.
- Małgorzata Grupa, Ryszard Kaźmierczak, Dowody wydobyte z ziemi, Nazwiska oficerów Wojska Polskiego odczytane na dokumentach i przedmiotach wydobytych podczas prac archeologiczno-ekshumacyjnych w Charkowie w latach 1995-1996, Warszawa: ROPWiM, 2001.