Alkad
najwyższy organ gminy w Hiszpanii
Alkad (hiszp. alcalde z arab. الْقَائِد al-kadi 'sędzia') – osoba stojąca na czele władz miejskich w Hiszpanii (przewodniczący zarządu miasta), odpowiednik burmistrza lub prezydenta miasta. Funkcja i kompetencje Alkada mogą różnić się w zależności od kraju i szczebla administracyjnego. Termin ten jest powszechnie używany w Hiszpanii[1] oraz w krajach Ameryki Łacińskiej.
Przykłady funkcji i kompetencji alkadów w Ameryce Łacińskiej:
- Meksyk: W Meksyku alcalde jest szefem administracji municipio (gminy)[2], która jest podstawową jednostką podziału terytorialnego. Alkad[3] odpowiada za zarządzanie budżetem gminy, świadczenie usług publicznych (takich jak wywóz śmieci, utrzymanie dróg, oświetlenie uliczne), egzekwowanie lokalnych przepisów i reprezentowanie gminy na zewnątrz. Często jest wybierany w wyborach bezpośrednich.
- Kolumbia: W Kolumbii alcalde jest najwyższym organem administracyjnym na poziomie municipio[4]. Odpowiada za zarządzanie sprawami gminy, realizację planów rozwoju, utrzymanie porządku publicznego (we współpracy z policją) i promocję dobrobytu mieszkańców. Kolumbijscy alkadzi[5] również są wybierani w wyborach powszechnych na czteroletnią kadencję.
- Argentyna: W Argentynie odpowiednikiem alkada jest często intendente (intendent)[6]. Jest to osoba wybierana na czele municipio lub partido (w prowincji Buenos Aires). Intendente zarządza administracją lokalną, odpowiada za finanse, prace publiczne, zdrowie, edukację i inne usługi komunalne.
- Chile: W Chile alcalde stoi na czele municipalidad (gminy)[7]. Jest odpowiedzialny za administrację lokalną, planowanie rozwoju gminy, zarządzanie zasobami i świadczenie usług mieszkańcom. Alkadzi w Chile są wybierani na czteroletnią kadencję.
- Peru: W Peru alcalde jest najwyższym przedstawicielem i szefem rządu lokalnego na poziomie distrito (dystryktu) lub provincia[8] (prowincji). Odpowiada za realizację polityki lokalnej, zarządzanie budżetem, egzekwowanie prawa i dbanie o interesy społeczności.
Przypisy
edytuj- ↑ RAE- ASALE , RAE, alcalde, alcaldesa | Diccionario de la lengua española [online], «Diccionario de la lengua española» - Edición del Tricentenario [dostęp 2025-05-04] (hiszp.).
- ↑ Secretaría de Gobernación | Gobierno | gob.mx [online], Informacje dotyczące podziału administracyjnego i organizacji władz lokalnych., www.gob.mx [dostęp 2025-05-04] .
- ↑ Konstytucje Świata – Meksyk | BIBLIOTEKA SEJMOWA, t. Artykuł 115, który opisuje podstawy organizacji gmin w Meksyku i wspomina o ayuntamiento (radzie miejskiej) na której czele stoi presidente municipal (często używany zamiennie z alcalde w kontekście szefa władz miejskich)., biblioteka.sejm.gov.pl [dostęp 2025-05-04] .
- ↑ CONSTITUCIÓN POLÍTICA [online], Tytuł XI opisuje organizację terytorialną, w tym role municipios i alcaldes., www.secretariasenado.gov.co [dostęp 2025-05-04] .
- ↑ Departamento Nacional de Planeación [online], Strona Narodowego Departamentu Planowania.DNP zajmuje się m.in. polityką rozwoju terytorialnego. Dokumenty i informacje dotyczące administracji lokalnej., www.dnp.gov.co [dostęp 2025-05-04] (hiszp.).
- ↑ Vicejefatura de Gabinete del Interior [online], Artykuły opisujące autonomię prowincji i ich prawo do ustanawiania własnych instytucji lokalnych (np. artykuły 5 i 123)., Argentina.gob.ar, 16 maja 2017 [dostęp 2025-05-04] (hiszp.).
- ↑ Biblioteca del Congreso Nacional , Biblioteca del Congreso Nacional | Ley Chile [online], Informacje dotyczące alcalde i municipalidades znajdują się głównie w Rozdziale XI, zatytułowanym "Gobierno y Administración Regional y Local" (Rząd i Administracja Regionalna i Lokalna), a w szczególności w artykułach od 118 do 130., www.bcn.cl/leychile [dostęp 2025-05-04] (hiszp.).
- ↑ Konstytucje Świata – Peru | BIBLIOTEKA SEJMOWA [online], Informacje dotyczące alcalde i municipalidades znajdziesz w Tytule IV, zatytułowanym "De la Descentralización, Regiones y Municipalidades" (O Decentralizacji, Regionach i Gminach), a szczególnie w Rozdziale IV poświęconym "Municipalidades" (Gminom), w artykułach od 191 do 197., biblioteka.sejm.gov.pl [dostęp 2025-05-04] .
Encyklopedie internetowe (urząd wybieralny):