Alpy Wschodnie[1] (niem. Ostalpen[2], retorom. Alps da l'ost, Alps orientals[3], wł. Alpi Orientali[4], słoweń. Vzhodne Alpe[5]) – wschodnia część Alp, położona na terenie Włoch, Szwajcarii, Austrii, Niemiec, Słowenii, Liechtensteinu oraz w minimalnym stopniu na Węgrzech. Od Alp Zachodnich różnią się budową geologiczną oraz geologicznym czasem powstania.

Alpy Wschodnie
Ilustracja
Piz Bernina
Kontynent

Europa

Państwo

 Włochy
 Szwajcaria
 Austria
 Niemcy
 Słowenia
 Liechtenstein
 Węgry

Najwyższy szczyt

Piz Bernina
(4049 m n.p.m.)

Jednostka dominująca

Alpy

Położenie na mapie Europy
Mapa konturowa Europy, blisko centrum po lewej na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Alpy Wschodnie”
47°N 12°E/47,000000 12,000000
Podział Alp Wschodnich wg SOIUSA
Podział Alp Wschodnich według AVE

     Nördliche Ostalpen

     Zentrale Ostalpen

     Südliche Ostalpen

     Westliche Ostalpen

Ortler

Alpy Wschodnie dzieli się na:

według SOIUSA (niem. IVOEA):[a]

II/B. Nördliche OstalpenAlpi Nord-orientaliPółnocne Alpy Wapienne (Parseierspitze, 3040 m n.p.m.),
II/A. Zentrale OstalpenAlpi Centro-orientaliAlpy Centralne (Piz Bernina, 4049 m n.p.m.),
II/C. Südliche OstalpenAlpi Sud-orientaliPołudniowe Alpy Wapienne (Ortler, 3905 m n.p.m.).

według AVE:[b]

Najwyższy szczyt, Piz Bernina (4049 m), leży w Szwajcarii, w pasmie Alpi del Bernina. Inne ważne szczyty to: Ortler (3908 m) we Włoszech i Großglockner (3798 m), który jest najwyższym szczytem Austrii.

Granica podziału między Alpami Wschodnimi i Zachodnimi biegnie według linii: Jezioro Bodeńskie – dolina górnego Renu – przełęcz Splügenpass – jezioro Lago di Como.


Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Podział SOIUSA na trzy części pokrywa się z grubsza z tradycyjnym podziałem Alp Wschodnich na Północne Alpy Wapienne, Alpy Centralne i Południowe Alpy Wapienne. Należy zaznaczyć, że wg KSNG wymienionym polskim egzonimom odpowiadają endonimy odpowiednio: Nördliche Kalkalpen, Zentralalpen i Südliche Kalkalpen[8] (ostatniemu z wymienionych także zgodne z SOIUSA włoskie Alpi Sud-orientali[9]).
  2. W podziale AVE na cztery części jedynie obszar Nördliche Ostalpen daje się porównać z Północnymi Alpami Wapiennymi. KSNG nie podaje polskich egzonimów dla żadnej z czterech nazw niemieckich[6][7]

Przypisy edytuj

  1. Egzonim polski: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, ss. 9, 163, 211, 284, 290 i 371; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013. [dostęp 2016-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].
  2. Endonim niemiecki: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, ss. 9, 163, 211, 290 i 371; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013. [dostęp 2016-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].
  3. Endonim retoromański: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, s. 290; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013. [dostęp 2016-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].
  4. Endonim włoski: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, ss. 290 i 371; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013. [dostęp 2016-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].
  5. Endonim słoweński: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, s. 284; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013. [dostęp 2016-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].
  6. a b c d e Główny Urząd Geodezji i Kartografii nie podaje polskiego egzonimu: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, ss. 9, 10, 211, 212, 289, 290; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013. [dostęp 2019-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].
  7. a b c d e Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, Przedmowa, s. XVIII; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013. [dostęp 2019-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].

    Niewymienienie danego obiektu jest jednoznaczne ze stwierdzeniem, że Komisja nie zaleca dla niego polskiej nazwy, nawet jeżeli taka spotykana jest w niektórych publikacjach.

  8. Nazwy niemieckie wymienione przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa 2010. s. 24. [dostęp 2019-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-06)].
  9. Nazwa włoska wymieniona przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa 2010. s. 252. [dostęp 2019-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-06)].

Linki zewnętrzne edytuj