Wikipedia

Ampère (1909)

Ampère (Q68) – francuski oceaniczny okręt podwodny z okresu I wojny światowej, czternasta zamówiona jednostka typu Pluviôse. Została zwodowana 30 października 1909 roku w stoczni Arsenal de Toulon, a do służby w Marine nationale weszła w 1910 roku. Okręt został skreślony z listy floty w końcu 1919 roku.

Ampère (Q68)
Ilustracja
Bliźniak „Ampère” – „Pluviôse” w 1913 r.
Klasa

okręt podwodny

Typ

Pluviôse

Historia
Stocznia

Arsenal de Toulon

Położenie stępki

1906

Wodowanie

30 października 1909

 Marine nationale
Wejście do służby

1910

Wycofanie ze służby

1919

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


398 ton
550 t

Długość

51,1 m

Szerokość

4,9 m

Zanurzenie

3 m

Zanurzenie testowe

40 m

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Napęd
2 silniki parowe potrójnego rozprężania, 2 kotły, łączna moc 700 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 450 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


12 węzłów
8 w.

Zasięg

powierzchnia: 1500 Mm przy 9 w.
zanurzenie: 50 Mm przy 5 w.

Uzbrojenie
8 torped
Wyrzutnie torpedowe

7 × 450 mm (1 wewnętrzna na dziobie, 6 zewnętrznych)

Załoga

24

Multimedia w Wikimedia Commons

Projekt i dane taktyczno–techniczne edytuj

„Ampère” zamówiony został na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1905 roku[1][2]. Jednostkę zaprojektował inż. Maxime Laubeuf, powracając do napędu parowego na powierzchni[3][4]. Wadą okrętu był długi czas zanurzania[2][3].

„Ampère” był średniej wielkości oceanicznym okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej. Długość całkowita wynosiła 51,1 metra, szerokość 4,9 metra i zanurzenie 3 metry[1][2][3]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 398 ton, a w zanurzeniu 550 ton[1][2][3]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 700 koni mechanicznych (KM), do których parę dostarczały dwa kotły du Temple[1][2][3]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 450 KM[1][2][3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 12 węzłów na powierzchni i 8 węzłów w zanurzeniu[1][3][5]. Zasięg wynosił 1500 Mm przy prędkości 9 węzłów (lub 900 Mm przy prędkości 12 węzłów) w położeniu nawodnym oraz 50 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[1][2][3]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 40 metrów[6].

Okręt wyposażony był w siedem wyrzutni torped kalibru 450 mm: jedną wewnętrzną na dziobie[a], dwie zewnętrzne systemu Drzewieckiego, dwie zewnętrzne po obu stronach kiosku (odchylone o 6° od osi symetrii okrętu) i dwie zewnętrzne na rufie (odchylone o 1° od osi symetrii okrętu), z łącznym zapasem 8 torped model 1904[1][2][3]. Załoga okrętu składała się z 24 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2][7].

Budowa i przebieg służby edytuj

„Ampère” zbudowany został w Arsenale w Tulonie[1][2][3]. Stępkę okrętu położono w 1906 roku[6], został zwodowany 30 października 1909 roku[1][2][3], a do służby przyjęto go w 1910 roku[6]. Okręt otrzymał nazwę na cześć wybitnego francuskiego naukowca z przełomu XVIII i XIX wieku – André’a Ampère’a. Jednostka otrzymała numer burtowy Q68[1].

„Ampère” był intensywnie wykorzystywany podczas wojny, służąc na Adriatyku[6][8]. 18 marca 1916 roku okręt storpedował nieoznakowany statek szpitalny „Elektra”, który został uszkodzony[8]. Okręt został skreślony z listy floty w końcu 1919 roku[1][9].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Zdemontowana w 1914 roku, po wypadku na bliźniaczej jednostce „Fresnel”, który został zalany przez wodę, która dostała się do wnętrza okrętu przez dziobową wyrzutnię torped[2][3].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 209.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 140.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 81.
  4. ↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 199.
  5. ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 536.
  6. ↑ a b c d Ivan Gogin: PLUVIÔSE submarines (1908 - 1911). Navypedia. [dostęp 2016-12-31]. (ang.).
  7. ↑ Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-31]. (ang.).
  8. ↑ a b Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 143.
  9. ↑ Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 82.

Bibliografia edytuj

  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Ivan Gogin: PLUVIÔSE submarines (1908 - 1911). Navypedia. [dostęp 2016-12-31]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
  • Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-31]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ampère_(1909)&oldid=71726059”