Anatol Lawina

polski socjolog, działacz podziemnej „Solidarności”

Anatol Lawina (ur. 10 lipca 1940 w Moskwie, zm. 16 września 2006 w Warszawie[1]) – polski działacz opozycji demokratycznej i podziemnej Solidarności.

Anatol Lawina
Ilustracja
Anatol Lawina w Kancelarii Sejmu, marzec 2003
Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1940
Moskwa

Data i miejsce śmierci

16 września 2006
Warszawa

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności
Grób Anatola Lawiny na Cmentarzu Żydowskim w Warszawie

W opozycji edytuj

Działał w Hufcu Walterowskim i Związku Młodzieży Socjalistycznej[1]. W 1968 roku brał udział w wiecach studenckich, za co został relegowany z uczelni[1]. W latach 1972–1977 pracował w centrum obliczeniowym Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, a następnie, do 1986 roku, w Przemysłowym Instytucie Maszyn Budowlanych[1]. Był współpracownikiem KOR, KSS KOR, należał do kierownictwa podziemnej oficyny wydawniczej NOWa[1]. W marcu 1980 roku za udział w akcji ulotkowej został skazany na 3 miesiące więzienia[1]. Od września 1980 roku należał do Solidarności. W pierwszym dniu stanu wojennego został internowany, zwolniony został w grudniu 1982 roku[1]. Był współpracownikiem Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom oraz współzałożycielem Obywatelskiego Komitetu Przeciwko Przemocy[1]. Pisał do prasy niezależnej, m.in. do Głosu i Krytyki[1]. W 1987 roku został ciężko pobity przez funkcjonariuszy milicji[1].

Od 1989 edytuj

W latach 1989–1991 był członkiem Państwowej Komisji Wyborczej z ramienia „Solidarności”[1]. Od 1989 do 1994 zajmował stanowisko dyrektora Zespołu Analiz Systemowych w Najwyższej Izbie Kontroli[1]. Był bezpośrednim zwierzchnikiem Michała Falzmanna, który ujawnił aferę Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego. Po nagłej śmierci Falzmanna i Waleriana Pańko, prezesa Najwyższej Izby Kontroli, był jednym z głównych świadków podczas procesu FOZZ. Otrzymywał z tego powodu wiele pogróżek, przyczyny jego śmierci nie zostały do końca wyjaśnione[2]. Od czerwca 1994 pracował w Kancelarii Sejmu[1]. W 2001 został radcą generalnym w Sejmowym Ośrodku Informatyki[1]. W 2003 był współzałożycielem Stowarzyszenia Wolnego Słowa[1].

Zmarł na skutek pobicia przez nieznanych sprawców[3]. Został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 2)[4].

Został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2011)[5]. W 2020 odznaczony pośmiertnie Krzyżem Wolności i Solidarności[6].

Artykuły edytuj

  • Anatol Lawina. O przedziwnych zawiłościach. „Niezależny Magazyn Publicystów „Kontrateksty””. 2005, 2005-10-29. kontrateksty.pl. (pol.). 

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o Anatol Lawina. encyklopedia-solidarnosci.pl. [dostęp 2011-12-26].
  2. Leszek Szymowski, Długa ręka FOZZ? Czy Walerian Pańko i Anatol Lawina zginęli, bo poznali kulisy finansowania partii politycznych przez FOZZ?, Tygodnik ”Angora”, 4 listopada 2007.
  3. Michał Falzmann, badał aferę FOZZ do śmierci. rp.pl, 18 lipca 2011. [dostęp 2018-09-09].
  4. Grób Anatola Lawiny w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  5. M.P. z 2011 r. nr 84, poz. 865
  6. M.P. z 2021 r. poz. 158