Andoniedźwiedź
Andoniedźwiedź[3] (Tremarctos) – rodzaj ssaków z rodziny niedźwiedziowatych (Ursidae).
| Tremarctos | |||
| P. Gervais, 1855[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – andoniedźwiedź okularowy (T. ornatus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
andoniedźwiedź | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Ursus ornatus F. Cuvier, 1825 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania edytuj
Rodzaj obejmuje jeden współcześnie żyjący gatunek występujący w Ameryce Południowej (Wenezuela, Kolumbia, Ekwador, Peru i Boliwia)[4][5][6].
Morfologia edytuj
Długość ciała 130–190 cm, ogona około 10 cm; masa ciała samców 100–175 kg (rzadko do 200 kg), samic 60–80 kg (dotyczy współcześnie żyjącego gatunku)[5][7].
Systematyka edytuj
Rodzaj zdefiniował w 1855 roku francuski paleontolog i entomolog Paul Gervais w publikacji własnego autorstwa poświęconej historii naturalnej ssaków[1]. Na gatunek typowy wyznaczył (oznaczenie monotypowe) andoniedźwiedzia okularowego (T. ornatus).
Etymologia edytuj
- Tremarctos: gr. τρημα trēma ‘dziura, otwór’; αρκτος arktos ‘niedźwiedź’; w aluzji do budowy kości ramiennej[8].
- Nearctos: gr. νεoς neos ‘nowy’; αρκτος arktos ‘niedźwiedź’[9]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Ursus ornatus F. Cuvier, 1825.
Podział systematyczny edytuj
Do rodzaju należy jeden współcześnie występujący gatunek[10][7][4][3]:
- Tremarctos ornatus (F. Cuvier, 1825) – andoniedźwiedź okularowy
Opisano również plejstoceński wymarły gatunek z Ameryki Północnej[11][12]:
- Tremarctos floridanus (Gidley, 1928)
Przypisy edytuj
- ↑ a b P. Gervais: Histoire naturelle des mammifères avec l’indication de leurs moeurs et de leurs rapports avec les arts, le commerce et l’agriculture. Paris: L. Curmer, 1855, s. 20. (fr.).
- ↑ J.E. Gray. On the Skull of the Spectacled Bear of Peru and of the Helarctos from Malacca and Java. „The Annals and Magazine of Natural History”. Fourth Series. 12, s. 183, 1873. (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 151. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 434. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b D.L. Garshelis: Family Ursidae (Bears). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. 2009, s. 488. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Tremarctos. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-19]. (ang.).
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 670. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 686.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 449.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-18]. (ang.).
- ↑ Tremarctos Gervais 1855 (bear). Fossilworks: The Paleobiology Database. [dostęp 2023-12-18]. (ang.).
- ↑ J.W. Gidley. A new species of bear from the Pleistocene of Florida. „Journal of the Washington Academy of Sciences”. 18, s. 432, 1928. (ang.).
Bibliografia edytuj
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).