André Cluytens
André Cluytens (ur. 26 marca 1905 w Antwerpii, zm. 3 czerwca 1967 w Neuilly-sur-Seine[1][2]) – francuski dyrygent pochodzenia belgijskiego[1][3][4].
André Cluytens, 1965 | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie |
belgijskie |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
Życiorys edytuj
W latach 1914–1922 studiował w królewskim konserwatorium w Antwerpii, gdzie uczył się gry na fortepianie u Emile’a Bosqueta[5]. Studia ukończył z wyróżnieniem[1]. Od 1921 do 1932 roku piastował posadę korepetytora chóru w antwerpskim Théâtre Royal[5]. Tam też w 1927 roku debiutował jako dyrygent[5]. Prowadził przedstawienia operowe w Tuluzie (1932–1935) i Lyonie (1935–1938)[1]. W latach 1947–1952 dyrektor muzyczny Opéra-Comique w Paryżu[5], od 1949 roku dyrygował również paryską Société des Concerts du Conservatoire[1][4]. W 1955 roku, jako pierwszy francuski dyrygent, wystąpił na festiwalu w Bayreuth, prowadząc wykonanie Tannhäusera[3][5]. Od 1959 roku współpracował na stałe z Operą Wiedeńską[4][5].
Występując z wieloma znanymi orkiestrami europejskimi, zdobył sobie sławę jako interpretator francuskiej muzyki współczesnej[1]. Wprowadził na sceny utwory Alexisa Rolanda-Manuela, Florenta Schmitta, Dariusa Milhauda, André Joliveta i Oliviera Messiaena[1]. Zrealizował pierwsze francuskie wykonania oper Oberon Carla Marii von Webera i The Rake’s Progress Igora Strawinskiego[1]. Dokonał licznych nagrań płytowych (m.in. utworów Ravela i Czajkowskiego) dla wytwórni Pathé-Marconi, francuskiego oddziału EMI[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 222. ISBN 83-224-0223-6.
- ↑ Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 161. ISBN 978-83-01-13410-5.
- ↑ a b c Emily Freeman Brown: A Dictionary for the Modern Conductor. Lanham: Rowman & Littlefield, 2015, s. 66. ISBN 978-0-8108-8400-7.
- ↑ a b c The Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 173–174. ISBN 978-0-19-957854-2.
- ↑ a b c d e f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 166. ISBN 0-674-37299-9.
- ISNI: 0000000108854623
- VIAF: 32182854
- LCCN: n82063133
- GND: 120052865
- BnF: 13892593h
- SUDOC: 066510244
- NKC: js20040322005
- BNE: XX890184
- NTA: 074414119
- BIBSYS: 1100956
- CiNii: DA05408664
- PLWABN: 9810593360805606
- NUKAT: n2008150771
- J9U: 987007453896105171
- KRNLK: KAC201510521
- RISM: people/30064702
- WorldCat: lccn-n82063133