Andrzej Gembicki (duchowny)

biskup łucki
(Przekierowano z Andrzej Gembicki (zm. 1654))

Andrzej Gembicki herbu Nałęcz (zm. w 1654 w Janowie Podlaskim) – biskup rzymskokatolicki, biskup pomocniczy gnieźnieński w latach 1628–1638, biskup diecezjalny łucki w latach 1638–1654, kanonik gnieźnieńskiej kapituły katedralnej, opat trzemeszeński[1].

Andrzej Gembicki
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Polska

Data i miejsce śmierci

1654
Janów Podlaski

Biskup diecezjalny łucki
Okres sprawowania

1638–1654

Biskup pomocniczy gnieźnieński
Okres sprawowania

1628–1638

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Nominacja biskupia

10 stycznia 1628

Sakra biskupia

28 sierpnia 1628

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

28 sierpnia 1628

Konsekrator

Jan Wężyk

Życiorys edytuj

Syn Jana Gembickiego i Katarzyny Zaremba Cieleckiej, brat biskupa krakowskiego Piotra i biskupa chełmińskiego Jana.

Dzięki wsparciu swojego krewnego prymasa Wawrzyńca Gembickiego kształcił się w szkole jezuickiej w Kaliszu, na Akademii Krakowskiej i od 1617 na Uniwersytecie w Padwie.

Wawrzyniec Goślicki obsypał go zaraz po wyświęceniu licznymi kanoniami. Był kanonikiem gnieźnieńskim, kujawskim, łowickim od 1619, kustoszem kruszwickim. W latach 1620, 1625 i 1630 posłował od kapituły gnieźnieńskiej na sejm walny. Z poparciem biskupa krakowskiego Piotra Tylickiego został dziekanem krakowskim. W 1621 został opatem klasztoru kanoników regularnych w Trzemesznie.

W 1628 został prekonizowany na biskupa Teodozji, został biskupem pomocniczym prymasa Jana Wężyka i koadiutorem biskupa łuckiego Bogusława Radoszewskiego. W 1633 wziął udział w głośnej legacji kanclerza wielkiego koronnego Jerzego Ossolińskiego do Rzymu.

Biskupstwo łuckie objął 19 czerwca 1638. 9 czerwca 1641 przeprowadził synod diecezjalny w Łucku. Za jego rządów, podczas powstania Chmielnickiego, diecezja łucka została poważnie zniszczona. W 1643 wyznaczony został senatorem rezydentem[2].

Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 31 lipca 1648 roku[3]. Podpisał pacta conventa Jana II Kazimierza Wazy w 1648 roku[4].

Zmarł wiosną 1654 w Janowie Podlaskim. Pochowany został w kościele Karmelitów Bosych św. Michała Archanioła w Krakowie (świątynia dziś nieistniejąca) przez swego brata Piotra, biskupa krakowskiego.

Bibliografia edytuj

  • Nitecki P., Biskupi Kościoła katolickiego w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000, s. 111.
  • Prokop K.R., Sylwetki biskupów łuckich, Biały Dunajec – Ostróg 2001, s. 94–101.
  • Andrzej Gembicki [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-01-09] (ang.).

Przypisy edytuj

  1. J. Korytkowski, Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych, t. II, Gniezno 1883, s. 57.
  2. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 38.
  3. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 85.
  4. Porządek na seymie walnym elekcyey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego aktu elekcyey należące, vchwalony y postanowiony roku Pańskiego M.DC.XLVIII, dnia VI października, s. 19.