Andrzej Krzysztof Wróblewski
Andrzej Krzysztof Wróblewski właśc. Andrzej Krzysztof Fejgin (ur. 2 lipca 1935 w Wilnie, zm. 13 stycznia 2012 w Warszawie[1][2]) – polski dziennikarz i publicysta.
| Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1935 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 stycznia 2012 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
dziennikarz, publicysta |
| Alma Mater | |
| Pracodawca | |
| Rodzice |
Andrzej, Wanda Feyn z Piotrowiczów |
| Małżeństwo |
Agnieszka |
| Dzieci |
Życiorys
edytujUrodził się w żydowskiej rodzinie Andrzeja Fejgina (1909–1994)[3], od 1940 Andrzeja Wróblewskiego[4], dziennikarza, krytyka teatralnego, i Wandy Feyn z Piotrowiczów (1911–1997), od 1940 Wandy Wróblewskiej, reżyserki, założycielki i dyrektorki Teatru Ziemi Mazowieckiej[5]. Podczas okupacji niemieckiej ukrywali się pod przybranym nazwiskiem Wróblewscy, a rodzice będąc w konspiracji pomagali także innym Żydom w ukrywaniu się[6].
Ukończył studia na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego w 1956[1]. Był członkiem Związku Młodzieży Polskiej[7]. Po dyplomie współpracował z dziennikiem „Sztandar Młodych”[8], rok później nawiązał współpracę z tygodnikiem „Polityka”, w którym spędził większość zawodowego życia[1]. Cenzura często konfiskowała jego teksty, w Czarnej księdze cenzury, opublikowanej za granicą, jego artykuł jest przytoczony jako jeden z dwóch przykładów wzorcowej konfiskaty tego urzędu[8].
W radiowej Trójce jako jeden z komentatorów brał udział w przeglądzie wydarzeń tygodnia „Peryskop”. Po porozumieniach gdańskich, w 1981, wspólnie z Danielem Passentem przeprowadził pierwszy wywiad z Lechem Wałęsą dla prasy oficjalnej[9].
Po wprowadzeniu stanu wojennego na wniosek Jerzego Urbana nie został poddany weryfikacji, jednak wystąpił przeciwko decyzji zespołu redakcyjnego „Polityki”[10] i odszedł z tego tygodnika[11].
W latach 1984–1989 pracował dla miesięcznika „Zarządzanie”, a także był redaktorem naczelnym tygodnika „Gazeta Bankowa”, potem dziennika „Nowa Europa”[8]. Po 1990 prowadził autorski program publicystyczny w I Programie TVP pod nazwą „Kontrapunkt”[12]. W 1996 wrócił do „Polityki” na stanowisko komentatora[11].
W 2004, gdy wycofał się z czynnego życia zawodowego i społecznego, został nazwany „legendarną postacią polskiej publicystyki”[13].
Trzykrotnie był stypendystą w Stanach Zjednoczonych: w 1972 stypendium Fulbrighta, w 1982 – roczne stypendium Nieman Fellow na Uniwersytecie Harvarda i w 1989 półroczne stypendium Woodrowa Wilsona w Waszyngtonie[8].
Mąż dziennikarki Agnieszki Marii z Barlińskich (1933–2024), ojciec Tomasza, który także jest dziennikarzem.
Zmarł w Warszawie, pochowany 20 stycznia 2012 na cmentarzu Wojskowym na Powązkach[14] (kwatera B 43-3-23)[15].
Dorobek
edytujReporterski dorobek Andrzeja K. Wróblewskiego znalazł się także w wydaniach książkowych, m.in.:
- Niedziela w sobotę – wyd. „Książka i Wiedza” 1964 rok,
- Złote ręce – wyd. „Czytelnik” 1966,
- Na głębsze wody – wyd. „Czytelnik” 1975,
- Trudno zmienić skórę – Wydawnictwo Literackie 1978,
- Historia parzy w stopy – Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1982,
- W jaskini lwa – Zarządzanie i Bankowość – 1989,
- Polska na kółkach wyd. „Iskry” 1989.
Cztery książki napisał wspólnie z żoną Agnieszką Wróblewską:
- Chłopi-robotnicy – „Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza” 1962,
- Wypłata za rozum wyd. „Iskry” – 1965
- Dyplom w herbie – wyd. „Czytelnik” 1972
- Zgoda na wyjazd – wyd. „Iskry” 1989
Był autorem scenariusza do filmu fabularnego Rdza w reżyserii Romana Załuskiego (1981)[16][17] i filmu dokumentalnego – Powiatowy Prometeusz (1968)[18] zrealizowanego przez Wincentego Ronisza. W latach 60. i 70. XX w. pisał komentarze do kronik filmowych i filmów dokumentalnych[19].
W 2002 na łamach „Polityki” opublikował tekst „Ołów w butach”[20], w którym opisuje życie człowieka dotkniętego chorobą Parkinsona.
Nagrody
edytuj- III nagroda w Ogólnopolskim Konkursie na reportaż prasowy o tematyce związanej z budową Portu Północnego (1974)[21]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Nie żyje Andrzej Krzysztof Wróblewski. rp.pl, 2012-01-13. [dostęp 2014-10-05].
- ↑ Andrzej Krzysztof Wróblewski. Filmweb.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
- ↑ Andrzej Wróblweski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2025-02-13].
- ↑ A. Wróblewski: Być Żydem, 1993.
- ↑ Wanda Wróblewska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2025-02-13].
- ↑ Wanda Wróblewska – Biografia e-teatr.pl.
- ↑ Tadeusz Rutkowski, Na styku nauki i polityki. Uniwersytet Warszawski w PRL 1944–1989, [w:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, red. Piotr M. Majewski, Warszawa 2016, s. 438.
- ↑ a b c d Daniel Passent. Wróbel. „Polityka”. 2842, s. 94, 2012-01-18. Warszawa: Polityka Sp. z o.o. S.K.A.. ISSN 0032-3500.
- ↑ Plan rozmowy układamy wspólnie. „Polityka”. 44, 1980-11-01. Warszawa: Polityka Sp. z o.o. S.K.A.. ISSN 0032-3500.
- ↑ G. Majchrzak: Nagroda za zwalczanie „Solidarności”. Rzeczpospolita, 2007-01-03. [dostęp 2014-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ a b Wiesław Władyka: Polityka i jej ludzie. Warszawa: Polityka, 2007. ISBN 978-83-922734-5-5.
- ↑ Andrzej Lubowski: Zmarł Andrzej Krzysztof Wróblewski. wyborcza.pl, 2012-01-13. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
- ↑ Kronika klubowa Business Center Club, styczeń 2004. bcc.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-31)]. [wersja archiwalna z roku 2008, dostęp 2014-09-04].
- ↑ Daniel Passent, Andrzej Krzysztof Wróblewski (1935–2012) [online], www.polityka.pl, 2012 [dostęp 2025-02-13].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna [online], Warszawskie cmentarze [dostęp 2022-01-23].
- ↑ RDZA. FilmPolski.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
- ↑ Rdza. Filmweb.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
- ↑ Powiatowy Prometeusz. FilmPolski.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
- ↑ Andrzej Krzysztof Wróblewski. FilmPolski.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
- ↑ Andrzej Krzysztof Wróblewski. Ołów w butach. „Polityka”. 2842, s. 92–93, 2012-01-18. Warszawa: Polityka. ISSN 0032-3500.
- ↑ Rozstrzygnięcie konkursu. „Miesięcznik Kulturalny „Litery””. Rok XIII Nr 3 (147), s. 5, marzec1974. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”. [dostęp 2025-02-13].
Bibliografia
edytuj- Historia Trójki rok po roku [dostęp 2014-10-05]
- Majchrzak Grzegorz, Nagroda za zwalczanie „Solidarności”, „Rzeczpospolita”, 3 stycznia 2007. rzeczpospolita.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-14)]. [dostęp 2014-10-05]
- Portret rodziny Wróblewskich. fotografika.i-csa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-05)]. [wersja archiwalna z roku 2013, dostęp 2014-10-05]
- Władyka Wiesław, Historia Polityki w odcinkach: Narodziny, „Polityka”, 28 lutego 2007 [dostęp 2009-05-27][martwy link]