Andrzej Krzysztof Wróblewski

polski dziennikarz

Andrzej Krzysztof Wróblewski właśc. Andrzej Krzysztof Fejgin (ur. 2 lipca 1935 w Wilnie, zm. 13 stycznia 2012 w Warszawie[1][2]) – polski dziennikarz i publicysta.

Andrzej Krzysztof Wróblewski
Andrzej Krzysztof Fejgin
Data i miejsce urodzenia

2 lipca 1935
Wilno

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 2012
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

dziennikarz, publicysta

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Pracodawca

Polityka

Rodzice

Andrzej, Wanda Feyn z Piotrowiczów

Małżeństwo

Agnieszka

Dzieci

Tomasz Wróblewski

Życiorys

edytuj

Urodził się w żydowskiej rodzinie Andrzeja Fejgina (1909–1994)[3], od 1940 Andrzeja Wróblewskiego[4], dziennikarza, krytyka teatralnego, i Wandy Feyn z Pio­trowiczów (1911–1997), od 1940 Wandy Wróblewskiej, reżyserki, założycielki i dyrektorki Teatru Ziemi Mazowieckiej[5]. Podczas okupacji niemieckiej ukrywali się pod przybranym nazwiskiem Wróblewscy, a rodzice będąc w konspiracji pomagali także innym Żydom w ukrywaniu się[6].

Ukończył studia na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego w 1956[1]. Był członkiem Związku Młodzieży Polskiej[7]. Po dyplomie współpracował z dziennikiem „Sztandar Młodych[8], rok później nawiązał współpracę z tygodnikiem „Polityka”, w którym spędził większość zawodowego życia[1]. Cenzura często konfiskowała jego teksty, w Czarnej księdze cenzury, opublikowanej za granicą, jego artykuł jest przytoczony jako jeden z dwóch przykładów wzorcowej konfiskaty tego urzędu[8].

W radiowej Trójce jako jeden z komentatorów brał udział w przeglądzie wydarzeń tygodnia „Peryskop”. Po porozumieniach gdańskich, w 1981, wspólnie z Danielem Passentem przeprowadził pierwszy wywiad z Lechem Wałęsą dla prasy oficjalnej[9].

Po wprowadzeniu stanu wojennego na wniosek Jerzego Urbana nie został poddany weryfikacji, jednak wystąpił przeciwko decyzji zespołu redakcyjnego „Polityki”[10] i odszedł z tego tygodnika[11].

W latach 1984–1989 pracował dla miesięcznika „Zarządzanie”, a także był redaktorem naczelnym tygodnika „Gazeta Bankowa”, potem dziennika „Nowa Europa[8]. Po 1990 prowadził autorski program publicystyczny w I Programie TVP pod nazwą „Kontrapunkt”[12]. W 1996 wrócił do „Polityki” na stanowisko komentatora[11].

W 2004, gdy wycofał się z czynnego życia zawodowego i społecznego, został nazwany „legendarną postacią polskiej publicystyki”[13].

Trzykrotnie był stypendystą w Stanach Zjednoczonych: w 1972 stypendium Fulbrighta, w 1982 – roczne stypendium Nieman Fellow na Uniwersytecie Harvarda i w 1989 półroczne stypendium Woodrowa Wilsona w Waszyngtonie[8].

Mąż dziennikarki Agnieszki Marii z Barlińskich (1933–2024), ojciec Tomasza, który także jest dziennikarzem.

Zmarł w Warszawie, pochowany 20 stycznia 2012 na cmentarzu Wojskowym na Powązkach[14] (kwatera B 43-3-23)[15].

Dorobek

edytuj

Reporterski dorobek Andrzeja K. Wróblewskiego znalazł się także w wydaniach książkowych, m.in.:

  • Niedziela w sobotę – wyd. „Książka i Wiedza” 1964 rok,
  • Złote ręce – wyd. „Czytelnik” 1966,
  • Na głębsze wody – wyd. „Czytelnik” 1975,
  • Trudno zmienić skórę – Wydawnictwo Literackie 1978,
  • Historia parzy w stopy – Młodzieżowa Agencja Wydawnicza 1982,
  • W jaskini lwa – Zarządzanie i Bankowość – 1989,
  • Polska na kółkach wyd. „Iskry” 1989.

Cztery książki napisał wspólnie z żoną Agnieszką Wróblewską:

  • Chłopi-robotnicy – „Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza” 1962,
  • Wypłata za rozum wyd. „Iskry” – 1965
  • Dyplom w herbie – wyd. „Czytelnik” 1972
  • Zgoda na wyjazd – wyd. „Iskry” 1989

Był autorem scenariusza do filmu fabularnego Rdza w reżyserii Romana Załuskiego (1981)[16][17] i filmu dokumentalnego – Powiatowy Prometeusz (1968)[18] zrealizowanego przez Wincentego Ronisza. W latach 60. i 70. XX w. pisał komentarze do kronik filmowych i filmów dokumentalnych[19].

W 2002 na łamach „Polityki” opublikował tekst „Ołów w butach”[20], w którym opisuje życie człowieka dotkniętego chorobą Parkinsona.

Nagrody

edytuj
  • III nagroda w Ogólnopolskim Konkursie na reportaż prasowy o tematyce związanej z budową Portu Północnego (1974)[21]

Przypisy

edytuj
  1. a b c Nie żyje Andrzej Krzysztof Wróblewski. rp.pl, 2012-01-13. [dostęp 2014-10-05].
  2. Andrzej Krzysztof Wróblewski. Filmweb.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
  3. Andrzej Wróblweski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2025-02-13].
  4. A. Wróblewski: Być Żydem, 1993.
  5. Wanda Wróblewska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2025-02-13].
  6. Wanda Wróblewska – Biografia e-teatr.pl.
  7. Tadeusz Rutkowski, Na styku nauki i polityki. Uniwersytet Warszawski w PRL 1944–1989, [w:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, red. Piotr M. Majewski, Warszawa 2016, s. 438.
  8. a b c d Daniel Passent. Wróbel. „Polityka”. 2842, s. 94, 2012-01-18. Warszawa: Polityka Sp. z o.o. S.K.A.. ISSN 0032-3500. 
  9. Plan rozmowy układamy wspólnie. „Polityka”. 44, 1980-11-01. Warszawa: Polityka Sp. z o.o. S.K.A.. ISSN 0032-3500. 
  10. G. Majchrzak: Nagroda za zwalczanie „Solidarności”. Rzeczpospolita, 2007-01-03. [dostęp 2014-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  11. a b Wiesław Władyka: Polityka i jej ludzie. Warszawa: Polityka, 2007. ISBN 978-83-922734-5-5.
  12. Andrzej Lubowski: Zmarł Andrzej Krzysztof Wróblewski. wyborcza.pl, 2012-01-13. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
  13. Kronika klubowa Business Center Club, styczeń 2004. bcc.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-31)]. [wersja archiwalna z roku 2008, dostęp 2014-09-04].
  14. Daniel Passent, Andrzej Krzysztof Wróblewski (1935–2012) [online], www.polityka.pl, 2012 [dostęp 2025-02-13].
  15. Wyszukiwarka cmentarna [online], Warszawskie cmentarze [dostęp 2022-01-23].
  16. RDZA. FilmPolski.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
  17. Rdza. Filmweb.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
  18. Powiatowy Prometeusz. FilmPolski.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
  19. Andrzej Krzysztof Wróblewski. FilmPolski.pl. [dostęp 2014-11-03]. (pol.).
  20. Andrzej Krzysztof Wróblewski. Ołów w butach. „Polityka”. 2842, s. 92–93, 2012-01-18. Warszawa: Polityka. ISSN 0032-3500. 
  21. Rozstrzygnięcie konkursu. „Miesięcznik Kulturalny „Litery””. Rok XIII Nr 3 (147), s. 5, marzec1974. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”. [dostęp 2025-02-13]. 

Bibliografia

edytuj