Wikipedia

Andrzej Poczobut

białoruski dziennikarz polskiego pochodzenia

Andrzej Poczobut (biał. Андрэй Пачобут, Andrej Paczobut, ur. 16 kwietnia 1973 w Brzostowicy Wielkiej) – polsko-białoruski dziennikarz, publicysta i bloger związany z Grodnem, działacz mniejszości polskiej na Białorusi i więzień polityczny.

Andrej Poczobut
Андрэй Пачобут
Ilustracja
Andrzej Poczobut (2013)
Data i miejsce urodzenia

16 kwietnia 1973
Brzostowica Wielka

Zawód, zajęcie

dziennikarz

Alma Mater

Grodzieński Uniwersytet Państwowy

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

ŻyciorysEdytuj

 
Andrzej Poczobut w 2005
 
Andrzej Poczobut i Maria Przełomiec podczas prezentacji książki „System Białoruś” w Warszawie, 23 października 2013
 
Andrzej Poczobut i Dzmitryj Hurniewicz na koncercie „Solidarni z Białorusią” w Warszawie, 12 kwietnia 2014

Urodził się 16 kwietnia 1973 w Brzostowicy Wielkiej. W 1998 ukończył studia na Wydziale Prawa Grodzieńskiego Uniwersytetu Państwowego im. Janki Kupały.

W latach 1999–2001 był wykładowcą prawa w Grodzieńskim Państwowym Koledżu Politechnicznym oraz w technikum prawa i biznesu. Następnie zajął się działalnością dziennikarską. Pracował m.in. w grodzieńskich gazetach „Pahonia”, „Dień”, „Miestnoje Wriemia”, „Głos znad Niemna” oraz ogólnokrajowym dzienniku niezależnym „Narodnaja Wola”. Pełnił funkcję Redaktora naczelnego „Magazynu Polskiego na uchodźstwie” – czasopisma Związku Polaków na Białorusi pod kierownictwem Anżeliki Orechwo (wcześniej Andżeliki Borys). Od 2006 korespondent „Gazety Wyborczej” w Grodnie.

Aktywny działacz ZPB od lat 90. XX w. Zawsze twardo opowiadał się za zachowaniem pełnej niezależności organizacji od władz w Mińsku, ale w ramach ustawodawstwa Białorusi. Obecnie pełni obowiązki przewodniczącego Rady Naczelnej ZPB nieuznawanej przez władze w Mińsku[1].

Należy do przeciwników prezydenta Białorusi Aleksandra Łukaszenki, którego reżim niejednokrotnie krytykował w swoich artykułach. Za działalność społeczną i dziennikarską wielokrotnie zatrzymywany i aresztowany[2][3][4].

Jest ekspertem od spraw związanych z historią służb specjalnych ZSRR na terenie Zachodniej Białorusi oraz działalnością AK na tych terenach.

Aresztowanie i proces w 2011Edytuj

18 marca 2011 prokuratura obwodu grodzieńskiego postawiła mu zarzut o znieważenie Aleksandra Łukaszenki w szeregu artykułów w „Gazecie Wyborczej” na portalu „Biełorusskij Partizan” oraz w swoim prywatnym blogu[5]. 6 kwietnia 2011 został zatrzymany na 72 godziny[6], gdy próbował wyjechać do Mińska, by wziąć udział w połączeniu (przez telełącze) z przedstawicielstwa Komisji Europejskiej z delegacją Parlamentu Europejskiego ds. Białorusi, a następnie został osadzony w areszcie śledczym[7]. 5 lipca 2011 sąd w Grodnie skazał Andrzeja Poczobuta na 3 lata więzienia w zawieszeniu na okres 2 lat[8]. 23 września 2013, po upływie dwuletniego okresu zawieszenia, sąd w Grodnie zdecydował o zwolnieniu Poczobuta z odbywania kary[9].

Aresztowanie i proces w 2012Edytuj

21 czerwca 2012 prokuratura obwodu grodzieńskiego po raz kolejny postawiła Andrzejowi Poczobutowi zarzut znieważenia Aleksandra Łukaszenki, którego miał się dopuścić w swoich publikacjach na białoruskich stronach internetowych „Biełorusskij Partizan” oraz „Karta'97”. W jego mieszkaniu przeprowadzono rewizję, a on sam został aresztowany i osadzony w grodzieńskim więzieniu[10]. Po dziewięciu dniach został on wypuszczony na wolność z zakazem opuszczania Grodna[11]. Andrzej Poczobut miał być sądzony z art. 367 cz. 2 kodeksu karnego, za co przewidziana jest kara do 5 lat więzienia[12]. W marcu 2013 komitet śledczy obwodu grodzieńskiego poinformował o umorzeniu dochodzenia[13].

Aresztowanie i proces w 2021Edytuj

Osobny artykuł: Prześladowania Polaków na Białorusi po 2020 roku.

Został ponownie aresztowany 25 marca 2021, Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josep Borrell potępił zatrzymanie[14]. 9 grudnia 2021 Sejm RP IX kadencji przyjął uchwałę „wzywającą reżim białoruski do zaprzestania represji wobec Andżeliki Borys i Andrzeja Poczobuta oraz innych więźniów politycznych”[15]. Podobną uchwałę Sejm przyjął 28 marca 2022[16].

Życie prywatneEdytuj

Jest synem Stanisława, krajoznawcy i publicysty, znawcy historii Grodzieńszczyzny[17], prowadzącego programy (w języku polskim) poświęcone tej tematyce w Telewizji Biełsat[18] i Radiu Racja[19].

Jest żonaty, ma córkę i syna.

PublikacjeEdytuj

  • System Białoruś, Gliwice, 2013.

NagrodyEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Struktura ZPB. Związek Polaków na Białorusi. [dostęp 2011-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-03)].
  2. ↑ Andrzej Poczobut aresztowany. Agencja Wydawniczo-Reklamowa Wprost Sp. z o.o., 2006-03-13. [dostęp 2011-11-11].
  3. ↑ Andrzej Poczobut na posterunku milicji. kresy24.pl, 2009-03-03. [dostęp 2011-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-04)].
  4. ↑ Korespondent „Gazety” na Białorusi skazany na 15 dni aresztu. Agora S.A., 2011-03-11. [dostęp 2011-11-11].
  5. ↑ Wacław Radziwinowicz: Boją się Poczobuta. Agora S.A., 2011-03-29. [dostęp 2011-11-11].
  6. ↑ Białoruś. Andrzej Poczobut jest zatrzymany na 72 godziny. Gremi Business Communication Sp. z o.o., 2011-04-07. [dostęp 2011-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].
  7. ↑ Andrzej Poczobut pozostanie w areszcie. Związek Polaków na Białorusi, 2011-04-09. [dostęp 2011-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-24)].
  8. ↑ Krzysztof Zasada: Andrzej Poczobut: Będę się odwoływał od wyroku. Radio Muzyka Fakty Sp. z o.o., 2011-07-05. [dostęp 2011-11-11].
  9. ↑ Białoruś: Andrzej Poczobut zwolniony z obowiązku odbywania kary. W: Raport Białoruś [on-line]. Polskie Radio S.A., 2013-09-23. [dostęp 2013-09-23].
  10. ↑ Wiktoria Kozłowska: Andrzej Poczobut w więzieniu. Związek Polaków na Białorusi, 2012-06-26. [dostęp 2012-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-21)].
  11. ↑ Agnieszka Kamińska: Andrzej Poczobut opuścił areszt. Usłyszał zarzut zniesławienia Łukaszenki. W: Raport Białoruś [on-line]. Polskie Radio S.A., 2012-06-30. [dostęp 2012-06-30].
  12. ↑ Małgorzata Wyrzykowska: „Zniesławienie prezydenta.” Przedstawiono zarzuty Andrzejowi Poczobutowi. Grozi mu do pięciu lat więzienia. wpolityce.pl, 2012-06-30. [dostęp 2012-06-30].
  13. ↑ Sprawa Andrzeja Poczobuta umorzona, Wyborcza.pl, 15 marca 2013 [dostęp 2013-09-23] [zarchiwizowane z adresu 2013-03-21].
  14. ↑ EU Demands Immediate Release Of Andżelika Borys, Andrzej Poczobut, All Political Prisoners, Karta'97, 25 marca 2021 [dostęp 2021-03-25] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-25] (ang.).
  15. ↑ M.P. z 2021 r. poz. 1166.
  16. ↑ Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 marca 2022 r. w sprawie uwolnienia bezprawnie zatrzymanych liderów Związku Polaków na Białorusi Andżeliki Borys i Andrzeja Poczobuta (M.P. z 2022 r. poz. 368).
  17. ↑ Stanisław – ojciec Andrzeja. Polskie Radio S.A., 2011-11-22. [dostęp 2012-09-07].
  18. ↑ Nowy program dla Polaków na Białorusi. Biełsat TV, 2011-03-10. [dostęp 2015-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-22)].
  19. ↑ „Znad Niemna i Berezyny” na falach Radia Racyja. kresy24.pl, 2012-07-18. [dostęp 2012-09-07].
  20. ↑ У Гродне журналіст атрымаў узнагароду за Армію Краёву. represii-by.info, 2009-01-18. [dostęp 2009-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-30)].
  21. ↑ Nagroda im. Witolda Hulewicza dla Stanisława Nyczaja, Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, 8 grudnia 2010 [dostęp 2010-12-08].
  22. ↑ Poczobut z prestiżową nagrodą dla dziennikarzy. „Wyraz solidarności z uczciwymi”. Agora S.A., 2011-11-17. [dostęp 2011-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-19)].
  23. ↑ MediaTory 2011 rozdane!. mediatory.pl, 2011-12-03. [dostęp 2011-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-29)].
  24. ↑ Andrzej Poczobut Dziennikarzem Roku 2011. press.pl, 2011-12-14. [dostęp 2011-12-14].

BibliografiaEdytuj

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrzej_Poczobut&oldid=67427614”