Brytyjska odmiana języka angielskiego

odmiana języka angielskiego
(Przekierowano z Angielszczyzna brytyjska)

Brytyjska odmiana języka angielskiego (ang. British English, BE) – odmiana języka angielskiego używana w Wielkiej Brytanii. W precyzyjniejszym rozumieniu:

  • jedna ze standardowych form języka angielskiego (obok amerykańskiej), stosowana w nauczaniu tego języka, wykorzystująca brytyjskie konwencje ortograficzne, zaś w zakresie wymowy opierająca się na tzw. Received Pronunciation. Standard ten określany jest również jako „BBC English”. Poza Wielką Brytanią cieszy się popularnością również w Irlandii, Australii i Nowej Zelandii.
  • zbiorcze określenie wszystkich wariantów języka angielskiego używanych na terenie Wielkiej Brytanii, w odróżnieniu od pozostałych odmian tego języka. Taką definicję podaje m.in. Oxford English Dictionary. Angielszczyzna brytyjska w formie mówionej jest wewnętrznie bardziej zróżnicowana niż inne jej odmiany używane na świecie[1]. Nie istnieje żadna instytucja regulująca język, tak że pod względem formalnym żadna odmiana dialektalna nie jest bardziej uprzywilejowana od innych, lecz pewnym prestiżem cieszy się Received Pronunciation jako socjolekt ponadregionalny, związany jednak w ogólnym odczuciu z wyższymi klasami społecznymi. Trzeba jednak zaznaczyć, że zaledwie 2% Brytyjczyków posługuje się na co dzień tą odmianą[2]. W ostatnim czasie na znaczeniu zyskuje odmiana zwana Estuary English[3].

Dialekty

edytuj

Dialekty brytyjskie zasadniczo dzieli się na odmiany w samej Anglii oraz te używane w Walii i Szkocji. Dialekty z terenu Anglii dzielą się z kolei na kilka grup[4]:

Słownictwo brytyjskie a amerykańskie

edytuj
Język polski Angielszczyzna brytyjska Angielszczyzna amerykańska
winda lift elevator
bagażnik (w samochodzie) boot trunk
maska (w samochodzie) bonnet hood
kaszanka black pudding blood sausage
błotnik mudguard fender
majtki pants underwear
ciężarówka lorry truck
cysterna tanker tank truck
piłka nożna football soccer
komisariat policji police station police department
remiza strażacka fire station fire department
tłumik (w pistolecie) silencer muffler
toaleta lavatory, toilet rest room
wyjście way out exit
kolejka ludzi queue line
wózek na zakupy shopping trolley shopping cart
metro underground, tube subway
wiadukt flyover overpass
parking car park parking lot
autostrada motorway highway, freeway
benzyna petrol gas, gasoline
stacja paliwowa filling/petrol station gas station
bankomat cash machine/point, dispenser ATM (Automated Teller Machine)
pobocze, chodnik pavement sidewalk
jesień autumn fall
puszka tin can
emeryt pensioner senior citizen
kolej railway railroad
przejście podziemne subway underground passage
mieszkanie flat apartment
smycz lead leash
zły (na kogoś) angry mad
plaster patch band-aid
Ostatki Pancake Day Shrove Tuesday
torebka (damska) handbag purse
portmonetka purse billfold
piętro floor, storey story
mikser food mixer, liquidizer blender
sokowirówka juice extractor juicer
kogut cock rooster
gniazdko elektryczne socket, mains electrical outlet
gabinet kosmetyczny beauty salon parlor
kubeł na śmieci dustbin, bin garbage can
kran tap faucet
film film movie
kino cinema (movie) theater
gabinet surgery office
sklep shop store
skrzynka pocztowa letter-box mailbox
apteka pharmacy, chemist’s drugstore
budka telefoniczna phone booth call box, (tele)phone box
brat (rel.) neighbour fellowman
pionek draughtman checker
cukierek sweet candy
ciasteczko biscuit cookie
frytki (potato) chips French fries
zamek błyskawiczny zip fastener zipper
spodnie trousers pants
podkoszulek vest undershirt
kamizelka waistcoat vest
sąsiad neighbour neighbor
organizować organise organize
analizować analyse analyze
katalog catalogue catalog
aneks annexe annex
anemia anaemia anemia
opona tyre tire
środek centre center
teatr theatre theater
pług plough plow
pączek doughnut donut
czek cheque check
krawężnik kerb curb
przeciąg draught draft
piżama pyjamas pajamas
kolor colour color
port harbour harbor
zachowanie behaviour behavior
honor honour honor
szary grey gray
czipsy crisps chips
aluminium aluminium aluminum
pasmanteria haberdashery dry goods
chodnik footpath sidewalk
dżem jam jelly
pielucha nappy diaper
smoking smoking tux, tuxedo

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. The G2 guide to regional English | UK news | The Guardian [online], www.guardian.co.uk [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  2. Received Pronunciation [online], www.bl.uk [dostęp 2017-11-22].
  3. Paweł Rogaliński: British Accents: Cockney, RP, Estuary English. Łódź: 2011, s. 10-11. ISBN 978-83-272-3282-3.
  4. Crystal 1995 ↓, s. 318-328.

Bibliografia

edytuj
  • British Phrasebook, Elizabeth Bartsch-Parker, wyd. 1st ed, Hawthorn, Vic.: Lonely Planet, 1999, ISBN 0-86442-484-1, OCLC 41018385.
  • McArthur T. (2002). Oxford Guide to World English. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-866248-3 hardback, ISBN 0-19-860771-7 paperback.
  • Melvyn Bragg, The Adventure of English, London: Sceptre, 2004, ISBN 0-340-82993-1, OCLC 55800504.
  • Pam Peters, The Cambridge Guide to English Usage, Cambridge: Cambridge University Press, 2004, ISBN 0-521-62181-X, OCLC 55971476.
  • Simpson J. (red.) (1989). Oxford English Dictionary, 2nd edition. Oxford: Oxford University Press.
  • David Crystal, The Cambridge Encyclopaedia of the English Language, Cambridge: Cambridge University Press, 1995, ISBN 0-521-40179-8.

Linki zewnętrzne

edytuj