Zatoczek białowargi

(Przekierowano z Anisus leucostomus)

Zatoczek białowargi (Anisus leucostoma) – palearktyczny gatunek słodkowodnego ślimaka płucodysznego z rodziny zatoczkowatych (Planorbidae).

Zatoczek białowargi
Anisus leucostoma
(Millet, 1813)
Ilustracja
Muszle
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

płucodyszne

Rząd

nasadooczne

Rodzina

zatoczkowate

Rodzaj

Anisus

Gatunek

zatoczek białowargi

Synonimy
  • Planorbis leucostoma Millet, 1813
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Taksonomia edytuj

W literaturze zachodniej jest opisywany pod nazwą Anisus leucostoma[1][2], a w polskojęzycznej Anisus leucostomus[3]. Wielu malakologów nie akceptuje wyodrębniania tego gatunku traktując go jako synonim Anisus septemgyratus[1][3].

Występowanie edytuj

Zasięg jego występowania obejmuje Europę, północną Turcję i północny Iran oraz zachodnią i środkową Syberię. Według niektórych źródeł nie stwierdzono jego obecności w Finlandii i Estonii[2], czemu przeczą dane IUCN[1].

Zatoczek białowargi zasiedla małe zbiorniki wody stojącej, głównie na bagnach i torfowiskach, także okresowo zalewane, zanikające. W zbiornikach okresowych jest gatunkiem charakterystycznym. Spotykany głównie na równinach, ale – w przeciwieństwie do Anisus spirorbis – występuje również na obszarach górzystych (do 1800 m w Szwajcarii)[2]. W Polsce jest gatunkiem pospolitym[3].

Budowa edytuj

Muszla o wymiarach 1,4–1,5 × 6–7 mm, zwykle brązowa, bardzo lśniąca. Jej górna powierzchnia jest zwykle spłaszczona. Skręty są lekko wypukłe, w liczbie 6–6,5. Ostatni skręt nie jest szerszy od poprzedniego, ale szerszy niż u A. septemgyratus i węższy niż u A. spirorbis[2].

Biologia i ekologia edytuj

Wykazuje wybitną odporność na wysychanie, co pozwala mu przetrwać okres suszy[3]. Rozmnaża się od kwietnia do września[2]. Jest nosicielem wielu gatunków przywr, m.in.: Australapatemon burti, A. minor, Gigantobilharzia suebica i Echinoparyphium pseudorecurvatum[1].

Zagrożenia i ochrona edytuj

W wielu regionach Europy jest zagrożony z powodu utraty siedlisk[2]. W pozostałych obszarach zasięgu jest szeroko rozprzestrzeniony, lokalnie występuje licznie[1], a nawet masowo.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Anisus leucostoma, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  2. a b c d e f F. Welter-Schultes: Species summary for Anisus leucostoma. [w:] AnimalBase. Early zoological literature [on-line]. AnimalBase Project Group, 2010. [dostęp 2012-08-21]. (ang.).
  3. a b c d Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 389, 420. ISBN 978-83-88147-09-8.