Anna Raźny
Anna Józefa Raźny (ur. 2 lutego 1944 w Batowicach) – polska rosjoznawczyni i kulturoznawczyni, politolog i polityk, była dyrektor Instytutu Rosji i Europy Wschodniej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
| Data i miejsce urodzenia |
2 lutego 1944 |
|---|---|
| Przewodniczący Rady Politycznej Ligi Polskich Rodzin | |
| Okres |
od 25 października 2009 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik |
Maciej Giertych (p.o.) |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Wykształcenie i działalność naukowa edytuj
Ukończyła filologię rosyjską na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1976 uzyskała stopień doktora za pracę Polska rusycystyka historycznoliteracka lat 1918–1939. Orientacje metodologiczne. W tym samym roku objęła stanowisko adiunkta w Instytucie Filologii Rosyjskiej UJ. W 1988 uzyskała stopień doktora habilitowanego z dziedziny filologii rosyjskiej na podstawie pracy pod tytułem Fiodor Dostojewski – filozofia człowieka a problemy poetyki. Od 1999 pracuje na stanowisku profesora nauk humanistycznych UJ, a od 2000 jest profesorem nadzwyczajnym uczelni.
Zajmuje się naukowo literaturą rosyjską XIX i początku XX wieku, stosunkiem inteligencji rosyjskiej wobec utopii społecznych oraz chrześcijańskiej wizji świata, totalitaryzmem w literaturze rosyjskiej i literaturą obozową.
Pełniła funkcję kierownika Katedry Rosyjskiej Kultury Nowożytnej oraz dyrektora Instytutu Rosji i Europy Wschodniej UJ. Od października 2004 prowadzi regularne wykłady na Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, zasiada również w jej radzie naukowej. Jest członkiem Zespołu Wspierania Radia Maryja oraz częstym gościem w Telewizji Trwam i Radiu Maryja, gdzie występuje jako ekspert ds. polityki międzynarodowej oraz Rosji.
Od 1976 jest członkiem Komisji Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, zasiada również w Komisji Kultury Słowian Polskiej Akademii Umiejętności (od 2002). Od 1986 do 2002 należała do International Dostoevsky Society.
Działalność polityczna edytuj
W wyborach w 1991 bez powodzenia ubiegała się o mandat poselski z ramienia Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego w województwie krakowskim[1], w drugiej połowie lat 90. była związana z Ruchem Odbudowy Polski, kandydowała na senatora z jego ramienia w wyborach w 1997 (otrzymała 154 802 głosy, zajmując trzecie miejsce spośród dziewięciu kandydatów[2]). W wyborach parlamentarnych w 2005 bezskutecznie ubiegała się o mandat senatorski z ramienia Ligi Polskich Rodzin w okręgu Kraków[3]. Dwa lata później otwierała listę wyborczą partii w okręgu toruńskim[4]. Potem była członkinią LPR. 25 października 2008 została przewodniczącą Rady Politycznej tej partii[5]. 20 marca 2010 została odwołana z tej funkcji[6].
W maju 2014 podpisała list (wraz z Zygmuntem Wrzodakiem) skierowany do prezydenta Rosji Władimira Putina z prośbą, aby bronił Słowian i chrześcijan przed „unioeuropejskim zepsuciem”, popierając aneksję Krymu przez Rosję[7]. W wielu środowiskach list ten został odebrany jako zdrada Unii Europejskiej.
W 2015 współtworzyła partię Jedność Narodu (wyrejestrowaną w 2017) i zasiadła w jej radzie krajowej. W kwietniu 2022 w czasopiśmie Myśl Polska ukazał się tekst Anny Raźny, w którym już po agresji Rosji na Ukrainę uznała, że tocząca się na Ukrainie wojna jest wojną nowej cywilizacji (...), z chrześcijańską, którą reprezentuje Moskwa[7].
Odznaczenia edytuj
W 2005, za wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi[8]. W 2011 została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej, za osiągnięcia w działalności dydaktycznej i społecznej[9].
Wybrane publikacje edytuj
- Fiodor Dostojewski – filozofia człowieka a problemy poetyki, Kraków 1988
- Słowianie wschodni. Duchowość, mentalność, kultura (wraz z Danutą Piwowarską), Kraków 1997
- Literatura wobec zniewolenia totalitarnego. Warłama Szałamowa Świadectwo prawdy, Kraków 1999
Przypisy edytuj
- ↑ Wyniki wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 27 października 1991 roku. Cz. 1. Wyniki głosowania w okręgach wyborczych, Państwowa Komisja Wyborcza, Warszawa 1991, s. 320.
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 621.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005.
- ↑ Toruń: Prof. Anna Raźny na czele listy LPR, portal money.pl z 26 września 2007. money.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)].
- ↑ Prof. Anna Raźny przewodniczącą Rady Politycznej LPR, strona LPR z 25 października 2008.
- ↑ Odwołanie przewodniczącej Rady Politycznej LPR, strona LPR z 20 marca 2010.
- ↑ a b Jakub Krzywiecki, Krakowska profesor chwali Moskwę. „Reprezentuje cywilizację chrześcijańską”. = 2022-04-21 [online], wydarzenia.interia.pl, 21 kwietnia 2022 (pol.).
- ↑ M.P. z 2005 r. nr 75, poz. 1046.
- ↑ Ordery dla zasłużonych wykładowców i pracowników naukowym UJ, portal prezydent.pl z 1 października 2011.
Bibliografia edytuj
- Nota biograficzna na stronie Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu
- Informacje na stronie Instytutu Rosji i Europy Wschodniej
- Prof. dr hab. Anna Raźny, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2009-02-18].[martwy link]