Anneliese Michel

niemiecka katoliczka

Anneliese Michel (ur. 21 września 1952 w Leiblfing, zm. 1 lipca 1976 w Klingenbergu nad Menem) – niemiecka katoliczka poddawana wielu egzorcyzmom.

Anneliese Michel
Data i miejsce urodzenia

21 września 1952
Leiblfing

Data i miejsce śmierci

1 lipca 1976
Klingenberg am Main

Narodowość

niemiecka

Wyznanie

rzymskokatolickie

Wydarzenia z życia Michel stały się kanwą dla trzech filmów fabularnych: Egzorcyzmy Emily Rose (2005), Requiem (2006), Anneliese: The Exorcist Tapes (2011)[1] oraz filmu dokumentalnego Egzorcyzmy Anneliese Michel (2007).

Wczesne lata

edytuj

Anneliese Michel urodziła się w 1952 roku w niemieckiej miejscowości Leiblfing. Wychowała się w bardzo religijnej rodzinie, rodzice zaangażowani byli w działalność wspólnot religijnych odrzucających m.in. postanowienia Drugiego Soboru Watykańskiego. Jako nastolatka sypiała zimą na gołej podłodze, usiłując w ten sposób odkupić grzechy świata[2]. Po nasileniu się objawów mogących świadczyć o opętaniu bądź chorobie, zmuszona była odizolować się od przyjaciół i przerwać studia pedagogiczne, których nie ukończyła.

Leczenie

edytuj

W wieku 16 lat, kiedy uczęszczała do szkoły średniej zaczęła cierpieć na ataki epilepsji. Sąd rozpatrujący sprawę śmierci Anneliese ustalił, iż pierwszy atak padaczki miał nastąpić w 1969 roku[2]. Z uwagi na jego siłę i depresję, na którą zaczęła cierpieć, skierowano ją na leczenie szpitalne. Jesienią 1970 roku lekarze przyznali, że są bezsilni wobec braków postępów w leczeniu pomimo wykorzystania wszelkich dostępnych w tamtym czasie metod[3].

Wkrótce rozpoczęły się pojawiać u niej omamy, wedle jej relacji podczas modlitw widziała diabelskie twarze i słyszała głosy mówiące jej, iż została potępiona[2][3]. Jej zachowanie stało się trudne do wytłumaczenia. Anneliese piła swój mocz, spożywała muchy i pająki, żuła węgiel, klęła w obecności księży, odgryzała głowy martwym ptakom oraz zdarzyło się jej szczekać i wyć jak pies przez dwa dni[2][4][5]. Szczególną jej agresję wywoływały dewocjonalia: niszczyła krzyże i maryjne figurki, rozrywała różańce, rozlewała wodę święconą, nie mogła przełknąć podawanej jej hostii, nie mogła znieść ceremonii kościelnych[3].

W ostatnich latach życia – na jej ciele, w charakterystycznych miejscach na stopach i dłoniach – pojawiły się niegojące się rany i blizny mogące być uznane za stygmaty[6]. Sama Anneliese wyznała, iż doznaje objawień Najświętszej Marii Panny oraz Jezusa Chrystusa, którzy według niej podtrzymywali ją na duchu i zapewniali o tym, że zostanie świętą. Twierdziła także, że nawiedzały ją dusze zmarłych osób. Anneliese mówiła, że cierpi za kapłanów, w szczególności za tych, którzy nie wierzą w istnienie osobowego Szatana, oraz za młodzież niemiecką. Z zeznań ks. Ernsta Alta, kierownika duchowego Anneliese Michel, wynika że dziewczyna dobrowolnie przyjęła na siebie cierpienia związane z opętaniem, jako pokutę za grzechy innych ludzi (cierpienie ekspiacyjne). Cierpienia, jakich doświadczała, powodowały jednak, że pragnęła końca udręk i dlatego poddawała się egzorcyzmom.[potrzebny przypis]

Wystąpił u niej również cały szereg objawów fizycznych. Lekarze badający ją stwierdzili anomalie funkcjonowania mięśni szyi, które w wyniku dużej twardości uniemożliwiały połykanie. Napięcie mięśni rozszerzało się na klatkę piersiową i przeszkadzało jej w oddychaniu[4]. Obserwowano u niej nieproporcjonalnie dużą siłę fizyczną w stosunku do masy jej ciała. Jej partner, Peter Himsel zeznał, że widział jak jedną ręką rozgniotła jabłko. Świadkowie również zeznali, iż była zdolna rzucić dorosłym człowiekiem[4]. Anneliese w pewnym okresie życia dzień i noc była w nieustannym pobudzeniu, kiedy jej siły ulegały wyczerpaniu, już po dwóch godzinach była na nowo pobudzona, co miało się powtarzać wielokroć[4].

Egzorcyzmy

edytuj
 
Bp Josef Stangl (maj 1959), który udzielił pozwolenia na egzorcyzmy w całkowitej tajemnicy

Wedle doktryny katolickiej objawy mogły świadczyć o wystąpieniu u niej religijnego stanu wyjątkowego – opętania demonicznego[7], z tego też powodu, rodzice Anneliese w 1973 roku zwracali się do różnych egzorcystów o pomoc. Początkowo odmawiano udzielenia jej egzorcyzmu, tłumacząc, że powinna kontynuować leczenie farmakologiczne[3]. Pomimo tego była pod stałą opieką kapłanów i minęło 7 lat od wystąpienia pierwszych symptomów opętania, zanim we wrześniu 1975 roku biskup Würzburga Josef Stangl udzielił księdzu Arnoldowi Renzowi zgody na egzorcyzmy wg Rituale Romanum z 1614, jednocześnie nakazując zachowanie ścisłej tajemnicy[8].

Anneliese Michel egzorcyzmowało dwóch księży: proboszcz Ernst Alt oraz salwatorianin Arnold Renz. Większość przeprowadzonych egzorcyzmów została udokumentowana przez nagranie 51 taśm magnetofonowych[7]. Renz przeprowadził pierwszą sesję 24 września, po której Michel zaczęła odmawiać przyjmowania posiłków[2]. Od tego czasu rodzice na jej żądanie zaprzestali korzystania z konsultacji lekarskich i odtąd polegali wyłącznie na poleceniach egzorcystów. Od jesieni 1975 przez 10 miesięcy przeprowadzono 67 sesji egzorcystycznych, które odbywały się raz lub dwa razy w tygodniu i trwały do czterech godzin[9][potrzebny przypis].

Ostatni egzorcyzm miał miejsce 30 czerwca 1976 roku w Klingenbergu nad Menem, w czasie którego Anneliese otrzymała rozgrzeszenie od ks. Renza. Zmarła następnej nocy we śnie 1 lipca 1976 roku[7].

Śmierć

edytuj
 
Grób Anneliese na cmentarzu w Klingenberg am Main. Miejsce pochówku stało się miejscem pielgrzymek niemieckich katolików[10].

1 lipca 1976 Anneliese zmarła w swoim domu. Sekcja zwłok wykazała niedożywienie i odwodnienie, będące skutkiem głodzenia przez niemal rok trwania egzorcyzmów[11]. Dziewczyna ważyła 30 kg i miała zniszczone stawy kolanowe wskutek nieustannego klęczenia tak, że w ostatnim czasie nie była w stanie się samodzielnie poruszać, zachorowała też na zapalenie płuc[12].

Proces karny

edytuj

Sąd Krajowy w Aschaffenburgu uznał w wyroku z 1978 roku, że przyczyną śmierci Anneliese było zagłodzenie. W czasie procesu biegli lekarze interpretowali objawy jako skutek epilepsji oraz surowego religijnego wychowania w dzieciństwie i młodości. Prokurator stwierdził, że przed śmiercią dziewczyna mogła nie otrzymywać posiłków ani napojów nawet przez tydzień. Rodzice dziewczyny, a także dwaj duchowni egzorcyści, zostali uznani winnymi za nieumyślne spowodowanie śmierci poprzez „doprowadzenie dziewczyny do śmierci wskutek niedbalstwa”. Sąd wymierzył im kary sześciu miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na trzy lata[13]. Obrona podnosiła, że na zwłokach nie stwierdzono zwykle występujących symptomów (np. odleżyn).[potrzebny przypis]

Niektórzy twierdzą jednak, że prawdziwą przyczyną śmierci miałoby być przedawkowanie karbamazepiny [potrzebny przypis]

Ekshumacja

edytuj

W lutym 1978 rodzice doprowadzili do ekshumacji ciała córki, chcąc się przekonać czy ciało ulega rozkładowi, co świadczyć miałoby o tym, że jest uwolnione od wpływu szatana[2].

Opinie

edytuj

Ulrich Niemann, jezuicki duchowny i lekarz psychiatra, odnosząc się do sprawy powiedział: „jako lekarz muszę powiedzieć, że nie istnieje coś takiego jak opętanie. W moim odczuciu tacy pacjenci cierpią na schorzenia umysłowe. Niezbędna jest interwencja psychiatry. Modlę się wraz z nimi, jednak nie może to być jedyną pomocą”[2].

W obronie egzorcyzmów w tamtym czasie nie stanął żaden z niemieckich biskupów. Biskup diecezjalny Josef Stangl pozwolił na ten egzorcyzm, później jednak wydał (niezgodny z nauczaniem Kościoła Katolickiego) dokument stwierdzający, że szatan nie istnieje, a Anneliese nie była opętana[7].

Wedle mocno krytykowanej hipotezy ojca Marka Mularczyka OMI Anneliese Michel została wykorzystana przez szatana jako narzędzie i jej ofiara ekspiacyjna była dopełnieniem opętania[14].

Skutki

edytuj

Po procesie Anneliese, niemieccy biskupi oraz teolodzy powołali komisję, która zajęła się zbadaniem procedur egzorcystycznych, co poskutkowało w 1984 dokumentem przesłanym do Watykanu z prośbą o dokonanie modyfikacji. Głównym problemem, jaki niemiecki kler dostrzegł w procedurze egzorcystycznej była praktyka zwracania się do Szatana w sposób „bezpośredni” lub „nakazujący” – szkodliwość polegała na potwierdzaniu w ten sposób Szatanowi, że osoba egzorcyzmowana jest faktycznie opętana. Przepisy watykańskie zmieniono dopiero w 1999, pozostawiając jednak możliwość przemawiania bezpośrednio do domniemanych demonów władających osobą egzorcyzmowaną[2].

Przypisy

edytuj
  1. Anneliese: The Exorcist Tapes (2011). [dostęp 2016-02-03].
  2. a b c d e f g h What in God’s Name?!. The Washington Post, 2005-09-04. [dostęp 2010-11-25]. (ang.).
  3. a b c d The real Emily Rose. fototech.com, 2005. [dostęp 2010-11-24]. (ang.).
  4. a b c d prof. F. Goodman: Egzorcyzmy Anneliese Michel. Gdańsk: 2005, s. 134–136. ISBN 83-89862-39-5.
  5. prof. F. Goodman: Egzorcyzmy Anneliese Michel. Gdańsk: 2005, s. 68. ISBN 83-89862-39-5.
  6. Anneliese Michel – opętana święta. sanctus.pl. [dostęp 2010-11-24]. (pol.).
  7. a b c d Opętanie Anneliese Michel. katolik.pl, 2005. [dostęp 2010-11-24]. (pol.).
  8. Jane Fryer, Satan’s schoolgirl; Special Report / Convinced She Was Possessed by the Devil, This Girl’s Mother Called in a Team of Exorcists. When She Died in Agony Her Parents Were Both Charged with Killing Her. but Who Was Really to Blame for the Tragedy?, „Daily Mail”, 8 grudnia 2005, s. 56 [dostęp 2019-09-03] (ang.).
  9. The Washington Post, „The Washington Post, ISSN 0190-8286 [dostęp 2019-09-03] (ang.).
  10. Ben Kageyama, The Criminal Exorcism of Anneliese Michel [online], Medium, 7 października 2020 [dostęp 2021-03-20] (ang.).
  11. Religion: A Phenomenon of Fear, „Time”, 6 września 1976, ISSN 0040-781X [dostęp 2019-09-03] (ang.).
  12. Eric Borsje, Duitslands beroemdste horrorhuis afgebrand [online], HLN, 17 czerwca 2013 [dostęp 2019-09-03] (duń.).
  13. The Press-Courier – Wyszukiwanie w archiwum Wiadomości Google [online], news.google.com [dostęp 2019-09-03].
  14. Recenzja książki „Egzorcyzmy Anneliese Michel”.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj