António Gonçalves de Bandarra
António Gonçalves de Bandarra (ur. 1500, zm. 1556) – portugalski poeta i mistyk, szewc z zawodu[1].
.jpg) Posąg Antónia Gonçalvesa de Bandarra w jego rodzinnym mieście Trancoso | |
| Imię i nazwisko |
António Gonçalves Annes Bandarra |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci |
1556 |
| Narodowość |
portugalska |
| Język |
portugalski |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka |
renesans |
| Ważne dzieła | |
|
Paráfrase e Concordância de Algumas Profecias de Bandarra | |
Był autorem książki Paráfrase e Concordância de Algumas Profecias de Bandarra, wydanej w Paryżu w 1601 roku[1], znanej także jako Trovas do Bandarra[1], zawierającej rymowane przepowiednie (jak u Nostradamusa, do którego Bandarra jest często porównywany)[2]. Z powodu wydania tego zbioru autor został oskarżony przez portugalską inkwizycję[3] o herezję judaistyczną[1]. Jedną z przesłanek do postawienia zarzutów była jego znakomita znajomość Starego Testamentu[4]. Bandarra uniknął wyroku skazującego, ale dzieło znalazło się na Indeksie ksiąg zakazanych[1]. Był też zmuszony wyrzec się dalszych studiów nad Biblią i astrologią[4].
Wierszowane proroctwa poety stały się po wiekach inspiracją między innymi dla siedemnastowiecznego jezuickiego kaznodziei Antónia Vieiry[5][6] i najwybitniejszego przedstawiciela portugalskiego modernizmu, autora tomiku Mensagem, Fernanda Pessoi[1][7]. Przyczyniły się one do promocji legendy[8] króla Sebastiana[9], analogicznej do polskich podań o cudownym ocaleniu króla Władysława III Warneńczyka[10], która przerodziła się z czasem w ideologię sebastianizmu[11]. W proroctwach Bandarry po raz pierwszy pojawił się mit Quinto Império, czyli Piątego Cesarstwa[12].
W zbiorze Fernanda Pessoi Mensagem[13] znajduje się wiersz O Bandarra[14][15].
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d e f António Gonçalves de Bandarra (port.). Projecto Vercial. [dostęp 2016-11-18].
- ↑ José Maria Alves: Bandarra – sapateiro, poeta e profeta de vila de Trancoso (port.). homeoesp.org. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ Maria Ana T. Valdez: Historical Interpretations of the “Fifth Empire”: The Dynamics of Periodization from Daniel to António Vieira, S.J (ang.). books.google.pl. s. xvii. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ a b Historical Villages of Centro de Portugal (ang.). nelsoncarvalheiro.com. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ António Vieira, Portuguese author and diplomat (ang.). Encyclopaedia Britannica. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ Antonio Vieira (ang.). newadvent.org. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ António Gonçalves Annes Bandarra (1500–1556) (port.). terrasdeportugal.wikidot.com. [dostęp 2016-11-18].
- ↑ Plinio Degoes: Conversionary Compassion: Pope Francis and the Engaged Church (ang.). catholicinsight.com. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ Sebastian, king of Portugal (ang.). Encyclopaedia Britannica. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ Anna Gwozdowska: Król Warneńczyk żył jeszcze długo na ciepłej Maderze (pol.). polskatimes.pl. [dostęp 2016-11-18].
- ↑ Ewa Łukaszyk: Fernando Pessoa jako "nacjonalista mistyczny" : wizje narodowej tożsamości i historii w twórczości orto- i heteronimicznej. (pol.). ewa-lukaszyk.com. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ Janina Klave: Historia literatury portugalskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1985, s. 135. ISBN 83-04-00931-5.
- ↑ Fernando Pessoa: Mensagem = Przesłanie. Przełożyli Agostinho da Silva i Henryk Siewierski. (pol.). chamo.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ Fernando Pessoa: O Bandarra (port.). pt.wikisource.org. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ Gonçalo Anes. As profecias de Bandarra, o sapateiro de Trancoso (port.). portugalsemfim.com. [dostęp 2016-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-20)].
BibliografiaEdytuj
- Monika Świda: A reinterpretação de sebastianismo em Fernando Pessoa (port.). repozytorium.amu.edu.pl. [dostęp 2016-11-18].
- Amália Gonçalves Fonseca: From the mythical narrative to the construction of the collective Portuguese identity. The paradigmatic case of Bandarra's Ballads. (ang.). estudosculturais.com. [dostęp 2016-11-19].
- Zur europäische Mythologie: Der Mythos des Sebastianismus und die Utopie des Fünften Imperiums in der Zeit der Wiederherstellung der Unabhängigkeit Portugals (niem.). uevora.pt. [dostęp 2016-11-19].
Linki zewnętrzneEdytuj
- Fragmenty dzieł Antónia Gonçalvesa de Bandarra w serwisie Projecto Vercial (port.). Projecto Vercial. [dostęp 2016-11-18].
- António Gonçalves Annes Bandarra (port.). pt.wikisource.org. [dostęp 2016-11-19].