António Gonçalves de Bandarra
António Gonçalves de Bandarra (ur. 1500, zm. 1556) – portugalski poeta i mistyk, szewc z zawodu[1].
.jpg) Posąg Antónia Gonçalvesa de Bandarra w jego rodzinnym mieście Trancoso | |
| Imię i nazwisko |
António Gonçalves Annes Bandarra |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci |
1556 |
| Narodowość |
portugalska |
| Język |
portugalski |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka |
renesans |
| Ważne dzieła | |
|
Paráfrase e Concordância de Algumas Profecias de Bandarra | |
Był autorem książki Paráfrase e Concordância de Algumas Profecias de Bandarra, wydanej w Paryżu w 1601 roku[1], znanej także jako Trovas do Bandarra[1], zawierającej rymowane przepowiednie (jak u Nostradamusa, do którego Bandarra jest często porównywany)[2]. Z powodu wydania tego zbioru autor został oskarżony przez portugalską inkwizycję[3] o herezję judaistyczną[1]. Jedną z przesłanek do postawienia zarzutów była jego znakomita znajomość Starego Testamentu[4]. Bandarra uniknął wyroku skazującego, ale dzieło znalazło się na Indeksie ksiąg zakazanych[1]. Był też zmuszony wyrzec się dalszych studiów nad Biblią i astrologią[4].
Wierszowane proroctwa poety stały się po wiekach inspiracją między innymi dla siedemnastowiecznego jezuickiego kaznodziei Antónia Vieiry[5][6] i najwybitniejszego przedstawiciela portugalskiego modernizmu, autora tomiku Mensagem, Fernanda Pessoi[1][7]. Przyczyniły się one do promocji legendy[8] króla Sebastiana[9], analogicznej do polskich podań o cudownym ocaleniu króla Władysława III Warneńczyka[10], która przerodziła się z czasem w ideologię sebastianizmu[11]. W proroctwach Bandarry po raz pierwszy pojawił się mit Quinto Império, czyli Piątego Cesarstwa[12].
W zbiorze Fernanda Pessoi Mensagem[13] znajduje się wiersz O Bandarra[14][15].
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d e f António Gonçalves de Bandarra. Projecto Vercial. [dostęp 2016-11-18]. (port.).
- ↑ José Maria Alves: Bandarra – sapateiro, poeta e profeta de vila de Trancoso. homeoesp.org. [dostęp 2016-11-19]. (port.).
- ↑ Maria Ana T. Valdez: Historical Interpretations of the “Fifth Empire”: The Dynamics of Periodization from Daniel to António Vieira, S.J. books.google.pl. s. xvii. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- ↑ a b Historical Villages of Centro de Portugal. nelsoncarvalheiro.com. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- ↑ António Vieira, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2016-11-19] (ang.).
- ↑ Antonio Vieira. newadvent.org. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- ↑ António Gonçalves Annes Bandarra (1500–1556). terrasdeportugal.wikidot.com. [dostęp 2016-11-18]. (port.).
- ↑ Plinio Degoes: Conversionary Compassion: Pope Francis and the Engaged Church. catholicinsight.com. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- ↑ Sebastian, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2016-11-19] (ang.).
- ↑ Anna Gwozdowska: Król Warneńczyk żył jeszcze długo na ciepłej Maderze. polskatimes.pl. [dostęp 2016-11-18]. (pol.).
- ↑ Ewa Łukaszyk: Fernando Pessoa jako "nacjonalista mistyczny" : wizje narodowej tożsamości i historii w twórczości orto- i heteronimicznej.. ewa-lukaszyk.com. [dostęp 2016-11-19]. (pol.).
- ↑ Janina Klave: Historia literatury portugalskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1985, s. 135. ISBN 83-04-00931-5.
- ↑ Fernando Pessoa: Mensagem = Przesłanie. Przełożyli Agostinho da Silva i Henryk Siewierski.. chamo.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2016-11-19]. (pol.).
- ↑ Fernando Pessoa: O Bandarra. pt.wikisource.org. [dostęp 2016-11-19]. (port.).
- ↑ Gonçalo Anes. As profecias de Bandarra, o sapateiro de Trancoso. portugalsemfim.com. [dostęp 2016-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-20)]. (port.).
BibliografiaEdytuj
- Monika Świda: A reinterpretação de sebastianismo em Fernando Pessoa. repozytorium.amu.edu.pl. [dostęp 2016-11-18]. (port.).
- Amália Gonçalves Fonseca: From the mythical narrative to the construction of the collective Portuguese identity. The paradigmatic case of Bandarra's Ballads.. estudosculturais.com. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- Zur europäische Mythologie: Der Mythos des Sebastianismus und die Utopie des Fünften Imperiums in der Zeit der Wiederherstellung der Unabhängigkeit Portugals. uevora.pt. [dostęp 2016-11-19]. (niem.).
Linki zewnętrzneEdytuj
- Fragmenty dzieł Antónia Gonçalvesa de Bandarra w serwisie Projecto Vercial. Projecto Vercial. [dostęp 2016-11-18]. (port.).
- António Gonçalves Annes Bandarra. pt.wikisource.org. [dostęp 2016-11-19]. (port.).