Antanas Valionis

litewski polityk

Antanas Valionis (ur. 21 września 1950 w Zabieliškis w rejonie kiejdańskim) – litewski dyplomata, polityk i politolog, minister spraw zagranicznych Litwy w latach 2000–2006.

Antanas Valionis
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 września 1950
Zabieliškis

Ambasador Litwy w Polsce
Okres

od 1994
do 2000

Poprzednik

Dainius Junevičius

Następca

Darius Degutis

Minister spraw zagranicznych Litwy
Okres

od 9 listopada 2000
do 18 lipca 2006

Przynależność polityczna

NS

Poprzednik

Algirdas Saudargas

Następca

Petras Vaitiekūnas

Ambasador Litwy na Łotwie
Okres

od 2008
do 2011

Poprzednik

Antanas Vinkus

Następca

Ričardas Degutis

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi RP
Antanas Valionis i Donald Tusk, 14 listopada 2000, Warszawa

Życiorys

edytuj

W 1974 ukończył studia na wydziale mechaniki Kowieńskiego Instytutu Politechnicznego ze specjalnością inżynier mechanik. W latach 1990–1994 był słuchaczem studium doktoranckiego na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. W 1994 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce na podstawie rozprawy poświęconej transformacji ustroju politycznego Litwy w latach 1988–1993.

W latach 1974–1976 pracował na stanowisku mistrza w dziale sprężarek w kowieńskim kombinacie mięsnym. W latach 1976–1980 pełnił funkcję kierownika działu sprężarek kombinatu mięsnego w Taurogach.

Od 1980 był etatowym pracownikiem Komunistycznej Partii Litwy. W latach 1980–1985 pełnił funkcję inspektora wydziału przemysłu i transportu komitetu rejonowego KPL w Taurogach, a od 1985 do 1990 inspektora wydziału rolnictwa i przemysłu spożywczego Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Litwy. W 1990 pełnił obowiązki naczelnika wydziału planowania i współpracy z zagranicą w departamencie przemysłu spożywczego resortu rolnictwa.

Był członkiem kolejno: KPZR, Komunistycznej Partii Litwy i Litewskiej Demokratycznej Partii Pracy. Od 2002 należał do Nowego Związku, w 2004 został jego wiceprzewodniczącym.

W latach 1994–2000 sprawował urząd ambasadora Litwy w Polsce. Od 1996 do 2000 był ambasadorem Litwy w Rumunii i Bułgarii. 9 listopada 2000 został powołany na stanowisko ministra spraw zagranicznych w rządzie Rolandasa Paksasa. Zachował stanowisko w dwóch kolejnych gabinetach kierowanych przez Algirdasa Brazauskasa (2001–2006). W latach 2001–2002 pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Ministrów Rady Europy. W 2004 został wybrany do Sejmu jako kandydat koalicji Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej i Nowego Związku.

W styczniu 2005 tygodnik „Atgimimas” ujawnił, że polityk został oficerem rezerwy KGB. Według tygodnika został on przeniesiony do rezerwy KGB po odbyciu obowiązkowej służby wojskowej w 1981, zaś rok później uczestniczył w szkoleniach organizowanych przez KGB. Antanas Valionis nie zaprzeczył tym informacjom[1].

W 2008 zrezygnował ze startu w wyborach parlamentarnych. 20 listopada 2008 objął stanowisko ambasadora Litwy na Łotwie. 31 maja 2011 w związku ze skandalem dyplomatycznym z jego udziałem podał się do dymisji[2]. Pozostał w MSZ na stanowisku ambasadora do specjalnych poruczeń[3].

Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (1997)[4].

Przypisy

edytuj
  1. Joanna Hyndle, Miryna Kutysz: Kraje bałtyckie. W: Anna Łabuszewska (red.): Problem lustracji w Europie Środkowej i krajach bałtyckich. Warszawa: Ośrodek Studiów Wschodnich, wrzesień 2005, s. 39–40, seria: Raport OSW.
  2. Lelde Petrāne: Lietuvas vēstnieks Latvijā saistībā ar izteikumiem par Zatleru atkāpjas no amata. db.lv, 2011-06-01. [dostęp 2013-08-10]. (łot.).
  3. Lietuvos Respublikos Užsienio reikalų ministerija. urm.lt. [dostęp 2013-08-10]. (lit.).
  4. M.P. z 1997 r. nr 65, poz. 632

Bibliografia

edytuj