Wikipedia

Anthony Quinn

amerykański aktor (1915–2001)

Anthony Quinn (właśc. Manuel Antonio Rodolfo Quinn Oaxaca; ur. 21 kwietnia 1915 w Chihuahua, zm. 3 czerwca 2001 w Bostonie[1]) – meksykańsko-amerykański aktor filmowy, teatralny, telewizyjny, reżyser, scenarzysta oraz malarz i rzeźbiarz.

Anthony Quinn
Ilustracja
Anthony Quinn (lata 60.)
Imię i nazwisko

Manuel Antonio Rodolfo Quinn Oaxaca

Data i miejsce urodzenia

21 kwietnia 1915
Chihuahua

Data i miejsce śmierci

3 czerwca 2001
Boston

Zawód

aktor, reżyser filmowy, scenarzysta, malarz, rzeźbiarz

Współmałżonek

Katherine DeMille
(1937–1965; rozwód)
Jolanda Addolori
(1966–1997; rozwód)
Kathy Benvin
(1997–2001; jego śmierć)

Lata aktywności

1936–2001

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Meksyku w Chihuahua[2]. Jego matka (Manuela „Nellie” Oaxaca) była Indianką pochodzącą z Azteków, a ojciec (Francisco) był mieszanego pochodzenia meksykańsko-irlandzkiego. Po rewolucji Pancho Villi rodzina wyemigrowała do USA[3].

W dzieciństwie dorabiał, pracując jako pucybut i roznosiciel gazet. Przed rozpoczęciem kariery aktorskiej pracował m.in. jako rzeźnik, był również bokserem.

Kariera edytuj

Do Hollywood trafił w 1936, a drogę do kariery otwarło mu małżeństwo z córką reżysera Cecila B. De Mille’a[4]. Wylansowali go twórcy europejscy – Federico Fellini rolą Zampano w La stradzie i Michalis Kakojanis tytułową rolą w Greku Zorbie, która przyniosła mu międzynarodową sławę. Przez prawie cztery lata grał Zorbę również w sztuce teatralnej wystawianej na Broadwayu[5]. Rzadko grał klasycznych Amerykanów, za to często wcielał się w postaci Indian, Greków, Chińczyków, Turków, Meksykanów, Ormian, Francuzów, Włochów czy Arabów[6][7].

Największe kreacje aktorskie stworzył w filmach: Krew na piasku, La strada, Dzwonnik z Notre Dame, Działa Navarony, Lawrence z Arabii, Dzieci Sancheza, Lew pustyni i Stary człowiek i morze. Chociaż najbardziej znany jest z ról ludzi twardych i bezkompromisowych, potrafił również – w takich filmach, jak 25. godzina, Trzewiki rybaka, Stradivarius – kreować nacechowane głębokim humanizmem postacie ludzi wrażliwych, z trudem radzących sobie z brutalnością otaczającego ich świata. Fanem Quinna był reżyser David Lean. Ostatni film z udziałem Quinna, Słodka zemsta wszedł na ekrany już po śmierci aktora.

Zmarł w Bostonie w wyniku komplikacji oddechowych związanych z rakiem krtani[8].

Nagrody edytuj

Dwukrotnie był nominowany do Oscara za role pierwszoplanowe w filmach Dziki jak wiatr (1957; reż. George Cukor) oraz Grek Zorba (1964; reż. Michalis Kakojanis). Jednak nagrody zdobył za role drugoplanowe w filmach: Viva Zapata! (1952; reż. Elia Kazan) i Pasja życia (1956; reż. Vincente Minnelli). 5 razy był nominowany do nagrody Złotego Globu.

Życie prywatne edytuj

Był trzykrotnie żonaty.

  • 3 października 1937 ożenił się z Katherine DeMille, z którą miał pięcioro dzieci: dwóch synów – Christophera (ur. 27 października 1938, zm. 15 marca 1941)[9] i Duncana (ur. 4 sierpnia 1945)[10] oraz trzy córki – Christinę (ur. 1 grudnia 1941)[11], Catalinę (ur. 21 listopada 1942) i Valentinę (ur. 26 grudnia 1952)[12]. 21 stycznia 1965 doszło do rozwodu.
  • 2 stycznia 1966 poślubił projektantkę kostiumów pochodzenia włoskiego Jolandę Addolori. Mieli trzech synów: Francesco (ur. 22 marca 1962, zm. 5 sierpnia 2011)[13], Danny’ego (ur. 16 kwietnia 1964)[14] i Lorenzo (ur. 7 maja 1966)[15]. 19 sierpnia 1997 rozwiódł się.
  • 7 grudnia 1997 zawarł związek małżeński z Kathy Benvin, z którą miał dwójkę dzieci: córkę Antonię (ur. 23 lipca 1993) i syna Ryana Nicholasa (ur. 5 lipca 1996)[16].

Miał również dwóch nieślubnych synów ze związku z Friedel Dunbar: Seana (ur. 7 lutego 1973) i Alexandra (ur. 30 grudnia 1976)[17].

Pod koniec życia wstąpił do zielonoświątkowej wspólnoty chrześcijańskiej Kościoła Poczwórnej Ewangelii[18].

Upamiętnienie edytuj

Rząd Grecji podarował Anthony’emu Quinnowi zatokę na wyspie Rodos w podziękowaniu za rolę w filmie „Działa Navarony”, czym przyczynił się do promocji wyspy. Zatokę nazwano imieniem i nazwiskiem aktora. Późniejszy, demokratyczny rząd unieważnił tę decyzję, jednak nazwa zatoki przetrwała do dziś. Zamykająca cypel skała została wykorzystana w filmie „Działa Navarony”, to w jej wnętrzu mieściły się działa.

Filmografia edytuj

 
Maureen O’Hara i Quinn na palnie filmu Sindbad Żeglarz (1947)
 
Anthony Quinn (ok. 1955)
 
Anthony Quinn jako Barabasz w filmie o tej samej nazwie (1961)
 
Anthony Quinn (2000)

Przypisy edytuj

  1. ↑ Anthony Quinn. AlloCiné. [dostęp 2017-01-23]. (fr.).
  2. ↑ Anthony Quinn. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-01-23]. (ang.).
  3. ↑ Anthony Quinn (1915-2001). Find a Grave Memorial. [dostęp 2017-01-23]. (ang.).
  4. ↑ Anthony Quinn: Sohn bricht mit 48 Jahren tot zusammen. Klatsch & Tratsch. [dostęp 2017-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-08)]. (niem.).
  5. ↑ Magdalena Pawlicka: Zacisze gwiazd. Wydawnictwo Picaresque, Telewizja Polska SA, 2009, s. 188. ISBN 978-83-926413-8-4.
  6. ↑ Obituary: Anthony Quinn. The Guardian. [dostęp 2017-01-23]. (ang.).
  7. ↑ Magdalena Pawlicka: Zacisze gwiazd. Wydawnictwo Picaresque, Telewizja Polska SA, 2009, s. 187. ISBN 978-83-926413-8-4.
  8. ↑ Eric Gutierrez (1995-08-06): The Revolutionary at 80 : Anthony Quinn, who plays a Mexican in 'Clouds,' dreams of being accepted in his native land. Los Angeles Times. [dostęp 2017-01-09]. (ang.).
  9. ↑ Christopher Quinn (1938-1941). Find a Grave Memorial. [dostęp 2017-01-23]. (ang.).
  10. ↑ Duncan Quinn w bazie IMDb (ang.)
  11. ↑ Christina Quinn w bazie IMDb (ang.)
  12. ↑ Valentina Quinn w bazie IMDb (ang.)
  13. ↑ Francesco Quinn w bazie Notable Names Database (ang.)
  14. ↑ Giuseppe Scarpa (2015-04-01): Il ristorante bio fallisce, indagato il figlio di Anthony Quinn. [dostęp 2017-01-23]. (ang.).
  15. ↑ Lorenzo Quinn. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-01-23]. (ang.).
  16. ↑ Ryan Quinn w bazie IMDb (ang.)
  17. ↑ Alex A. Quinn w bazie IMDb (ang.)
  18. ↑ Anthony Quinn 1915–2001. Sue Young Histories. [dostęp 2017-01-23]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Jan Słodowski, Andrzej Roman: Gwiazdy światowego kina. Leksykon. Warszawa: Editions Spotkania, 1992. ISBN 83-85195-83-1.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Anthony_Quinn&oldid=73565298”