Antoni Czyżewicz
Antoni Czyżewicz (ur. 5 kwietnia 1887 w Wilnie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan administracji Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
 kapitan administracji
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
5 Pułk Piechoty |
| Stanowiska |
dowódca plutonu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
 
| |
.png){kind=small}
Życiorys edytuj
Urodził się jako syn Antoniego i Wiktorii z domu Biedrzycka. Absolwent Gimnazjum św. Anny w Krakowie z 1908. Wówczas rozpoczął studia na Politechnice w Monachium, po pierwszym semestrze studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, później od 1909 do 1910 na wreszcie na Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie (1909/1910), po czym od 1910 do 1913 studiował medycynę w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Po wybuchu I wojny światowej 6 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich. W 1916 był sierżantem sanitarnym. 1 listopada 1916 roku został mianowany chorążym sanitarnym w 5 pułku piechoty[1]. Po kryzysie przysięgowym wstąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego. Po usiłowaniu przedarcia się II Brygady pod Rarańczą, został aresztowany i był sądzony w procesie w Marmaros-Sziget od 8 czerwca do 30 września 1918.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego w listopadzie 1918. Został awansowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w listopadzie 1920 lekarz Wojskowego Zakładu Karnego w Warszawie. Po wojnie służył w 7 batalionie sanitarnym, od 1922 w 3 batalionie sanitarnym, następnie w 1 batalionie sanitarnym, 7 Szpitalu Okręgowym. Później został dowódcą plutonu w Szkole Podchorążych Sanitarnych. W 1925 był odkomenderowany do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie[2]. W 1928 w stopniu kapitana był zweryfikowany w korpusie oficerów administracji dział sanitarny z lokatą 7. Wówczas był pracownikiem Centralnych Zakładach Zaopatrzenia Sanitarnego oraz kierownikiem tamtejszej biblioteki i muzeum. 30 kwietnia 1933 został przeniesiony w stan spoczynku. W 1934 był zweryfikowany w korpusie oficerów administracji z lokatą 2.
Działał jako współpracownik czasopism „Polska Zbrojna” i „Gazeta Polska”. Publikował prace, w tym pożegnalną publikację o gen. bryg. Stefanie Hubickim.
Po wybuchu II wojny światowej w czasie kampanii wrześniowej był zmobilizowany. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Upamiętnienie edytuj
5 października 2007 Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie do stopnia majora[3]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[4].
Publikacje edytuj
- Pożegnanie pierwszego komendanta Szkoły Podchorążych Sanitarnych gen. bryg. dr. Stefana Hubickiego (1929)
- Służba zdrowia armii niemieckiej w pierwszych latach Wojny Światowej (1932)[5]
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Niepodległości
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie
Przypisy edytuj
- ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 57.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 10 kwietnia 1925 roku, s. 200.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2014-04-09].
- ↑ A. Czyżewicz, Służba zdrowia armji niemieckiej w pierwszych latach Wojny Światowej [online], Odb. z "Lekarza Wojskowego". T. 20., polona.pl [dostęp 2020-05-12].
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 83. [dostęp 2015-01-14].
- Żołnierze Niepodległości. Antoni Czyżewicz. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-05-06].
- Antoni Czyżewicz – publikacje w Google Books. google.pl. [dostęp 2015-01-14].
Linki zewnętrzne edytuj
- Antoni Czyżewicz: Służba zdrowia armji niemieckiej w pierwszych latach Wojny Światowej (1932) w bibliotece Polona