Antoni Fichtel (ur. 14 listopada 1889 w Posadzie Olchowskiej, zm. 11 kwietnia 1965 w Sanoku) – polski pracownik przemysłu motoryzacyjnego związany z Sanokiem.

Antoni Fichtel
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 listopada 1889
Posada Olchowska

Data i miejsce śmierci

11 kwietnia 1965
Sanok

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Życiorys edytuj

 
Grobowiec rodzinny Antoniego Fichtela

Urodził się 14 listopada 1889 w Posadzie Olchowskiej pod Sanokiem[1][2][3][a]. Był synem Katarzyny z domu Gerle (zm. 1912)[4] i Jakuba Fichtela (kowal, zm. 1916)[1][5][3][2]. Miał siostrę Katarzynę (ur. 1885, po mężu Daszko), brata Jana[6]. Jego rodzina pod koniec XIX wieku zamieszkiwała w domu pod numerem konskrypcyjnym 181[1].

Został pracownikiem fabryki Pierwsze Galicyjskie Towarzystwo Akcyjne Budowy Wagonów i Maszyn, przedtem Kazimierz Lipiński w Sanoku. Został współzałożycielem przyzakładowego Robotniczego Stowarzyszenia Spółdzielczego „Przyszłość”[7]. 6 października 1925 został zastępcą przewodniczącego Stowarzyszenia „Dom Robotniczy”, organizującego budowę Domu Robotniczego w Sanoku[8]. W okresie II Rzeczypospolitej został wybrany radnym Rady Miejskiej w Sanoku w 1928[9][10]. U kresu II wojny światowej od września 1944 działał przy odbudowie infrastruktury macierzystej fabryki w Sanoku[11][12][13]. W 1945 został w fabryce szefem produkcji w randze nadmistrza[14] i sprawował to stanowisko do 1958[15]. W 1946 był przewodniczącym rady zakładowej[16]. W okresie PRL pozostawał pracownikiem Sanowagu (późniejsza Sanocka Fabryka Autobusów „Autosan”). Był wyróżniany za wydajność pracy[17].

Antoni Fichtel do końca życia zamieszkiwał przy ul. Stanisława Konarskiego 33[2]. Zmarł na zapalenie płuc 11 kwietnia 1965 w Sanoku[2][3]. Jego żoną od 14 lutego 1920 była Albina z domu Staniszewska[18] (1894-1975)[2][19][3][b]. Mieli syna Zbigniewa (zm. w 1921 mając 3 miesiące)[20], córkę Aleksandrę (zm. w 1926 mając 11 miesięcy)[21]. Antoni i Albina Fichtelowie zostali pochowani w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Posada w Sanoku.

Odznaczenia edytuj

  • Złoty Krzyż Zasługi (uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z 26 listopada 1946 za zasługi przy odbudowie i uruchomieniu Zjednoczonych Fabryk Maszyn „Kotłów i Wagonów” L. Zieleniewski i Fitzner – Gamper w Sanoku)[22][23].
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej (uchwałą Rady Państwa z 21 lutego 1955 na wniosek Ministra Przemysłu Maszynowego)[24].
  • Dyplom wdzięczności (sierpień 1946, przyznany przez Zarząd Związku Zawodowego Robotników i Pracowników Przemysłu Metalowego)[25]

Uwagi edytuj

  1. Data urodzenia 14 listopada 1889 został podana zbieżnie w księdze chrztów, w księdze małżeństw i w księdze zmarłych. Na tabliczce nagrobnej poprzedniego grobowca Antoniego Fichtela podano datę urodzenia 11 października 1889, zaś na grobowcu (według stanu z 2021) widnieje data urodzenia 11 listopada 1889. W księdze chrztów podano miejsce urodzenia w Posadzie Olchowskiejw księdze chrztów, w księdze małżeństw podano, że w 1920 zamieszkiwał w Krakowie, zaś w księdze zmarłych napisano, że urodził się w Krakowie. Jako nazwisko panieńskie matki Antoniego Fichtela podano „Gerle” w księdze małżeństw i w księdze zmarłych, natomiast w księdze chrztów wpisano „Gelly”.
  2. Na tabliczce nagrobnej podano rok urodzenia 1893.

Przypisy edytuj

  1. a b c Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 225 (poz. 203).
  2. a b c d e Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 64 (poz. 32).
  3. a b c d Księga małżeństw (1912–1924). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 96 (poz. 18).
  4. Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 137 (poz. 146).
  5. Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 191 (poz. 15).
  6. Księga małżeństw rz. kat. Sanok (1905–1912). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 60 (poz. 8).
  7. Z kart historii SFA. Robotniczy ruch spółdzielczy. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 8 (101), s. 5, 10-20 marca 1978. 
  8. Bogumiła Koszela, Wiesław Koszela, Marian Struś: 50 lat Zakładowego Domu Kultury, 30 lat Orkiestry Dętej, 30 lat Klubu Sportowego „Stal” Sanockiej Fabryki Autobusów „Autosan”. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1976, s. 8.
  9. Marek Drwięga. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 40, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  10. Sanoczanie. sokolsanok.pl, 2009-11-17. [dostęp 2016-02-25].
  11. Prokopski. Światła i cienie 1946 ↓, s. 3.
  12. Główne kierunki walki o zdobycie i utrzymanie władzy ludowej na Rzeszowszczyźnie (sierpień 1944 – czerwiec 1945). W: Edward Olszewski: Początki władzy ludowej na Rzeszowszczyźnie 1944–1947. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1974, s. 151.
  13. Filip Schneider: Relacja Filipa Schneidera. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: 2012, s. 300. ISBN 978-83-903080-5-0.
  14. Józef Ząbkiewicz. Z kart historii SFA. Początek drogi. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 21 (114), s. 5, 20-31 lipca 1978. 
  15. Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 113. ISBN 978-83-935385-7-7.
  16. Sanocka Fabryka Wagonów powstaje z gruzów. „Dziennik Rzeszowski”. Nr 123, s. 2, 30 maja 1946. 
  17. Orły naszej produkcji. „Głos Sanowagu”. Nr 5, s. 2, 30 kwietnia 1955. 
  18. Indeks do Ksiąg Zaślubionych Parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku od roku 1911. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 92 (Tom J, poz. J).
  19. Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 192 (poz. 87).
  20. Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 262 (poz. 109).
  21. Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 310 (poz. 92).
  22. M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 260.
  23. Setny wagon z fabryki sanockiej. „Dziennik Rzeszowski”. Nr 482, s. 3, 15 listopada 1946. 
  24. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410.
  25. Prokopski. Światła i cienie 1946 ↓, s. 15.

Bibliografia edytuj