Antoni Gołaszewski

Antoni Gołaszewski herbu Kościesza[1] (ur. 14 czerwca 1745 w Gołaszach-Dębiu, zm. 24 kwietnia 1824 w Przemyślu) – biskup przemyski w latach 1786–1824.

Antoni Gołaszewski
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Królestwo Galicji i Lodomerii

Data i miejsce urodzenia

14 czerwca 1745
Gołasze-Dąb

Data i miejsce śmierci

24 kwietnia 1824
Przemyśl

Miejsce pochówku

Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Chrzciciela w Przemyślu

Biskup przemyski
Okres sprawowania

1786–1824

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

26 lipca 1769

Nominacja biskupia

24 lipca 1786

Sakra biskupia

15 października 1786

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

15 października 1786

Konsekrator

Ferdynand Onufry Kicki

Współkonsekratorzy

Jakub Walerian Tumanowicz
Michał Roman Sierakowski

Życiorys

edytuj

Syn Jana i Ewy z Gołaszewskich[2]. Po śmierci ojca (1753) pod opieką najstarszego brata, Walentego. Wyprawiony do szkoły jezuickiej do Krosna. Miał zostać prawnikiem. Brat przygotował mu posadę u kasztelana wiślickiego. Wbrew życzeniu brata rozpoczął studia teologiczne w Krakowie. W 1778 został proboszczem w Brzozowie.

W 1786 cesarz mianował Antoniego Gołaszewskiego biskupem przemyskim, nominację zatwierdził papież. Hrabia Ewaryst Andrzej Kuropatnicki w wydanym w tym samym roku dziełku pt. „Geografia (...) Galicyi i Lodomeryi”, przedstawiając Brzozów (miasto rezydencjonalne rzymskokatolickich biskupów przemyskich), tak podsumował tę nominację: ...biskup przemyski, niegdyś adjutor jeneralny dwóch następnych po sobie swych poprzedników biskupów i kanonik katedralny przemyski, wielkie umiarkowanie ludzkie i grzeczne z każdym postępowanie, roztropność w użyciu wielkiego rozumu i nauki; te przymioty nietylko go każdemu miłym czynią, ale i monarsze przełożone, taką mu na wakujące biskupstwo nominacyą wyrobiły[3].

Gołaszewski popierał reformy Józefa II dążące do podporządkowania Kościoła państwu. Po śmierci cesarza wyjednał u następców liczne przywileje dla Kościoła w Galicji. Był dobrym gospodarzem w dobrach biskupich, wspomagał ubogą młodzież[2]. Był członkiem komisji pełnomocnej lwowskiej, powołanej w 1790 roku dla układów z Leopoldem II Habsburgiem[4]. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[5]. W 1806 poświęcił kościół w Nozdrzcu. W dekrecie z 1817 o uznał obraz Przemienienia Pańskiego w Cmolasie za cudowny i darował srebrne sukienki.

Został pochowany podziemiach katedry przemyskiej.

Przypisy

edytuj
  1. Rodzina, herbarz szlachty polskiej, t. IV, Warszawa 1907, s. 242.
  2. a b Gmina Kulesze Kościelne :: Powiat Wysokomazowiecki :: Województwo podlaskie | Historia [online], www.kuleszek.pl [dostęp 2017-11-21] (pol.).
  3. Ewaryst Andrzej Kuropatnicki: Geografia albo dokładne opisanie królestw Galicyi i Lodomeryi. Wyd. powtórne. Lwów: Nakładem Wojciecha Manieckiego, 1858, s. 60-61.
  4. Walerian Kalinka, Sejm Czteroletni, t. II, część 1, Kraków 1895, s. 118-119.
  5. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 308.

Linki zewnętrzne

edytuj