Antoni Sadzewicz
Antoni Sadzewicz (ur. 11 listopada 1875 w Jeziorku, zm. 20 marca 1944 w Warszawie) – dziennikarz, narodowy demokrata, redaktor „Gazety Porannej 2 Grosze”.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Poseł na Sejm I kadencji (II RP) | |
| Okres |
od 1922 |
| Przynależność polityczna | |
Życiorys edytuj
Pochodził ze szlacheckiej rodziny z okolic Łomży. Kształcił się w Warszawie, tutaj też rozpoczął studia. Za działalność w Zecie był więziony w Cytadeli, skąd wypuszczony po półtora roku – wyjechał do Lwowa, gdzie studiował historię i geografię. Tutaj współredagował „Tekę”. Kolportował „Przegląd Wszechpolski” i „Polaka”[1].
Następnie wyjechał do Szwajcarii, gdzie pracował jako bibliotekarz. Po przejęciu przez narodowców „Słowa Polskiego” w 1902 wrócił do Lwowa, obejmując obowiązki sekretarza redakcji w tym piśmie[2]. Był również publicystą innych periodyków (wspomnianego „Przeglądu Wszechpolskiego” czy też w „Ojczyźnie”)[1].
Po wybuchu rewolucji 1905 wrócił do Warszawy, gdzie publikował w różnych tytułach endeckich. Pełnił nawet funkcję redaktora naczelnego „Gazety Warszawskiej”. Następnie został korespondentem pisma w Petersburgu. W 1912 objął funkcję redaktora „Gazety Porannej 2 Grosze”[3][4].
W 1915 wyjechał do Moskwy, gdzie wydawał „Gazetę Polską”, a pod koniec wojny w Mińsku – „Placówkę”. Był członkiem Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego. Po wojnie od 1919 kontynuował redagowanie „Gazety Porannej 2 Grosze”[5][6].
W 1925 połączono „Dwugroszówkę” z „Gazetą Warszawską”. Trzy lata potem Sadzewicz zerwał z endecją. Był posłem na Sejm I kadencji z ramienia ZLN. W latach 30. związał się z prasą rządową[7][8].
W 1943, w czasie okupacji w swym domu w miejscowości Baczki udzielił schronienia rodzinie późniejszej krytyk filmowej, Marii Kornatowskiej[9].
Rodzina edytuj
Miał żonę Marię z domu Paszkowska (fizyk, matematyk, pedagog) oraz syna Marka (1907-1975, dziennikarz) i córkę Barbarę (1915-1988, uczestniczka powstania warszawskiego)[10][11].
Pochowany na Starych Powązkach[12] (kwatera 291-2-7)[13].
Przypisy edytuj
- ↑ a b U. Jakubowska, „Dziennikarzem trzeba być” (Antoni Sadzewicz), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 31, 1992, nr 3-4, s. 46.
- ↑ J. Maguś, „Słowo Polskie” w latach 1918-1928. Organ prasowy Narodowej Demokracji, Lublin 2019, s. 23.
- ↑ E. Maj, Narodowa Demokracja w województwie lubelskim w latach 1918-1928, Lublin 2002, s. 126.
- ↑ U. Jakubowska, „Dziennikarzem trzeba być” (Antoni Sadzewicz), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 31, 1992, nr 3-4, s. 47.
- ↑ E. Maj, Związek ludowo-Narodowy 1919-1928, Lublin 2000, s. 151.
- ↑ U. Jakubowska, „Dziennikarzem trzeba być” (Antoni Sadzewicz), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 31, 1992, nr 3-4, s. 49.
- ↑ „Zarzucano [mu] «nawrócenie» na sanację i oddanie się do jej dyspozycji“, E. Maj, Komunikowanie polityczne Narodowej Demokracji 1918-1939, Lublin 2010, s. 130.
- ↑ U. Jakubowska, „Dziennikarzem trzeba być” (Antoni Sadzewicz), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 31, 1992, nr 3-4, s. 45, 50.
- ↑ Agnieszka Polanowska: Blaski i (od)cienie życie – szkic biograficzny. W: Barbara Giza, Piotr Zwierzchowski: Maria Kornatowska. Wyd. Nauk. Scholar, 2020, s. 11-20. ISBN 978-83-65390-62-2. (pol.).
- ↑ Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp: 7 VIII 2019]
- ↑ Powstańcze Biogramy [dostęp: 7 VIII 2019]
- ↑ Moje cmentarze. mojecmentarze.blogspot.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-07)]. [dostęp: 7 VIII 2019]
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ACZUŚ SADZEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-05].
Linki zewnętrzne edytuj
Bibliografia edytuj
- U. Jakubowska, „Dziennikarzem trzeba być” (Antoni Sadzewicz), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 31, 1992, nr 3-4, s. 45-51.