Antoni Wieczorek

polski skoczek narciarski

Antoni Wieczorek (ur. 8 maja 1924 w Szczyrku, zm. 16 sierpnia 1992 w Zlatych Moravcach) – polski skoczek narciarski, olimpijczyk. Trener kadry narodowej skoczków. Skakał i jeździł na nartach do 48. roku życia[1]. Od 1948 mąż Cecylii Gajdzik[2]. Rok później narodził się ich syn Stanisław, późniejszy skoczek i zjazdowiec, pracownik naukowy AWF w Katowicach.

Antoni Wieczorek
Ilustracja
Antoni Wieczorek na zawodach w Oberhofie w 1954
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1924
Szczyrk

Data i miejsce śmierci

16 sierpnia 1992
Zlaté Moravce

Klub

LKS Szczyrk

Przebieg kariery edytuj

Jego matka, Anna z domu Pilarz, pracowała w Bielsku jako włókniarka, ojciec Józef był rolnikiem i cieślą[1]. Antoni miał trójkę braci – Jana, Szymona i Bronisława oraz trzy siostry – Marię, Annę i Julię[2]. Narciarstwo zaczął uprawiać w wieku 10 lat, startował w konkurencjach alpejskich: zjazdach i kombinacji. Później przerzucił się na skoki. W 1938 roku ukończył Szkołę Podstawową im. Tadeusza Kościuszki. Zaczął też przyuczać się do zawodu kelnera[2]. Na przełomie lat 1940/1941 wyjechał ze wsi. W latach 1941–1945 pracował ze starszym bratem w Zakładach Chemicznych w Monowicach, a mieszkał w Oświęcimiu koło obozu koncentracyjnego[2]. Od 1946 wielokrotnie zdobył tytuły mistrza i wicemistrza Śląska, a w 1948 pokonał w Zakopanem Stanisława Marusarza. Nie zmieścił się jednak w kadrze olimpijskiej na igrzyska w Sankt Moritz. Wraz z Tadeuszem Kozakiem i Mieczysławem Gąsienicą-Samkiem pojechał na „Wielki Tydzień Skoków” na mamucią skocznię w Planicy. Na niej, 15 marca 1948, jako pierwszy Polak w historii osiągnął granicę 100 metrów (z podpórką)[1]. W kolejnych seriach lądował na 99 m i 100 m. W kolejnych latach skoczył tam 101 m. W latach 1950–1952 prowadził schronisko na Skrzycznem[1]. W 1951 wygrał pierwsze zawody i ustalił rekord na skoczni narciarskiej w Krakowie[3]. W 1952 wziął udział w konkursie na najdłuższy skok na Krokwi. Udział wzięli m.in. Stanisław Marusarz, Jan Furman i Jan Kula. W I serii osiągnął 69,5 metra, w kolejnych był już najlepszy – 74 m i 76,5 m[1]. Łączna nota wyniosła 324 pkt. Wygrał też zawody w Oberhofie, gdzie poprawił rekord skoczni (na 75 metr). Na igrzyskach w Oslo na Holmenkollen (oddał dwa skoki na 60,5 m i miał notę 191 pkt.) zajął 24. miejsce[4]. Zaczął planować budowę obiektu w Szczyrku, na którym możliwe byłyby skoki po 110 m.

W 1954 ustanowił rekord Krokwi – 91 m, a jego rywal, Marusarz, nie ustał lotu na 92,5 m. Wieczorek liczył na wysokie miejsce podczas mistrzostw świata w Falun, ale na tę imprezę Polacy nie pojechali. Miał jechać na olimpiadę w Cortinie d’Ampezzo, lecz przed wyjazdem doznał ciężkiego upadku na Krokwi[1]. W 1958 podczas Tygodnia Sportów Zimowych w Oberhofie na skoczniach w Schmiedefeld i Brotterode był lepszy od wielu znanych skoczków i zajął trzecie miejsce, przed Harrym Glaßem i Harrym Lesserem. Zakwalifikował się do reprezentacji na mistrzostwa w Lahti, ale na pierwszym treningu doznał ciężkiego upadku i w konkursie zajął odległe 35. miejsce.

Na grudniowych zawodach w 1961 w Seefeld był drugi, ustanawiając rekord tej skoczni. W sezonie 1961/1962 wziął udział w Turnieju Czterech Skoczni i zajął w nim 5. pozycję z notą 839,4 pkt., tracąc niewiele do podium[5]. W Oberstdorfie był 13[6], w Innsbrucku 5.[7], w Garmisch-Partenkirchen 26[8], a w Bischofshofen 9.[9] Przed MŚ w Zakopanem uważany był za kandydata do medalu, na treningach skakał bardzo dobrze, lecz doznał ciężkiego upadku na treningu i nie wystartował[1]. Nie wrócił już do startów[2].

Po zakończeniu kariery edytuj

Do 1966 Wieczorek był trenerem w LZS Szczyrk, a w latach 1967–1969 opiekował się kadrą narodową[1]. Zbudował skocznie na Zbójnickiej, Jeziorze i Skalitem, a także igielitową skocznię w Biłej. W latach 70. i 80. pracował w Szkole Sportowej w Szczyrku. Zginął w wypadku samochodowym w Złotych Morawcach na Słowacji, 16 sierpnia 1992 roku, wracając z wakacji, które spędzał na południu Europy[1][2].

Obecnie co roku organizowane są zawody w skokach narciarskich o Memoriał Olimpijczyków ze Szczyrku: Antoniego Wieczorka, Antoniego Łaciaka, Józefa Huczka i Stefana Przybyły. Ich organizatorem jest Stowarzyszenie Rekreacyjno-Sportowe „Sokół” w Szczyrku. W 1992 w Szczyrku otwarto skocznię Antoś, nazwaną tak na cześć Łaciaka i Wieczorka, o punkcie konstrukcyjnym umiejscowionym na 15 m.

Osiągnięcia edytuj

Igrzyska olimpijskie edytuj

1952   Oslo 24. miejsce

Starty A. Wieczorka na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo edytuj

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Skocznia Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota Strata Zwycięzca
24. 24 lutego 1952   Oslo Holmenkollen indywid. 60,5 m 60,5 m 191,0 pkt 35,0 pkt Arnfinn Bergmann

Mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym edytuj

  • Indywidualnie
1958   Lahti 35. miejsce

Turniej Czterech Skoczni edytuj

4. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
37 ?
10. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
13 5 26 9 5

Sukcesy krajowe edytuj

  • mistrz Polski w skokach: 1954, 1955[10]
  • wicemistrz Polski w skokach: 1951, 1958, 1960, 1961[10]

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Antoni Wieczorek. archiwum.watra.pl. [dostęp 2012-01-07].
  2. a b c d e f Skoczek Antoni Wieczorek ze Szczyrku. eszczyrk.pl.pl. [dostęp 2016-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].
  3. Narciarstwo 1950/1951. historiawisly.pl. [dostęp 2018-06-30].
  4. Antoni Wieczorek. sports-reference.pl. [dostęp 2012-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-16)].
  5. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  6. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  7. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  8. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  9. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  10. a b Wyniki Mistrzostw Polski – 1920-2002. skijumping.pl. [dostęp 2012-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

Bibliografia edytuj