Antoni Winnicki

Antoni
	Metropolita kijowski, halicki i Wszechrusi
Kraj działania	Polska
Data śmierci	26 listopada 1679
Miejsce pochówku	?↗
	Metropolita kijowski
Okres sprawowania	1663–1676
	Metropolita kijowski, halicki i Wszechrusi
Okres sprawowania	1676–1679
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Patriarchat Konstantynopolitański
Inkardynacja	Metropolia kijowska
Nominacja biskupia	27 września 1650
Chirotonia biskupia	1650
	Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Winnicki herbu Sas (zm. 26 listopada 1679) – prawosławny metropolita kijowski (1663–1679) z siedzibą w Czehryniu, halicki i Wszechruski (1676–1679), egzarcha Patriarchatu Konstantynopola, prawosławny biskup sanocko-przemyski z siedzibą w Sanoku i Przemyślu^[1].

Życiorys edytuj

Syn Teodora, brat Stefana^[2]. Popierany przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów, z zakresem władzy – Halicz, Wołyń i Podole. Zdobył zbrojnie władzę w Przemyślu na biskupie Terleckim^[3]. Nie zyskał uznania przez lewobrzeżną starszyznę kozacką. Winnickiego cechował szczególnie wrogi stosunek do unii. Występował zbrojnie przeciwko władykom unickim, zajmował dobra ziemskie, i wszystko to czynił przy poparciu rodziny, stronników i Kozaków.

Jego bogaty w wydarzenia życiorys opisał bazylianin Pimen Staromiejski, ukazując go jako „człowieka chciwego, rabującego cerkwie, fałszerza monety oraz mordercę zarówno unitów, jak i wyznawców prawosławia”^[4].

Był ostatnim metropolitą, który nosił tytuł metropolity Kijowa, Galicji i Wszechrusi.

Po śmierci bp. Antoniego następcą w Przemyślu został Innocenty Winnicki (1691–1700) zmuszony przyjąć unię.

Przypisy edytuj

↑ Na biskupstwo przemyskie 15 lipca 1650 r. Antoniego Winnickiego polecił metropolita Sylwester Kossow. Król Jan Kazimierz przyznał mu dekret nominacyjny 27 września 1650 r. [w:] M. Bendza, Prawosławna diecezja przemyska, s. 162.
↑ Kazimierz Przyboś. Reprezentacja sejmowa ziemi przemyskiej w latach 1573-1695, w: Rocznik Przemyski Tom 34 (1998), Nr 4, s. 34.
↑ „Widzimy ciągle stary obyczaj w cerkwi nieunickiej, świeccy ludzie po różnych zawodach w życiu, pospolicie żołnierki zażywszy, wstępują do stanu duchownego i od razu wyświęcają się na biskupów. ... Żeliborski siadł niżej od Chmielnickiego, wyżej od swojego współzawodnika Winnickiego, lecz obaj ciemni, jak to pospolicie z władykami bywało, w teologii i w dogmatach.” [w:] Samuel Orgelbrand, Encyklopedyja powszechna, t. 28, s. 965.
↑ T. Gromnicki, Przemyskie Biskupstwo obrządku wschodniego, [w:] Encyklopedia kościelna, t. 22, ss. 162–164.

[1] Na biskupstwo przemyskie 15 lipca 1650 r. Antoniego Winnickiego polecił metropolita Sylwester Kossow. Król Jan Kazimierz przyznał mu dekret nominacyjny 27 września 1650 r. [w:] M. Bendza, Prawosławna diecezja przemyska, s. 162.

[2] Kazimierz Przyboś. Reprezentacja sejmowa ziemi przemyskiej w latach 1573-1695, w: Rocznik Przemyski Tom 34 (1998), Nr 4, s. 34.

[3] „Widzimy ciągle stary obyczaj w cerkwi nieunickiej, świeccy ludzie po różnych zawodach w życiu, pospolicie żołnierki zażywszy, wstępują do stanu duchownego i od razu wyświęcają się na biskupów. ... Żeliborski siadł niżej od Chmielnickiego, wyżej od swojego współzawodnika Winnickiego, lecz obaj ciemni, jak to pospolicie z władykami bywało, w teologii i w dogmatach.” [w:] Samuel Orgelbrand, Encyklopedyja powszechna, t. 28, s. 965.

[4] T. Gromnicki, Przemyskie Biskupstwo obrządku wschodniego, [w:] Encyklopedia kościelna, t. 22, ss. 162–164.

[1]

[2]

[3]

[4]