Obnażacz berberysowy
Obnażacz berberysowy, obnażacz kwaśnicówka (Arge berberidis) – gatunek owada z rodziny obnażaczowatych.
| Arge berberidis | |
| Schrank, 1802 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
obnażacz berberysowy |
Zasięg występowania edytuj
Gatunek szeroko rozpowszechniony w Europie z wyjątkiem jej północnej części. Notowany w Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Czechach, Danii, we Francji, w Hiszpanii, Holanidi, Liechtensteinie, Luksemburgu, na Łotwie, w Macedonii Północnej, Niemczech, Polsce, Rumunii, na Słowacji, w Szwajcarii, na Ukrainie, Węgrzech oraz we Włoszech[1].
Budowa ciała edytuj
Osiąga 7–12 mm długości. U samicy na końcu odwłoka pokładełko w kształcie szczypcowatych wyrostków[2].
Ubarwienie ciała postaci dorosłych czarne, połyskujące. U samic kilka pierwszych tergitów może przybierać kolor ciemnowiśniowy. Samce mają delikatne paski na krańcach tergitów. Gąsienice białawe, z żółtymi plamkami na grzbiecie i czarnymi kropkami na całym ciele[2].
Biologia i ekologia edytuj
Biotop edytuj
Występuje w lasach i ich skrajach, zaroślach, ogrodach, parkach i skwerach z udziałem berberysu. Lokalnie może występować masowo. Postacie dorosłe spotyka się na roślinach żywicielskich bądź pobliskich kwiatach[3][2].
Odżywianie edytuj
Larwy żywią się liśćmi różnych gatunków berberysów. Imago prowadzą żer uzupełniający na kwiatach, zjadając nektar i pyłek[3][2].
Cykl życiowy i rozród edytuj
W ciągu roku występują dwa pokolenia. Imago pierwszego pokolenia pojawiają się w maju. Samice składają jaja w charakterystycznych kieszeniach wyciętych pokładełkiem z boku blaszki liściowej, po kilka-kilkanaście sztuk w jednej. Młode gąsienice żerują gromadnie wygryzając zatoki na brzegach liści, starsze zaś, zjadają liście w całości. Dorosłe larwy spadają do gleby gdzie budują dwuwarstwowy kokon, w którym w ciągu 4-5 tyg. następuje przepoczwarczenie. Postacie dorosłe drugiego pokolenia pojawiają się zwykle w połowie lipca. Składanie jaj następuje na przełomie lipca i sierpnia, gąsienice zaś żerują do końca sierpnia lub września, po czym spadają do gleby, gdzie zimują w kokonach jako larwy, przepoczwarczenie zaś następuje wiosną[3].
Znaczenie dla człowieka edytuj
Jest uznawany za szkodnika zieleni ozdobnej. Jego żerowanie prowadzi do znacznego zmniejszenia walorów estetycznych krzewów berberysu. Szczególne szkody wyrządzają gąsienice drugiego pokolenia, które w sprzyjających warunkach pogodowych mogą występować bardzo licznie, oraz, w przeciwieństwie do żeru pierwszego, wiosennego pokolenia, rośliny nie uzupełniają spowodowanych przez nie ubytków liści nowymi przyrostami. Ich żerowanie może doprowadzić nawet do całkowitego ogołocenia krzewów[3].
W celu zwalczania przeprowadza się opryski preparatami kontaktowymi: wiosną po pojawieniu się pierwszych owadów, oraz ewentualnie, w przypadku pojawu[4] drugiego pokolenia, oprysk należy powtórzyć w lipcu bądź na początku sierpnia. W czasie zimowania i przepoczwarczania bardzo wysoką skuteczność w zwalczaniu mają nicienie owadobójcze[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Arge berberidis w Fauna Europea. [dostęp 2022-01-03].
- ↑ a b c d e Arge berberidis w insektarium.net. [dostęp 2022-01-03].
- ↑ a b c d e f Obnażacz kwaśnicówka w www.ior.poznan.pl. [dostęp 2022-01-03].
- ↑ pojaw - od pojawić, pojawienie. zobacz http://piorin.gov.pl/slownik/pojaw,art,82.html lub https://sjp.pwn.pl/doroszewski/pojaw;5475802.html [dostęp 2020.02.13]