Arkadiusz Lisiecki
Arkadiusz Lisiecki (ur. 12 stycznia 1880 w Poznaniu, zm. 13 maja 1930 w Cieszynie) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup diecezjalny katowicki w latach 1926–1930.
 Arkadiusz Lisiecki (1926) | |||
| |||
| Kraj działania | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
12 stycznia 1880 | ||
| Data i miejsce śmierci |
13 maja 1930 | ||
| Miejsce pochówku | |||
| Biskup diecezjalny katowicki | |||
| Okres sprawowania |
1926–1930 | ||
| Wyznanie | |||
| Kościół | |||
| Prezbiterat |
17 grudnia 1904 | ||
| Nominacja biskupia |
24 czerwca 1926 | ||
| Sakra biskupia |
24 października 1926 | ||
| Odznaczenia | |||
| |||
| Data konsekracji |
24 października 1926 |
|---|---|
| Konsekrator | |
| Współkonsekratorzy |
Życiorys
edytujUrodził się w 1880 jako syn Romana i Barbary z Kolendowiczów[1][2]. Wykształcenie otrzymał w Paryżu i Rzymie, egzamin maturalny złożył w 1901 w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu.
Święcenia kapłańskie przyjął 17 grudnia 1904. Po święceniach objął placówkę jako wikariusz w Ostrowie. Przed 1905 był członkiem Ligi Narodowej[3]. Był czynnym członkiem Towarzystwa Czytelni Ludowych, od 1907 – redaktorem kwartalnika „Czytelnia Ludowa”, od 1910 – pisma Związku Katolickich Towarzystw Robotników Polskich „Robotnik”. W 1910 został członkiem kapituły kolegiackiej św. Marii Magdaleny. Pełnił liczne odpowiedzialne funkcje kościelne i społeczne: redaktor miesięcznika „Stowarzyszenie”, członek redakcji „Przewodnika Katolickiego”. W lipcu 1916 został proboszczem w Bninie pod Poznaniem. W 1918 zaangażował się w życie polityczne, biorąc udział w rozmowach z Józefem Piłsudskim i Ignacym Daszyńskim na temat tworzenia rządu polskiego. Został wybrany na delegata powiatu śremskiego do Polskiego Sejmu Dzielnicowego i na członka Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu. 1 października 1924 podjął obowiązki profesora teologii moralnej i prawa kanonicznego w seminarium duchownym w Gnieźnie.
Po odejściu biskupa Augusta Hlonda na stolicę prymasowską został mianowany przez papieża Piusa XI 24 czerwca 1926 biskupem diecezjalnym diecezji katowickiej. Konsekrację otrzymał z rąk prymasa Augusta Hlonda 24 października 1926, a 30 października objął rządy w diecezji. Za dewizę swej posługi biskupiej przyjął słowa „Ut unum sint” (Aby byli jedno).
Występował przeciwko wielu śląskim księżom, którzy popierali chadecję i Wojciecha Korfantego. Sympatyzował z obozem sanacyjnym[4]. 27 listopada 1929 „za zasługi na polu pracy narodowej” został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[5].
Zmarł nagle w Cieszynie 13 maja 1930. Pochowany został w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach. W 1991 trumnę przeniesiono do krypty katowickiej katedry Chrystusa Króla.
Autor pracy monograficznej Stary kościół parafialny w Ostrowie (1906), zbioru Wybór najważniejszych pieśni kościelnych (1906) oraz rozpraw Jak pracować dla czytelni ludowych?[6] (1908) i Kolportaż pożytecznych pism i książek[7] (1909). Tłumacz i redaktor od 1923 serii wydawniczej „Pisma Ojców Kościoła”.
Imieniem biskupa Lisieckiego zostały nazwane ulice w Katowicach, Chorzowie i Ostrowie Wielkopolskim. Przy tym w Katowicach chodzi o dwie różne lokalizacje. Pierwotnie nazwę ulicy Lisieckiego nadano w drugiej połowie lat 30.[8] ówczesnej ulicy Polnej, łączącej ulice Tadeusza Kościuszki i Wita Stwosza. W latach 60. ulicę tę przemianowano na dzisiejszą ul. Marcina Szeligiewicza. Po 1991 r. imię biskupa Lisieckiego nadano w Katowicach ponownie, tym razem dawnej ul. Pawła Bluszcza, równoległej do ul. Mikołowskiej.
Przypisy
edytuj- ↑ Kartoteka ewidencji ludności Miasta Poznania (1870-1931), karta 395
- ↑ Kartoteka ewidencji ludności Miasta Poznania (1870-1931), karta 396
- ↑ S. Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964, s. 577
- ↑ Olszar 1999 ↓, s. 128–130.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630
- ↑ Arkadiusz Lisiecki, Jak pracować dla czytelni ludowych, wyd. 1908. [wersja elektroniczna pierwszego wydania], polona.pl [dostęp 2019-07-12].
- ↑ Arkadiusz LIsiecki, Kolportaż pożytecznych pism i książek, wyd. 1909. [wersja elektroniczna pierwszego wydania], polona.pl [dostęp 2019-07-12].
- ↑ Na Planie miasta Wielkich Katowic. Podz. 1 : 14 000, wyd. Księgarnia Ludwika Fiszera, Katowice – Łódź 1935, ulica nosiła jeszcze nazwę "Polna"
Bibliografia
edytuj- Jerzy Myszor (red.), Słownik biograficzny duchowieństwa (archi)diecezji katowickiej (1922–2008), ss. 221–222.
- Henryk Olszar. Udział duchowieństwa śląskiego w życiu narodowym i politycznym II Rzeczypospolitej. „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”. 32, 1999. ISSN 0137-3447. [dostęp 2025-05-11].
Linki zewnętrzne
edytuj- Arkadiusz Lisiecki na stronie archidiecezji katowickiej [dostęp 2021-07-26]
- Arkadiusz Lisiecki [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-04-25] (ang.).
- Publikacje Arkadiusza Lisieckiego w bibliotece Polona [dostęp 2022-01-19]