Arthur Scargill (ur. 11 stycznia 1938 w Worsbrough Dale) – brytyjski polityk socjalistyczny, działacz związkowy.

Działalność polityczna i związkowa edytuj

W młodości związany z brytyjskimi komunistami, był członkiem Ligi Młodych Komunistów – młodzieżówki Brytyjskiej Partii Komunistycznej.

Podczas wizyty w Moskwie w 1957 spotkał się z Chruszczowem. Następnie od 1962 członek Partii Pracy oraz działacz związkowy, poświęcił się głównie organizacjom górniczym. Stał się popularny dzięki strajkowi organizowanemu przez Narodowy Związek Górniczy (NUM, National Union of Mineworkers), w marcu 1974. Strajk ten stał się przyczyną upadku gabinetu torysowskiego premiera Edwarda Heatha.

W 1981 został przewodniczącym Narodowego Związku Górniczego, pozostał na tym stanowisku aż do 2002. W czasie, gdy „żelazna dama” – torysowska premier Margaret Thatcher – wydała wojnę organizacjom związkowym, Scargill uaktywnił działalność związku, prowadząc do wielkiego strajku górniczego w latach 1984-1985.

Utworzył w 1996 Socjalistyczną Partię Pracy, której został przywódcą. Jest to partia ideologicznie bliska marksizmowi.

Od 2000 roku narastał konflikt Scargilla z nowym kierownictwem NUM. W 2010 roku przegrał on sprawę sądową o mieszkanie w centrum Londynu, na którego utrzymanie NUM łożył co roku 34 tys. funtów w tajemnicy przed większością członków związku[1]

Scargill znany jest ze swoich ostrych wypowiedzi pod adresem Solidarności, której zarzucał sprzeniewierzenie się idei socjalizmu i doprowadzenie do upadku PRL, który Scargill uważał za państwo socjalistyczne zdeformowane, ale możliwe do naprawienia[2].

Kontrowersje związane z osobą Scargilla edytuj

Jako przewodniczący NUM oskarżany był o współpracę z libijskim przywódcą Mu’ammarem al-Kaddafim, który miał finansować działalność związku; jego zwolennicy dowodzą, że sprawa była prowokacją brytyjskich służb specjalnych wobec radykalnych związkowców[3].

Według odtajnionych w 2007 roku dokumentów rosyjskich Scargill w trakcie strajku NUM osobiście kontaktował się z przedstawicielami ZSRR i domagał się wsparcia finansowego, instruując w jaki sposób przekazywać pieniądze, by nie zostały one odkryte przez służby brytyjskie (ostatecznie zostały one przesłane przez Warszawę)[4]. W 1984 wraz z doniesieniami prasowymi o dotacjach libijskich, sprawą zajęły się także brytyjskie służby specjalne. Przypuszczano, iż pieniądze te zostały zdeponowane w jednym z krajów socjalistycznych. W 1990 pojawił się trop prowadzący do konta w Narodowym Banku Polskim[5].

Przypisy edytuj

  1. "Arthur Scargill loses London flat case", BBC News, 21 grudnia 2012.
  2. Scargill angers unions with Solidarity attack. The Glasgow Herald, 1983.
  3. Remigiusz Okraska, "Górniczy stan (wyjątkowy)", Magazyn "Obywatel" nr 2/2005 (22)
  4. How Scargill begged the Kremlin to fund miners' fight with Thatcher. Daily Mail, 2007.
  5. "Strajkiem w Płot", Witold Gadomski, "Gazeta Wyborcza" z 11 września 1999