Ascension (album)
Ascension – freejazzowy album Johna Coltrane’a, nagrany 28 czerwca 1965 roku. Płyta była odpowiedzią Coltrane’a na wcześniejszą o pięć lat płytę Free Jazz Ornette'a Colemana. Obie te płyty zostały uplasowane przez serwis AllMusic na liście Free Jazz (Top Albums) i mieszczą się w liczącej dwadzieścia parę pozycji „pierwszej próbie”[1]. Piero Scaruffi, autor A History of Jazz Music[2] uplasował Ascension na pierwszej pozycji listy albumów nagranych w 1965 roku[3], na czwartej pozycji najlepszych albumów dekady lat 60[3]. oraz na dwunastej pozycji albumów jazzowych wszech czasów[4].
| Wykonawca albumu studyjnego | |
| John Coltrane | |
| Wydany | |
|---|---|
| Nagrywany | |
| Gatunek | |
| Wydawnictwo | |
Obie te płyty są też trudne w odbiorze, choć Ascension w ocenie części krytyków jest bardziej przystępna. Ekkehart Jost pisze o obu płytach: W kolektywnych improwizacjach [albumu] Free Jazz wkłady wszystkich i każdego improwizatora mają pewne melodyczne życie samo w sobie; połączenia motywów i wstawki z różnych części tworzą polifoniczną sieć interakcji. Z drugiej strony w Ascension części współpracują ponad całością, aby utworzyć zmieniające się struktury dźwiękowe, w których jednostka ma zazwyczaj jedynie wtórne znaczenie. Całkiem wyraźnie centralna idea nie polega na produkowaniu sieci przeplatających się niezależnych linii melodycznych, lecz gęstych dźwiękowych kompleksów[5].
Skład edytuj
Na płycie, obok Coltrane’a, zagrali młodzi muzycy, spośród których większość zyskała wkrótce sławę i podążyła własnymi ścieżkami:
- Marion Brown – saksofon altowy
- John Coltrane – saksofon tenorowy
- Art Davis – kontrabas
- Jimmy Garrison – kontrabas
- Freddie Hubbard – trąbka
- Dewey Johnson – trąbka
- Elvin Jones – perkusja
- Pharoah Sanders – saksofon tenorowy
- Archie Shepp – saksofon tenorowy
- John Tchicai – saksofon altowy
- McCoy Tyner – fortepian
Dwie wersje edytuj
Zespół nagrał dwie wersje kompozycji oznaczone jako Edition I oraz Edition II. Na płytę winylową Coltrane wybrał wersję pierwszą. Krótko potem stwierdził jednak, że bardziej podoba mu się wersja druga, bo w pierwszej następują po sobie dwa saksofony altowe, co jest monotonne. W efekcie na kolejnych wydaniach płyty winylowej tłoczona była wersja druga, choć na oko płyta z nowszą wersją nie różniła się od tej ze starszą. Na płycie kompaktowej zmieściły się obie wersje.
Soliści edytuj
Obie wersje różnią się nieznacznie kolejnością wchodzenia solistów:
Ascension – Edition I edytuj
- Wstęp
- John Coltrane – saksofon tenorowy
- Dewey Johnson – trąbka
- Pharoah Sanders – saksofon tenorowy
- Freddie Hubbard – trąbka
- Archie Shepp – saksofon tenorowy
- John Tchicai – saksofon altowy
- Marion Brown – saksofon altowy
- McCoy Tyner – fortepian
- Art Davis i Jimmy Garrison – kontrabasy
- Elvin Jones – perkusja
- Zakończenie
Ascension – Edition II edytuj
- Wstęp
- John Coltrane – saksofon tenorowy
- Dewey Johnson – trąbka
- Pharoah Sanders – saksofon tenorowy
- Freddie Hubbard – trąbka
- John Tchicai – saksofon altowy
- Archie Shepp – saksofon tenorowy
- Marion Brown – saksofon altowy
- McCoy Tyner – fortepian
- Art Davis i Jimmy Garrison – kontrabasy
- Zakończenie
Przypisy edytuj
- ↑ Free Jazz (Top Albums)
- ↑ A History of Jazz Music [online], www.scaruffi.com [dostęp 2017-11-22].
- ↑ a b Best jazz albums of the 1960's [online], www.scaruffi.com [dostęp 2017-11-22].
- ↑ 100 Greatest Jazz Albums [online], www.scaruffi.com [dostęp 2017-11-22].
- ↑ Ekkehart Jost, Free Jazz, s. 89.
Linki zewnętrzne edytuj
Bibliografia edytuj
- Ekkehart Jost, Free Jazz (The Roots Of Jazz), 1994, Da Capo Press, ISBN 0-306-80556-1.